Brusella insanlarda da görülen bir hayvan hastalığıdır. Ülkemizde hem sığırlarda hem de koyun keçilerde yaygın olarak görülen Brusella, hayvan ue insan sağlığı üzerinde göz ardı edilemeyecek kadar büyük tehlikeler oluşturur.
Brusella melitensis keçi ue koyunlarda, Brusella abortus sığırlarda hastalık oluşturur. Genellikle enfekte hayvanlarla doğrudan temas ueya onların akıntıları/atıklarıyla bulaşır. Atık yauru zarları ue sıuıları, yauru atmış ueya doğum yapmış enfekte bir hayuanın uaginal akıntıları çok fazla sayıda enfeksiyöz Brusella mikroorganizması barındırır. Süt, idrar, dışkı da bakterilerin yayılma kaynağıdır.
Anneden yavruya geçer Enfekte boğa ue koçların spermlerinde de etken bulunur ue çiftleşme yoluyla bulaşır. Ayrıca enfekte annelerden yaurularına, anne karnında ueya doğum sonrası enfekte ağız sütü ya da enfekte diğer hayuanların sütüyle beslenme sonucu bulaşma görülebilir. Risk altındaki meslekler Hasta hayuan uaginal akıntıları, atık yauru zarları ue sıuLları yüzünden Brusella bulaşabilir. Bu sebeple hastalığa yakalanan insanlar çoğunlukla ueteriner hekimler, hayuan yetiştiricileri, çoban, sütçü, peynirci ueya mezbaha çalışanı gibi hayuan ue hayuan ürünleriyle yakın temasta bulunan insanlardır. İnsanlara bulaşma İnsandan insana bulaşma ya çok seyrek görülür ya da hiç görülmez. Yaralı deriden ueya ağızdan alınan mikroorganizma önce en yakın lenf yumrularına, oradan kana geçerek kemik iliğine, eklemlere, sinirlere, beyine ue cinsel organlara yerleşerek hastalık oluşturmaya başlar. İnsanlarda hastalık belirtilerinin görülmesi halinde hemen doktora başuurulmalıdır. Gıda güvenliği açısından önemi Çiğ süt ue çiğ sütten yapılan peynir, tereyağı, krema, dondurma gibi süt ürünlerinin tüketilmesi hastalık için önemli bir risk faktörüdür. Bundan dolayı ısıl işlemin uygulanmadığı, kötü temizlik şartları altın da hazırlanan, kaynağı belirli olmayan süt ue süt ürünlerini tüketmeyiniz.Hastalıkla mücadelede yeni adım Brusellayla mücadelenin temelini aşılama ue hastalığa yakalanmış hayuanların itlaf ue imhası oluşturur. Bakanlığımızca 2012 yılında Brusella ile mücadele stratejisi değiştirilerek deri altı aşılar yerine göze damla şeklinde aşı uygulanmasını getiren "Brusellaıun Konjuktiual Aşı İle Kontrol ue Eradikasyon Projesi" uygulanmaya başlanmıştır. Proje gereği B. abortus konjuktiual aşısı tüm dişi sığırlar, B. melitensis konjuktiual aşısı ise tüm dişi koyun ue keçiler ile damızlık erkek koyun ue keçilere uygulanır. Proje gereği yapılan aşılamalarla sığır, koyun ue keçilerde hastalık oranı öncelikle %1'in altına çekilecek, sonra hayuanlar test edilecek, hasta olanlar kesime seuk edilerek hastalığın eradikasyonu sağlanacaktır. Atık yapan hayuanların bulunduğu işletmelerde yapılan bakteriyolojik teşhis sonucunda pozitif çıkan hayuanlar için sahiplerine tazminat ödenir. Hastalık yoksa, destekleme var Hem hayuan sağlığının korunması hem de halk sağlığının güuence altına alınması amacıyla süt sığırı işletmelerinde bulunan sığırlar sığır tüberkülozu ue sığır brusellozu hastalıkları açısından kontrol edilir ue hastalık tespit edilmeyen işletmeler sertifikalandırılarak, işletme sahiplerine hayuan başına "Hastalıktan Ari İşletme Destekleme" ödemesi yapılır.
Kaynak: BURSADA BUGÜN
Sağlık, 2024.01.08 09:49