Mersin Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rıza Binzet tarafından yürütülen proje kapsamında, Tunceli'nin Pülümür ilçesinde Onosma cinsine ait yeni bir bitki türü keşfedildi.
Mersin Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rıza Binzet, 27 yıldır üzerinde çalıştığı Onosma cinsi için Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinde incelemelerini sürdürdü.
Prof. Dr. Binzet, Tunceli'nin Pülümür ilçesindeki Hivar köyünde yaptığı çalışmalar sırasında halk arasında emzik otu, emcek, mıjmıjok gibi adlarla bilinen Onosma cinsine rastladı.
Binzet, yaptığı sistematik inceleme sonucunda rastladığı bitkinin Onosma cinsinin diğer türlerinden ayrıldığını tespit etti.
Farklı özellikler göstermesinden dolayı yeni bir tür olduğunu belirleyen Binzet, bitkiyi 2023'te hayatını kaybeden Bartın Üniversitesi Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zafer Kaya'ya ithafen "Onosma zaferkayae" olarak isimlendirdi.
Bitkinin Türkçe adı ise "Pülümür emceği" olarak belirlendi.
Prof. Dr. Rıza Binzet, gazetecilere Onosma cinsinin gen merkezinin Türkiye ve İran olduğunu söyledi.
Onosma'nın önemli bitkilerden olduğunu anlatan Binzet, arazi çalışmasında daha önce karşılaşmadığı bir popülasyona rastladığını dile getirdi.
Bu popülasyon örneğini uygun koşullarda araziden topladıklarını belirten Binzet, şöyle konuştu:
"Örnek üzerinde yapmış olduğumuz çalışmalarda daha önceki türlerden farklı olduğunu gördük. Bitkinin boyu, yaprak şekilleri, taç ve çanak yapraklarının, çiçek sapı uzunluklarının diğer türlerden farklı olduğunu tespit ettik. Yaptığımız sistematik analizler ve diğer herbaryum örneklerini karşılaştırdığımızda türün yeni olduğuna karar verdik. Türün adına 'Onosma zaferkayae' vermeyi uygun gördük. Prof. Dr. Zafer Kaya, 2023'te kaybettiğimiz çok değerli bir hocamızdı. O da bitki sistematikçisiydi. Önemli çalışmaları vardı. Hem onu yad etmek hem de ölümsüzleştirmek istediğim için Zafer hocaya atfettim."
Binzet, bitkinin arazide sınırlı sayıda olduğunu belirterek, "Bitki arazide 100-200 arasında birey sayısında. Tür üzerindeki tehditlerden dolayı kategorisi kritik olarak kabul edildi. Türün korunmasına yönelik önlemler alacağız." dedi.
Prof. Dr. Rıza Binzet, yaptıkları keşfin dünyanın önde gelen botanik dergisinde yayımlanarak, bilim dünyasına tanıtıldığını sözlerine ekledi.
Kaynak: AA
Yaşam, 2025.03.22 11:56