Araştırmalar, bağırsakların ve beynin birbirleriyle sürekli iletişim halinde olduğunu ve hatta birbirlerinin sağlığını etkilediğini gösteriyor. Yediklerimiz ve bağırsaklarımızda bulunan bakteriler, düşünme ve hissetme şeklimiz üzerinde büyük bir etkiye sahip. Yeni araştırmalar ise, bu bağlantının zihinsel sağlığı da etkileyebileceğini öne sürüyor.
BMC Microbiome dergisinde yayınlanan bir araştırma, turunçgil tüketimi ile depresyon riski arasında bir bağlantı buldu.
Araştırma, günlük beslenmenize portakal gibi basit bir gıda ekleyerek depresyona yakalanma riskinizi azaltabileceğinizi öne sürdü.
Depresyona yol açan birçok etken bulunduğunu unutmamak önemlidir ve sadece bir portakal yemenin ruh sağlığınızı önemli ölçüde değiştireceğini öne sürmek yanıltıcı olur. Ancak, depresyon riskinizi azaltmak için yapabileceğiniz adımlar hakkında daha fazla bilgi edinmek istiyorsanız, bu bulgular kesinlikle dikkate değer.
İşte araştırmacıların bulguları ve ayrıca bir diyetisyen ile psikoloğun, çalışmanın sonuçlarını değerlendirirken göz önünde bulundurmanızı önerdiği noktalar.
Depresyon geliştirme riski yaklaşık yüzde 20 oranında düştüÇalışmada, kadınların kronik hastalık risk faktörleri hakkında daha fazla bilgi edinmek amacıyla yapılan Hemşirelerin Sağlık Çalışması 2'ye katılan yaklaşık 32.500 kadının verileri analiz edildi. Araştırmacılar ayrıca 300'den fazla erkeğin verilerini inceledi. Bu veriler, katılımcıların bağırsak mikrobiyomları hakkında daha fazla bilgi edinmek amacıyla dışkı örnekleriyle birlikte kullanıldı.
Araştırmacılar, günlük bir porsiyon turunçgil tüketen kişilerin depresyon geliştirme riskinin yaklaşık yüzde 20 oranında azaldığını buldu. Bu bağlantı yalnızca turunçgillerle sınırlıydı; yani diğer meyve veya sebzelerle aynı ilişki gözlemlenmedi. Araştırma daha da derinleştirildiğinde, turunçgil tüketen kişilerin bağırsak mikrobiyomlarında bulunan Faecalibacterium prausnitzii (F. prausnitzii) bakterisinin, depresyonda olmayan bireylerde daha yaygın olduğu keşfedildi.
Araştırmacılar, sonuç bölümünde "Bu veriler, depresyonun önlenmesinde beslenmenin önemini vurguluyor ve bağırsak mikrobiyomunun, turunçgillerin ruh sağlığı üzerindeki etkisini nasıl düzenlediğine dair makul bir açıklama sunuyor" ifadelerine yer verdi.
F. prausnitzii bakterisi ruh halini düzenlemeye yardımcı olabilirKeatley Tıbbi Beslenme Terapisi'nin ortak sahibi Dr. Scott Keatley, bağırsak mikrobiyomunun, hücrelerin birbirleriyle "konuşmasına" yardımcı olan nörotransmitterlerin üretimini, vücuttaki iltihabı ve bağırsak bariyerinin bütünlüğünü etkileyerek ruh sağlığında "kritik bir rol" oynadığını belirtiyor.
Keatley, "F. prausnitzii gibi belirli bağırsak bakterileri, bağırsak ve beyin arasındaki çift yönlü iletişim sistemi olan bağırsak-beyin eksenine katkıda bulunur" diyor. Bu özel bakteri, iltihabı azaltmaya yardımcı olabileceği için özellikle önemlidir.
Keatley, "Kronik inflamasyonun depresyonla bağlantılı olduğu bilindiğinden, bağırsakta F. prausnitzii'yi artırmak (örneğin, turunçgiller tüketerek) inflamasyon belirteçlerini azaltarak ruh halini düzenlemeye yardımcı olabilir," şeklinde açıklama yapıyor. Ancak, bağırsak-beyin ilişkisi kesin olarak belirlenmiş olsa da, bu yolun hücresel düzeyde nasıl işlediği hala araştırılıyor. NYU Langone Health'te klinik yardımcı doçent ve Mind in View podcast'inin yardımcı sunucusu olan Thea Gallagher, PsyD, "Bağırsak sağlığı ile depresyon arasındaki yolları tam olarak anlamıyoruz," diyor. "Ama orada bir şeyler olduğunu biliyoruz."
Bu özel çalışma, günde bir orta boy portakal yemenin depresyon riskini düşürmeye yardımcı olabileceğini ortaya koydu. Ancak araştırmacılar, tüm turunçgilleri dikkate alarak daha geniş bir perspektif sundu. Yani, eğer bir greyfurt hayranıysanız, günlük bir porsiyon tüketerek zihinsel sağlığınıza fayda sağladığınızı bilerek kendinizi iyi hissedebilirsiniz. Turunçgillerin, zihinsel sağlığı iyileştirme konusunda ekstra güç sağlayan birkaç özelliği bulunmaktadır.
Keatley, "Turunçgillerdeki asıl oyun değiştirici, naringenin ve formononetin gibi flavonoidlerin yüksek konsantrasyonudur," diyor. Bu flavonoidler, bağırsakta temel bakteri F. prausnitzii'nin büyümesini desteklemeye yardımcı olur ve aynı zamanda vücuttaki "iyi hissetmemizi" sağlayan nörotransmitterler olan serotonin ve dopaminin kullanılabilirliğini artırmaya yardımcı olan bağırsak süreçlerini düzenler diyor.
Ancak, unutulmamalıdır ki, araştırmanın bulguları turunçgil tüketiminin ruh sağlığınızı doğrudan etkilediğini kanıtlamıyor; yalnızca bir bağlantı kuruyor. New York Presbyterian Hastanesi Weill-Cornell Tıp Fakültesi'nde psikiyatri doçenti olan Dr. Gail Saltz, araştırmanın turunçgillerin bağırsak üzerindeki etkisinin yalnızca bir yönüne, özellikle bakteriyel bağlantıya odaklandığını belirtiyor.
"Turunçgiller, bağırsak biyomunu etkileyebilir, ancak aynı zamanda yüksek C vitamini gibi bu hikayede rol oynayabilecek başka özelliklere de sahiptir," diyor.
Sağlık, 2025.02.26 16:34