Elif Didem Danacıoğlu

Elif Didem Danacıoğlu

"Asgari ücretlinin kaybı en az 20 bin 726 TL olacak"

2022.06.27 17:33 - Son Güncellenme: 2022.06.27 17:33
A

3600 ek gösterge çalışmalarının tamamlanmasının ardından gözler asgari ücret ek zammına çevrildi.

Yıllık enflasyonun yüzde 70'in üzerine çıkmasıyla milyonlarca kişi temmuz ayında ikinci bir zam yapılması beklentisine girdi.

Aralık ayında Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantısı sonrası,  2022 yılı tutarının brüt 5 bin 4 lira, net 4 bin 253 lira 40 kuruş olarak belirlendiği açıklanmıştı.

Şimdilerde gözler gündemde yer alan temmuz zammında.

TEMMUZ MU? OCAK MI?

Bir yandan asgari ücret trafiği hızlandı.

İşçi, işveren ve hükümet kesiminde görüşmeler yoğunlaşırken, asgari ücrette 2022 Temmuz bilmecesine 2023 Ocak bilmecesi de eklendi.

PEKİ, ASGARİ ÜCRET 7 BİN TL OLSA NE OLUR, 8 BİN TL OLSA NE OLUR?

Enflasyon böyle devam ederse zam yine eriyecek.

2022 yılı enflasyon açısından kayıp yıl olarak görülüyor.

Öte yandan, işveren kesimini ikna etmek için de ara zammın işveren üzerindeki maliyetini azaltacak formüller aranıyor.

Formüller arasında sosyal güvenlik primi işveren payında indirim gündemi var.

Bugün Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan başkanlığındaki kabine toplantısında, milyonların dört gözle beklediği başlıklar masanın gündemini oluşturuyor.

DİSK (Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu) Güney Marmara Bölge Temsilcisi ve DİSK / Birleşik Metal İşçileri Sendikası Bursa Şube Başkanı İsmail Kocaman ile asgari ücreti konuştuk.

Enflasyon ve asgari ücrete dair ilginç anekdotların yer aldığı ziyaretimde öne çıkanları, yazımda da sizlerle paylaşmak istedim.

Sohbetimize DİSK -AR'ın açıklamış olduğu mayıs ayına ilişkin 'Asgari Ücret Raporu' ile başladık.

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi'nin ( DİSK - AR) raporuna göre; asgari ücretlilerin gıda enflasyonu, Mayıs 2022'de yüzde 119 -135 bandına oturdu.

"SON 5 AYDA ASGARİ ÜCRETİN ALIM GÜCÜ KAYBI 5 BİN TL'Yİ AŞTI"

Yine rapora göre; yılın ilk 5 ayında asgari ücretteki toplam alım gücü kaybı 5 bin 7 TL'yi buldu.

İsmail Kocaman, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı enflasyon rakamlarının gerçeği yansıtmadığı belirtilen raporda şunlara dikkat çekti:

"TÜİK, Mayıs 2022 dönemine ait Tüketici Fiyat Endeksi'ni (TÜFE) yıllık yüzde 73,5, 2022 yılının ilk beş ayı için yüzde 35,64 olarak açıkladı. Yıllık gıda enflasyonu ise yüzde 91,6 olarak açıklandı. Ancak bu enflasyon oranları, farklı gelir gruplarının gerçeğini yansıtmıyor. DİSK - AR tarafından yapılan hesaplamaya göre; asgari ücretlilerin gıda enflasyonu, Mayıs 2022'de yüzde 119- 135 bandında gerçekleşti."

"ENFLASYONUN ALTINDA EZİLDİ"

İsmail Kocaman, ücret gelirlerinin enflasyonun altında ezildiğine işaret etti:

"Enflasyon her ay tırmanırken; işçiler, memurlar ve emekliler 6 ayda veya yılda bir zam alıyor. Böylece emek gelirleri enflasyonun altında kalıyor. Nitekim bunun sonucunda asgari ücret ve diğer ücret gelirleri enflasyonun altında ezildi. 2021 Aralık ayında yüzde 50,5'lik artışla 4 bin 253 TL olarak belirlenen net asgari ücret, 2022 yılında enflasyon karşısında hızla eriyor."

Ve ekledi:

"2022'nin ilk 5 ayı için asgari ücretin toplam alım gücü kaybı 5 bin 7 TL'yi buldu. Öte yandan asgari ücret artırılmazsa ve 4 bin 253 TL olarak uygulanmaya devam edilirse, asgari ücretlinin 2022 yılı için kaybı en az 20 bin 726 TL olacak."

"2018 YILINI HATIRLAYALIM..."

"Memura ve emekliye yüzde 40 zam oranından bahsediliyor" diyen İsmail Kocaman, "Temmuz ayında ciddi anlamda bir ücret zammı geleceğini düşünmüyorum. Emekli ve memurlara gelen zam oranı kadar temmuz zammı ile ilgili asgari ücretle çalışan kesiminde çok fazla umudum yok. Belki yüzde 10-20 olabilir, ama insanları ne kadar memnun edeceği tartışılır. Bugün yüzde 10 oranında zam gelse 400 civarı,  yüzde 20 oranında gelse 800 civarı... Peki, Ocak ayından itibaren temel gıda maddelerine gelen zamla asgari ücrete gelecek zam oranı aynı mı? Ama bu dönem hem hükümet tarafından, hem işveren sendikaları tarafından alışılagelmişin dışında açıklamalar gelmeye başladı. Umarım Temmuzun 4'ü gibi herkesi memnun edecek zam oranı açıklanır. Bugün yüzde 40'lara varan zam oranı gelse de, yıllık enflasyon rakamını kesinlikle karşılamayacak. Artık tek maaşla geçinme dönemi bitmiştir. 2018 yılında başlayan enflasyon tırmanışı, yüksek kur ve dalgalı ekonomiden bahsediyoruz. Fiyatları düşürmek için tanzim satış noktaları açılmıştı. Gelinen noktada yine tırmanan bir enflasyonla devam ediyoruz. Kısacası, günden güne piyasada önem almak zorlaşıyor. Keşke zamanın da tarım arazilerimize ve hammaddemize sahip çıkabilseydik. Belki de bu sıkıntıları daha hafif atlatabilirdik" diyor.

ASGARİ ÜCRETİN ENFLASYON KARŞISINDA KAYBI

(TL) (OCAK - MAYIS 2022)

Ocak'ta 472,1, Şubat'ta 699,7, Mart'ta 970,2, Nisan'da 1.348,8, Mayıs'ta 1.515,9

Kaynak: TÜİK, Tüketici Fiyat Endeksi, Mayıs 2022, ÇSGB, Asgari Ücret DİSK- AR

"ENFLASYON, ALT SINIR OLMALI"

"Asgari ücretin kişi başına gayri safi yurt içi hâsılaya oranı giderek düşmektedir" dedi ve ekledi:

"Asgari ücret enflasyona karşı korunuyor iddialarına rağmen gerçek böyle değil. Asgari ücretli, son 5 yıldır resmi enflasyona dahi eziliyor. TÜFE'den daha yüksek seyreden gıda fiyatlarının ise, çok daha altında kaldı. Asgari ücreti sadece enflasyonla karşılaştırmak yanıltıcı olacaktır. Ücret ve emek gelirlerinin artışları resmi enflasyona hapsedilmemeli. Enflasyon, alt sınır olmalı. Asgari ücretin kişi başına gayri safi yurt içi hâsılaya oranı giderek düşmektedir. Ulusal gelirin artışına, ülkenin ekonomik büyümesine esas katkıyı sağlayan işçiler, memurlar ve emekliler bu büyümeden pay almalıdır."

"İŞSİZLİK TÜİK'E GÖRE DÜŞÜYOR, İŞKUR'A GÖRE ARTIYOR!"

Şöyle devam etti:

"DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden yararlanarak yapılan hesaplamaya göre, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı Nisan 2022'de 8 milyon 107 bin kişi olarak gerçekleşti. Pandemi öncesine göre geniş tanımlı işsiz sayısı 1 milyon 595 bin arttı. TÜİK'e göre Nisan 2019'da yüzde 13,8 olan işsizlik, Nisan 2022'de yüzde 11,3'e düştü. Ancak geniş tanımlı işsizlik yüzde 19,1'den yüzde 21,7'ye yükseldi. İŞKUR verilerine göre, Nisan 2021 ve Nisan 2022 arası bir yıllık dönemde kayıtlı işsiz sayısı 2 milyon 910 binden 3 milyon 584 bine yükselerek 674 bin kişi arttı. TÜİK'e göre ise son bir yılda dar tanımlı işsiz sayısı bu dönemler arası 614 bin azaldı. Böylece kayıtlı ve ankete dayalı işsiz sayılarının değişimi arasında 1 milyon 288 bin kişilik fark ortaya çıktı. İŞKUR'un kayıtlı işsiz sayıları son bir yılda yüzde 23 artarken, TÜİK'in işsiz sayıları yüzde 14 azaldı. İki verinin bu kadar farklı seyretmesi hayatın olağan akışına aykırıdır. TÜİK'in yıllık işsizlik verilerinde İŞKUR'un bu eğilimi yer almıyor. TÜİK'in yıllık işsizlik verileri salgın dönemindeki işten çıkarma yasağı nedeniyle karşılaştırılabilir değildir. Kadın işsizliği ise, tüm işsizlik türlerinde en yüksek kategori olarak görülmeye devam ediyor."

"SENDİKAYA ÜYE OLMAK SUÇ DEĞİL, HAKTIR!"

"Şuanda her şey ücrete dayalı" dedi ve ekledi:

"İşçilerin ortak sorunu ücret ve ekonomideki belirsizlikler... Çip krizinden dolayı otomotiv sektöründe sıkıntı yaşansa da, ücret konusu işçilerin önünde sürekli bir risk oluşuyor. Sendikasız olan iş yerlerinde çalışanların yüzde 90'ı asgari ücret ve kısıtlı sosyal haklardan yararlanabiliyorlar. Maalesef, onun dışında ilave ödenek yok. Sendikalı olmak önemli bir ayrıcalıktır. Enflasyon kaynaklı geçim şartları değişti, alım gücü düştü ve kazançta ciddi kayıplar oluştu. Sendikaya üye olmak suç değildir, haktır! Türkiye'de en büyük engel sendikalaşmanın önündeki engellerdir! Sendikalaşmanın önündeki engeller yasa ve kanun maddeleri ile kaldırılarak, örgütlü bir mücadele ile işçilerin ve emekçilerin haklarını, refah düzeylerini yaşanabilir hale getirmek çok da zor değil. Toplumun bütün kesimlerinin hayat pahallığına karşı birlikte hareket etmekten başka çaresi yok. Birey olarak her türlü mücadelemizi vermemiz gerekiyor, kabullenmekten vazgeçmeliyiz."


A

Yazarın diğer yazıları

Yazarın Tüm Yazıları