Narsisizm nedir? Bir insanın narsisist olduğunu nasıl anlarız? Uzmanı açıkladı...Narsisizm, kişinin kendine olan hayranlığı duygusunun aşırıya kaçtığı ve kişinin hayatını veya ilişkilerini olumsuz etkilediği bir duruma dönüşmesiyle meydana gelen bir kişilik bozukluğu olarak değerlendirilen bir psikolojik rahatsızlıktır. Nev Sağlık Grubu psikologlarından Psikolog Helin Ezgi Deniz, Bursada Bugün'e narsisizm hakkında açıklamalarda bulundu.
MERVE DENİZ EKİCİ / BURSADA BUGÜN
Kişinin öz sevgisi ve kendine değer verme eğiliminin aşırıya kaçması durumu narsisizm olarak adlandırılır. Psikolog Helin Ezgi Deniz, Bursada Bugün'e narsisizm hakkında yaptığı açıklamada bir kişinin narsisist olduğunu nasıl anlaşılabileceği ve tedavi yöntemleri konusunda bilgilendirmelerde bulundu.
Psikolog Helin Ezgi Deniz, narsisizmin tanımını kısaca, "Kişinin kendine olan hayranlığı, öz sevgisi ve kendine değer verme eğilimini ifade eder. Aslında hepimizin içinde bir miktar narsisizm vardır ve bu, sağlıklı bir özgüvenin ve kendine saygının temel taşlarından biridir. Örneğin, başarılarımızla gurur duymak, iyi yaptığımız şeyler için takdir beklemek ya da kendimize zaman ayırarak değerli hissetmek, narsisizmin doğal ve olumlu yönlerindendir.
Narsisizm, bu duygunun aşırıya kaçtığı ve kişinin hayatını veya ilişkilerini olumsuz etkilediği bir duruma dönüştüğünde, bir kişilik bozukluğu olarak değerlendirilir. Ortaya çıkan narsisistik kişilik bozukluğu, narsisizmin işlevselliği bozacak düzeyde aşırı yaşandığı bir boyuttur. Bu durumdaki bireyler, kendilerini sürekli başkalarından üstün görme, hayranlık ve onay beklentisi içinde olma, eleştirilere karşı aşırı hassasiyet gösterme gibi davranışlar sergilerler. Ancak büyüklenmeci tavrın altında genellikle derin bir özgüvensizlik ve kırılganlık yatar. Bu da narsisizmin karmaşık ve çok boyutlu bir yapı olduğunu gösterir" şeklinde açıkladı.
NARSİSİST BİR İNSANI NASIL ANLARIZ?Narsisist bir insanı anlamanın yolları hakkında açıklamalarda bulunan Deniz, "Öncelikle, bu kişiler genellikle başkalarının duygularını ve ihtiyaçlarını görmezden gelirler. Empati eksikliği çok belirgindir. Konuşmalarda sürekli kendilerinden bahsetme, başarılarını abartma ve tüm dikkat ve ilgiyi üzerinde toplama arzusu gibi davranışlar da sık görülür.
Ayrıca, eleştiriyi hiç iyi karşılamazlar; en küçük bir eleştiri bile onları aşırı bir savunmaya veya öfkeye sürükleyebilir. İnsan ilişkilerinde genellikle manipülatif bir tavır sergilerler, yani başkalarını kendi çıkarları doğrultusunda yönlendirme eğilimindedirler. Ancak, birinin gerçekten narsisistik kişilik bozukluğuna sahip olduğunu söylemek için bu tür davranışların sürekli, kalıcı ve kişinin hayatını olumsuz etkiliyor olması gerekir. Bu, yalnızca bir uzman tarafından değerlendirilebilecek bir durumdur" dedi.
İnternet üzerinden yapılan araştırmalarla birlikte herkesin bir uzman görüşü almadan birbirine psikolojik tanı koyulmasının yanlış olduğuna değinen Deniz, "Burada sosyal medyanın etkisine de değinmek gerekiyor. Günümüzde sosyal medya sayesinde herkesin herkese tanı koyduğu, kişilik etiketleriyle insanları sınıflandırdığı bir dönemden geçiyoruz. "Bu kişi kesin Narsisist" ya da "Bu davranışları yüzünden Narsisist olduğunu düşünüyorum" gibi yorumlar, genellikle derinlemesine bir bilgiye ya da değerlendirmeye dayanmıyor. Halbuki, kişilik bozuklukları gibi ciddi psikolojik durumlar, yalnızca uzmanlar tarafından, kapsamlı bir değerlendirme süreci sonucunda teşhis edilebilir. Unutmayalım ki, kimse tek bir davranışıyla tamamen tanımlanamaz; insanlar karmaşıktır ve bu karmaşıklığı doğru değerlendirmek uzmanlık gerektirir" şeklinde uyarılarda bulundu.
"NARSİSİST BİRİNİ TEDAVİYE İKNA ETMEK ZORLAYICI BİR SÜREÇ"Narsisist bir insanın tedavisinin zor olduğunu belirten Deniz, "Çünkü Narsisist bireyler genellikle sorunlarını kabul etmezler; tam tersine, başkalarının hatalı olduğunu düşünürler. Bu nedenle onları tedaviye yönlendirmek için doğrudan "Senin bir sorunun var, yardım almalısın" demek işe yaramaz. Bunun yerine, daha dolaylı bir yaklaşımla, yaşadıkları sorunlara odaklanarak çözüm arayışı önermek daha etkili olabilir. Örneğin, işte veya ilişkilerde yaşadıkları zorlukları dile getirerek, "Bu konuda bir uzmandan destek almak sana yardımcı olabilir" gibi bir öneride bulunmak daha az tehditkâr bir yaklaşım olacaktır" ifadelerini kullandı.
"TEDAVİ KONUSU KİŞİDEN KİŞİYE DEĞİŞİR"Narsisizm tedavisinin kişiden kişiye değişiklik gösterebileceğini söyleyen Deniz, "Narsisist bireylerin değişmesi ve kendileriyle yüzleşmeleri oldukça zorlu bir süreçtir, çünkü kendilerini savunma mekanizmaları çok güçlüdür. Ancak, değişim mümkün! Bu süreç genellikle uzun vadeli psikoterapiyle desteklenir. Bilişsel davranışçı terapi veya şema terapisi, Narsisist bireylerin düşünce kalıplarını, duygusal zorluklarını ve ilişkisel problemlerini ele almada oldukça etkilidir. Ama bu tür tedavilerde en önemli nokta, bireyin gerçekten değişime açık olması ve bu konuda çaba göstermeye istekli olmasıdır" şeklinde konuştu.
Bursa Bölge, 2025.01.09 15:05