Altında balon uyarısı! İlk kez oluyor...

Uluslararası Ödemeler Bankası, son üç aylık raporunda bireysel yatırımcıların altın ve ABD hisse senetlerinde fiyatları 'balon' olarak nitelendirilebilecek seviyelere taşıdığını ve bunun düzensiz düzeltme riskini artırdığını belirtti.

Altın ve ABD hisselerinde balon göstergelerinin belirginleştiği, buna bireysel yatırımcı coşkusu, hızla şişen değerlemeler ve medya abartısının eşlik ettiği ifade edildi.

Bu yıl yüzde 60 artış kaydeden altın, 1979'dan bu yana en güçlü yıllık performansını gösterirken ABD borsaları da yapay zeka rüzgarıyla yükselen büyük teknoloji şirketlerinin öncülüğünde yılı yüksek kazançlarla kapatmaya hazırlanıyor.

S&P 500 yüzde 17, Nasdaq yüzde 22 oranında artıda...

"SON 50 YILDA İLK KEZ OLUYOR"

'Merkez Bankalarının Bankası' olarak bilinen BIS, merkez bankalarının altın işlemlerine aracılık ediyor ve onların altın varlıklarını saklıyor.

İngiliz Financial Times gazetesinin haberine göre BIS raporunda, "Son birkaç çeyrek en az son 50 yılda altın ve hisse senetlerinin aynı anda bu bölgeye girdiği tek dönem" denilirken, "Patlayıcı yükselişin ardından balonlar genellikle keskin ve hızlı düzeltmeyle son bulur" uyarısı yapıldı.

Uluslararası Para Fonu ve İngiltere Merkez Bankası da kısa süre önce yapay zeka hisselerinde balon riskine dikkat çekmişti.

BIS ise hem altın hem de ABD hisselerindeki fiyat artışlarında bireysel yatırımcıların rolünün altını çizdi.

SÜRÜ PSİKOLOJİSİ

BIS'e göre son üç ayda altın ve ABD hisse fonlarına gelen girişlerin büyük bölümü bireysel yatırımcılardan gelirken burumsal yatırımcılar ise ABD hisselerindeki pozisyonlarını azaltırken altın miktarlarını sabit tuttu.

Bu durumda bireysel yatırımcıların artan ağırlığı sürü psikolojisine yatkınlıkları nedeniyle olası panik satışında fiyat oynaklığını artırarak piyasa istikrarını tehdit edebilir.

Dünya Altın Konseyi'nin verilerine göre bireysel ve kurumsal yatırımcıları kapsayan altın ETF'lerine girişler bu yıl rekor seviyeye ilerliyor.

ALTINDA MERKEZ BANKALARI ETKİSİ

Altın fiyatı ekimde ulaştığı 4 bin 381 dolar/ons rekor seviyesinden geriledi ve bugün 4 bin 200 dolar seviyesinde hareket ediyor.

Bu yılın yükselişinde merkez bankalarının rezervlerini dolar dışına çeşitlendirme isteği önemli bir etken oldu.

Enflasyon endişeleri ve kamu borcu seviyelerine ilişkin kaygılar da altını güvenli liman olarak daha cazip hale getirdi.

Merkez bankalarının altın alımları 2022'den bu yana yıllık 1000 ton seviyesinde tarihi zirvede seyrediyor ancak hızlı fiyat artışı bazı merkez bankalarını tahsis limitlerini koruyabilmek için altın satmaya da zorladı.

DEĞERLEMELER AŞIRI ŞİŞTİ

Altın piyasası geçmişte de benzer balon ve çöküş döngüleri yaşamıştı.

1980'de fiyatlar enflasyon ve İran petrol krizi eşliğinde zirve yapmış, 2008 finans krizinin ardından ise altın yeniden yükselmiş, Eylül 2011'de 1830 dolar/ons seviyesine ulaşmış ve sonrasında iki yıl içinde yüzde 30 düşmüştü.

ABD hisselerine ilişkin değerlendirmesinde BIS, büyük teknoloji şirketlerindeki yükselişlerin 'değerlemelerin aşırı şiştiği ve bir fiyat düzeltmesinin hem daha geniş hisse piyasası hem de ekonomi için risk oluşturduğu' yönünde endişeleri artırdığını belirtti.

Kaynak: ENSONHABER

Ekonomi, 2025.12.09 08:07