Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) verilerinden kredi mekanizmasındaki mevcut tabloya baktığımızda...

Bireysel krediler ve kredi kartı bakiyesinin bankacılık sektörünün toplam kredileri içindeki payı son yıllarda dramatik bir düşüş gösteriyor.

Bireysel krediler yüzde 30-35 bandı içinde seyrederken, kredi kartlarının toplam kredilere oranı 2022 yılında yüzde 20'nin altına geriledi.

İş dünyası ile görüşmelerimde özellikle son bir yıldan bu yana daha da yükselen seslerle dile getirdikleri finansmana erişim sorunu sadece ticari krediler tarafında yaşanmıyor.

Vatandaş tarafında da aynı sorun devam ediyor.

Velhasıl...

Bir yandan kredi kullanımı yavaşlarken, diğer yandan da borcunu ödeyemeyenlerin sayısı artıyor.

Şöyle ki,

Ağustos ayı itibariyle kredi borcu olmak üzere son bir yılda ödeme yükümlülüğünü vadesinde yerine getiremeyen bireysel kredi ve kredi kartı borçlularının sayısı 4 milyon 160 bine ulaştı.

Vatandaş bütçesini denkleştirebilmek için çareyi kredi kartında bulunca elde patlayan kart sayısı 2'ye katladı. 

Gelelim yüksek enflasyon nedeniyle satın alma gücünde yaşanan dramatik düşüşün milyonlarca vatandaşı daha fazla borçlanmaya itmesine...

Örneğin gıda, giyim...

En temel harcamaların bile kredi kartları, krediler ve ek hesaplarla karşılanması banka borçlarında ciddi bir artışa yol açmaya devam ediyor.

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi verilerine göre,  Ocak-Ağustos 2022 döneminde bireysel kredi veya bireysel kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe intikal etmiş kişi sayısı 1 milyon 91 bin kişi oldu.

Yasal takip işlemlerinde en sert artış, kredi kartlarında yaşanıyor.

2021 yılının Ocak-Ağustos döneminde bu sayı 310 bin kişi iken, bireysel kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe intikal etmiş kişi sayısı 613 bin oldu. 

Bütçesini denkleştirebilmek için çareyi kredi kartında bulan vatandaşın borcu ise sekiz ayda yüzde 55,4 artışla 208,3 milyar liradan 323,8 milyar liraya çıktı.

Kişi başına düşen kart ortalama bireysel kredi kartı riski ise, 7 bin 160 liradan 10 bin 269 liraya ulaştı.

TBB verilerine göre geçen yıl ağustosta kişi başı ortalama 27 bin 928 lira olan kredi riski, bu yıl ağustosta 36 bin 894 liraya yükseldi.

Anlayacağınız neresinden tutulursa elde kalıyor...

ASGARİ ÜCRET 10 BİN TL'YE ÇIKAR MI?

Ya da...

ASGARİ ÜCRET KAÇ OLURSA ENFLASYONU YENER?

Öte taraftan enflasyonun karşısında asgari ücret meselesi var tabi...

Çarşı pazar zam oranı ile asgari ücret zam oranı yarışıyor.

Kazanan kim?

Enflasyon...

2023 asgari ücret için farklı senaryolar gündemde.

Milyonlarca kişiyi ilgilendiren asgari ücretin 7.500 TL - 10 bin TL arası olabileceği iddialarını duyuyoruz.

Diyelim ki, asgari ücret yılbaşında 10 bin TL'ye çıktı.

Peki, ne olacak? 5 bin 500 liranın alım gücünün altına düşeceği belirtiliyor.

Çünkü gelir - gider dengesi bozuldu.

İş dünyası, enflasyonla mücadele etmeden asgari ücrete yapılan zamların en çok ücretlileri vurduğunu ifade ediyor.

TAHSİLÂT SORUNU PİYASAYI KISITLIYOR

Evet! İş dünyası bu noktaya da dikkat çekiyor.

Firmaların içinde bulunduğu finansman darboğazının, piyasada tahsilât krizini büyüttüğünü söylüyorlar.

Aynı zamanda da iş insanlarının değerlendirmelerinde, borcunu vadesinde ödemekte zorlanan işletme sayısında artış olduğu var.

 "Ödemesini vadesinde gerçekleştiremeyen ve çeklerini erteletenlerin sayısı artıyor" diyorlar.

Piyasadaki nakit kıtlığının daha da artacağından bahsediyorlar.

İş dünyasının ekonomi yönetiminden talebi piyasanın ihtiyaçlarına yönelik güçlü bir KGF paketi yönünde.

Yeni gelecek paket için açıklanan 50 milyar TL'lik büyüklüğün bu piyasa koşullarında az olduğunu da ekliyorlar.

TOBB tarafından açıklanan kurulan ve kapanan şirket istatistiklerine göre,0cak - Ağustos döneminde kurulan şirket sayısı 87 bin 755 iken, kapanan şirket sayısı 13 bin 798 adet olarak gerçekleşti.

Özet olarak, patronlar dünyasından vatandaşa kadar kronik sorunlar çözüm beklerken, bilinmeyenli denklemi finansman sorunu oluşturuyor.

Kısaca sekiz ayda 14 bin şirket iflas etti ya da kepenk kapattı!

Yani borçlar iflası getiriyor.

Yani holdinglerin bile hesap kitap yapmakta zorlandığı bir dönemde firmalar ayakta kalma mücadelesi verirken, enflasyon karşısında eriyen asgari ücretli ve kredilerle boğuşan vatandaşın mevcut durumunu koruma çabalarını tebrik etmek lazım.