Siirt'in Tillo ilçesinin Sinep köyü sakinleri lokal endemik bitki özelliği bulunan, koparılması halinde 557 bin 212 lira ceza uygulanan Siirt adaçayını (Salvia Siirtica) dalında korumak için yetiştiği mezarlıkta nöbet tutuyor.
Sinep köyü mezarlığında yetişen ve IUCN kriterlerine göre tek yaşama alanına sahip olması ve popülasyondaki birey sayısı nedeniyle nesli kritik tehlike "CR" altında bulunan Siirt adaçayı bitkisi koruma altında.
Doğa Koruma ve Milli Parklar Siirt Şube Müdürlüğünce "Siirt Adaçayı Tür Koruma Eylem Planı" kapsamında koruma altına alınan bitkiyi koparanlara 557 bin 212 lira idari ceza uygulanıyor.
Mezarlıkta yetişen bitkiyi inceleyen akademisyenlerden Siirt adaçayının önemini ve neslinin tehlike altında olduğunu öğrenen köy sakinleri vardiyalı nöbete başladı.
Siirt adaçayının dalında korunması için tutulan nöbet mayıs ayında başlıyor temmuz sonuna kadar sürüyor.
Bitkinin korunması için yürütülen çalışmalara köy sakinleri de destek veriyor
Siirt Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Fidan, Türkiye'nin bitki çeşitliliği açısından oldukça zengin, ülkedeki bitki varlığının üçte birinin endemik olduğuna işaret etti.
Fidan, kentte belirli bir yayılış gösteren Siirt adaçayının da bu türler arasında yer aldığını ifade ederek, bilim dünyasına 2011 yılında kazandırılan bitkinin korunmasına yönelik Doğa Koruma ve Milli Parklar Siirt Şube Müdürlüğünün çalışmalarının yanı sıra köylülerin de yoğun çaba gösterdiğini belirtti.
"Buraya gelen her ziyaretçinin muhakkak gerekli izinleri alması gerekiyor. Bu bitki bölgeye özgü, lokal, endemik bir tür olduğundan yöre halkı, köylüler tarafından da korunmaktadır." diyen Fidan, bitkinin ülkede yaklaşık 100 türünün bulunduğunu, bunun 50'den fazlasının endemik olduğunu vurguladı.
Fidan, bu nedenle bitkinin gen merkezinin Türkiye olduğunu değerlendirdiklerini dile getirerek, "Bunlara baktığımızda yeryüzünde en fazla endemik türün bulunduğu bölge olarak Türkiye'yi görüyoruz. Bu bitkinin bazı türleri tıbbi aromatik bitki alanında, bazıları süs bitkisi olarak kullanılmaktadır. Bu bitkinin tıbbi aromatik özellikleri ve süs bitkisi olarak kullanabilme potansiyeli ortaya konularak ekonomiye kazandırılması potansiyeli yüksek. Siirt adaçayına yönelik çalışmalar sürüyor" diye konuştu.
Bitkinin hem çiçek açtığı hem tohum verdiği dönemde nöbet sürüyor
Köy muhtarı Şaban Koyun da yıllardır varlığını bildikleri bitkinin koruma altına alınmasıyla önemini daha iyi kavradıklarını söyledi.
El birliğiyle bitkiyi korumaya çalıştıklarını anlatan Koyun, bu nedenle sadece bitkinin çiçek açtığı dönemde değil türün doğal olarak çoğalması açısından tohum verdiği dönemde de mezarlıkta nöbeti sürdürdüklerini belirtti.
Koyun, "Bilim insanları araştırmaları sonucu bu türün dünyada sadece burada olduğunu söylediler. O günden beri değerli olduğunu bilerek bitkiyi koruma altına aldık" ifadelerini kullandı.
Bölgede yabancı birini gördüklerinde onu izlediklerini ve mezarlıktaki bitkilere zarar vermemesi için önlem aldıklarını ifade eden Koyun, bitkinin insanlığa faydalı olması için gerekli çalışmaların yapılmasını istediklerini kaydetti.
Köyde yaşayan vatandaşlardan 81 yaşındaki Ahmet Beşir Tatlı da bu bitkinin ülkeye ve millete faydalı olmasını diledi.
Tatlı, "Bazı kişiler mezarlığa geliyor. Tanımadığımız kişileri mezarlığa sokmuyoruz. Bitkiyi korumak için elimize ne gelirse yapacağız" dedi.
Kaynak: AA
Yaşam, 2025.07.21 13:33