Yazarlar
Çek krizi patladı!
2023.03.31 20:53 - Son Güncellenme: 2023.03.31 20:57Belirsizlik hali ekonomiyi yoruyor.
İş dünyası 6 Nisan'ı telaffuz eder oldu.
Deprem bölgesi olan 11 ildeki iş dünyasını ve beraberinde bağlantılı birçok ili zorlayacak konuların arasında çek ödemeleri geliyor.
Zaman yaklaştıkça çek ödemelerinin ertelenmesi konusunda düzenleme beklentisi arttı.
Yani 6 Nisan'da yürürlüğe girmesi beklenen çek takas sistemine dikkat çekmek istiyorum.
Böyle giderse ticari döngü bozulacak.
Karşılıklı çek ödemeleri yapılamayınca dalga dalga tüm ülke ticaretine yayılacak.
Sadece deprem bölgesini değil, ticaret yapılan diğer iller de etkilenecek.
Hal böyle olunca deprem illerindeki firmaların çekleri kabul edilmeyecek ve mal tedariki tıkanma noktasına gelecek.
Çünkü işyeri yıkılan ve ağır hasar alan binlerce iş insanı var.
Hatta OSB'lerde birçok fabrikanın ancak ortalama yüzde 25 gibi çalışanla üretimine başlayabildiğini duyuyoruz.
Böylesi bir zeminde çek ödemelerinin yapılabilmesi çok zor.
Üstelik şu an kimsenin ödeyecek durumu da yok.
Konuştuğum birçok sanayici bir an önce takas işleminin durdurulması ve sürenin uzatılmasının şart olduğundan bahsediyor.
Konuya biraz daha detaylı bakmak için Bursa Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Başkanı (BSMMMO) Hüseyin Halil'e de sordum.
Çek takas sistemi için bir uyarı da Başkan Hüseyin Halil'den geldi.
Acil düzenleme çağrısı yaptı:
"Çek takas sistemi süresi uzatılmalı!"
Çek konusunun etkisi büyümeden önlem çağrısı yapan Başkan Hüseyin Halil, şöyle değerlendirme yaptı:
"Çeklerin vadeleri geldi ama depremden dolayı henüz çekler ödenebilir pozisyonda değil. Bu çeklerin yeni vadeli çeklerle değiştirilmesinden söz ediliyor. Bu çekler yazılmaya başlandığı zaman bankalar çeki portföylerinde bulundurup kredilerine teminat olarak veren şirketlere kredileri tasfiye edin baskısı yapacaklar."
Ardından...
PİYASADA 3 BÖLGENİN ÇEKLERİ YOĞUN!
"En azından yılsonuna kadar çek takas işleminin durdurulması ve sürenin uzatılması şart... Özellikle tekstil ve bebe ve çocuk konfeksiyonunda Kahramanmaraş, tekstilde Gaziantep ve gıda sektöründe de Hatay piyasada çok yoğun çekleri olan bölgeler. Adıyaman ve Malatya ile ilgili çok duyumum yok. 3 ilde yoğun miktarda özellikle bebe ve çocuk konfeksiyon, tekstil ve yaş sebze meyve piyasası etkilenir."
Nasıl mı?
"Diyelim ki, 1 milyon liralık kredim var ve içerisinde deprem bölgesinden 300 bin liralık da çek var. Bu çekler yazılmaya başladığı zaman banka diyecek ki; ya 300 bin lirayı öde ya da krediyi kapat. Ekonomideki risk bu yönde... Derhal takas ve çeklerle ilgili işlemler yılsonuna kadar durdurulmalı."
Son bir not da...
Yaşanan depremlerin ardından zor günler yaşayan ülke ekonomisi destek bekliyor.
BSMMMO Başkanı Hüseyin Halil, ödenemeyen çeklerin ülke ekonomisi için sorun yaratabileceğini belirtti.
Önünü göremeyen bölge iş insanlarında belirsizliğin boyutunu arttıracak.
Çekler yazılmaya başlanırsa işletmeler tek tek iflasa gidebilir.
Örneğin; aylık cirosu 200 milyon lira olan bir firmanın piyasada 300-400 milyon lira çeki var.
Şimdi bunu nasıl finanse edecek?
A firmasından çek alan B firmasına da çek vermiş.
A firması ödeme alamayınca B firmasına ödeyemeyecek.
Bu dalga dalga Bursa, İstanbul derken; tüm Türkiye'ye yayılacak.
Özetle...
Çek takası başlarsa iflasların da başlama ihtimali yüksek.
Öte taraftan çekinceler sonucunda, nasıl mal tedarik edilecek?
Yazarın diğer yazıları
- Sanayicinin 'bürokrasi' engeli! 14 Mayıs 2024 Salı, 20:33
- Sanayinin suyu çekiliyor! 13 Mayıs 2024 Pazartesi, 20:57
- Bursa ilk üçte! 11 Mayıs 2024 Cumartesi, 20:16
- Bursa sanayicisine müjde! 10 Mayıs 2024 Cuma, 18:46
- Ucuzlama hammaddede! 09 Mayıs 2024 Perşembe, 18:08
- Bursa'nın sorunu ne? 08 Mayıs 2024 Çarşamba, 20:56
- 'Yem' olmadan 'hayvan' olmazsa 'süt' olur mu? 07 Mayıs 2024 Salı, 19:59
- İş dünyasının kabusu 'karşılıksız çekler'! 06 Mayıs 2024 Pazartesi, 19:12
- Fiyatlarda yüzde 55 artış! 04 Mayıs 2024 Cumartesi, 20:07
- İlk sırada 'alkol ve tütün'... 03 Mayıs 2024 Cuma, 18:57
Yazarlar
- Nilüferli gülümsemeye devam edebilecek mi? Aysın Komitgan
- Tek adaylı kongrede bu hamle yapılmalı! Serkan Yetişmişoğlu
- Bir Necmi Ton vardı, hiç unutulmayacak... Engin Aksöz
- Şadi Özdemir: Sokak ne diyorsa o Çetin Sabırlı
- Üniversite-Kent Bütünleşmesi: BTÜ Rektörü Ça... Hasan Boztürk
- Sanayicinin 'bürokrasi' engeli! Elif Didem Danacıoğlu
- En büyük pazarda en büyük şov! Emre Özpeynirci
- Bilin bakalım Mustafakemalpaşa'da neler oluy... Pınar Yeniyiğit
- Merkez döviz almasa ne olur? Levent Yılmaz
- Bursa trafiği yoğun çünkü... Ümit Akkuş ile Sokağın Sesi
- Çiftçiler Günü'nü kutlayacak çiftçi kaldı mı? Ramazan Başan
- Bu hafta burçları neler bekliyor? Fatma Zühre Doğan
- Savaş tiyatrosu Metehan Demir
- Geleneksel Türk evleri ve 17. YY. Osmanlı ev... Kamuran Vatansever
- Kapatmak çözüm mü? Mahmut Uçakcan
- Güvenmek kolay mı? Şeyma Polat
- Bursa Büyükşehir'de dağ yöresinden 4 isime ö... Hasan Yalçın
- Misafirlerinizi etkileyecek Trileçe tarifi! Nurdan Ercan
- Enflasyon muhasebesinde beklentiler... Kemal Tığoğulları
- Bursaspor'da çarşı pazar karıştı Kaan Vardar