Zamanı ölçmenin yolu bulundu!

Teknoloji, 2025.04.23 17:28

Tıkırdayan saatler ve salınan sarkaçlardan oluşan dünyamızda zamanın geçişini belirlemek, 'o zaman' ile 'şimdi' arasındaki saniyeleri saymak gibi basit bir işlemdir. Ancak vızıldayan elektronların kuantum ölçeğinde 'o zaman' her zaman tahmin edilemez. Daha da kötüsü, 'şimdi' çoğu zaman bir belirsizlik bulanıklığına dönüşür. Kronometre bazı senaryolar için işe yaramayacaktır.

İsveç'teki Uppsala Üniversitesi'nden araştırmacıların 2022 yılında yaptığı bir çalışmaya göre, kuantum sisinin kendi şeklinde potansiyel bir çözüm bulunabilir.

Rydberg durumu adı verilen bir şeyin dalga benzeri doğası üzerine yaptıkları deneyler, zamanı ölçmek için kesin bir başlangıç noktası gerektirmeyen yeni bir yol ortaya çıkardı.

Rydberg atomları parçacık krallığının aşırı şişirilmiş balonlarıdır. Hava yerine lazerlerle şişirilen bu atomlar, çekirdekten uzakta yörüngede dönen son derece yüksek enerji durumlarında elektronlar içerir.

Fizikist'in haberine göre, elbette her lazer pompalamasının bir atomu karikatürize boyutlarda şişirmesi gerekmez. Aslında, lazerler çeşitli kullanımlar için elektronları daha yüksek enerji durumlarına geçirmek için rutin olarak kullanılır.

Bazı uygulamalarda, zamanın geçişi de dahil olmak üzere elektronun konumundaki değişiklikleri izlemek için ikinci bir lazer kullanılabilir. Bu 'pompa-prob' teknikleri, örneğin bazı ultra hızlı elektroniklerin hızını ölçmek için kullanılabilir.

Atomları Rydberg durumuna getirmek mühendisler için de kullanışlı bir hiledir, özellikle de kuantum bilgisayarlar için yeni bileşenler tasarlamak söz konusu olduğunda. Söylemeye gerek yok, fizikçiler elektronların bir Rydberg durumuna itildiklerinde nasıl hareket ettikleri hakkında önemli miktarda bilgi topladılar.

Kuantum canlıları olarak, hareketleri küçük bir abaküs üzerinde kayan boncuklar gibi değil de, topun her yuvarlanışının ve zıplayışının tek bir şans oyununa sıkıştırıldığı rulet masasında bir akşam gibi.

Rydberg elektron ruletinin bu vahşi oyununun arkasındaki matematiksel kural kitabı Rydberg dalga paketi olarak adlandırılır.

Tıpkı gerçek dalgalarda olduğu gibi, bir boşlukta birden fazla Rydberg dalga paketinin dalgalanması girişim yaratır ve benzersiz dalgalanma desenleriyle sonuçlanır.

Aynı atomik havuza yeterince Rydberg dalga paketi attığınızda, bu benzersiz desenlerin her biri dalga paketlerinin birbirlerine uygun olarak evrimleşmesi için gereken farklı zamanı temsil edecektir.

Bu deney setinin arkasındaki fizikçiler, zamanın bu 'parmak izlerini' test etmek için yola çıktılar ve bunların bir tür kuantum zaman damgası olarak hizmet edebilecek kadar tutarlı ve güvenilir olduklarını gösterdiler.

Araştırmaları, lazerle uyarılan helyum atomlarının sonuçlarını ölçmeyi ve bulgularını teorik tahminlerle eşleştirerek imza sonuçlarının bir süre için nasıl geçerli olabileceğini göstermeyi içeriyordu.

"Eğer bir sayaç kullanıyorsanız, sıfırı tanımlamak zorundasınız. Bir noktada saymaya başlarsınız," diyor ekibi yöneten İsveç Uppsala Üniversitesi'nden fizikçi Marta Berholts, 2022'de New Scientist'e yaptığı açıklamada.

"Bunun faydası, saati başlatmak zorunda olmamanızdır - sadece girişim yapısına bakar ve 'tamam, 4 nanosaniye oldu' dersiniz."

Gelişen Rydberg dalga paketlerinin bir rehberi, şimdi ve sonra daha az net olduğunda veya ölçmek için çok uygun olmadığında, olayları küçük bir ölçekte ölçen diğer pompa probu spektroskopisi biçimleriyle birlikte kullanılabilir.

Daha da önemlisi, parmak izlerinin hiçbiri zaman için bir başlangıç ve durma noktası olarak hizmet edecek bir şimdi ve sonra gerektirmez. Bu, bilinmeyen bir sprinterin yarışını, belirli hızlarda koşan bir dizi rakibe karşı ölçmek gibi bir şey olurdu.

Teknisyenler, bir pompa-prob atomları örneği arasında karışan Rydberg durumlarının imzasını arayarak, saniyenin sadece 1,7 trilyonda biri kadar kısa süren olaylar için bir zaman damgası gözlemleyebilirler.

Gelecekte yapılacak kuantum saat deneylerinde helyum yerine başka atomlar kullanılabilir, hatta farklı enerjilerde lazer darbeleri kullanılarak zaman damgası rehberi daha geniş bir koşul yelpazesine uygun hale getirilebilir.

Kaynak: BURSADA BUGÜN

Teknoloji, 2025.04.23 17:28

Görenlerin içi yandı! Milyonluk kaza...

ABD Başkanı Trump: Filistinlilere yardım etmemiz gerek...

En düşük memur maaşı 51 bini aşacak! Uzman isim zam tah...

Kurban Bayramı geldi çattı! Bursa'da kurbanlık fiyatlar...

Galatasaray şampiyon oldu!

Bursa'da metrolar ne sıklıkla çalışıyor? Vatandaşlar ul...

Bursalılar dikkat! Çok sayıda noktada elektrikler kesil...

Tüyler ürperten olay! Baba oğul o halde bulundu...

Erkek arkadaş dehşeti! 6 sayfa intihar notu bıraktı

Kurban Bayramı ikramiyesi ne zaman yatacak?

Patron "Bir şey olmaz" dedi, tamirci 2.5 tonluk aracın ...

Bursa dahil 7 ilde 268 işletmenin faaliyeti durduruldu!

Bursa'da dolandırıcı şebekesi böyle çökertildi! Operasy...

Kurban Bayramı tatili 9 gün olacak mı?

Bursa'da o yemek şirketi hakkında flaş gelişme! 2016 yı...

Mayıs ayında trafik cezaları rekor kırdı! E-Devlet'ten ...

Bursa'da ulaşım seferberliği! Çevre ilçelerden çok sayı...

Bursalılar yarına dikkat! O ilçede saatlerce sular kesi...

Bursa'dan uyarılar devam ediyor! Buna karşı bakın ne et...

Bursa'da berber dükkanında dehşet! 1 ölü

Başkan Çelik: Minimum 5 transfer kaldı

20 milyonluk araç alev alev yandı

Altın almalı mı yoksa satmalı mı? Uzman isim açıkladı

BURULAŞ'tan sefer açıklaması!

Bursa'da bugün hava nasıl olacak? 5 günlük hava tahmini...

Elinde olan kazanıyor! Bu paranın değeri milyonları bul...

Bursa'da ulaşım devam ediyor mu? Yeni açıklama geldi

Kırgız halkı İznik'te şenliklerde buluştu

Papa 14. Leo'nun Bursa'ya geleceği tarih belli oldu

Bursa'da da şubeleri var! Zincir markette skandal

Bursa'da o yola dikkat! Araçlar kuyruk oluşturdu

Gladyatör Bursalı çıktı!

Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan Lozan açıklaması!

Şatoda konaklamak daha ucuza çıktı! Otellerin fiyat far...

ATM'lerde bulunan kırmızı tuş bakın ne işe yarıyor?

Mustafa Bozbey grev açıklaması!

Bursa'da şakalaştığı arkadaşını bıçakladı

Bursa'da ilham veren bir başarı hikayesi: Kısıtlılıklar...

Türkiye'de ilk kez hayata geçirildi: O araçlarda duyula...

Bursa'da çakar lambalı sürpriz! Otoyolda durdurulan ara...

Yanan milyonluk araç ünlü iş insanının oğluna ait çıktı!

Tartıştığı ağabeyini ve yengesini vurdu: 1 ölü, 1 yaralı

Başkan Çelik: Özlüce projesinde ruhsat aşamasındayız

Gündem yaratacak iddia! Yeni operatör geliyor

Milyonluk taylar Bursa'da podyuma çıkıyor

Polis memuru korkunç halde bulundu! Yürek yakan detay...

Bursa'da pes dedirten olay! Önce çarptı sonra kaçtı

Satın aldığı koltuğu inceleyen vatandaş hayatının şokun...

Sürekli arızalanan sıfır otomobil için emsal karar!

Bursa kurban pazarında sıra dışı kurbanlık!

Bursa'da bu yolu kullanacaklar dikkat! Trafiğe kapalı

2 kardeşi silahla vurdu! Polis kalabalığın elinden güçl...

Bursa'da göçmen kaçakçılarına ve organizatörlerine geçi...

Gasp ettiği araçlarla şehirde dehşet yaşatan 21 yaşınd...

Bursa'da toplu taşıma durdu mu? Metro, otobüs çalışıyor...

Yolda yürürken dehşeti yaşadı!

Türk malı helva raflardan toplatılıyor!

Altına yatırım yapanlar dikkat! Almak için acele etmey...

Bursa'da 80 yıllık gelenek! Kuyruk oluştu...

Ülkü Ocakları Bursa İl Başkanlığı yeni binasında!

Havada korku dolu anlar! Ölümden döndüler...

Ulaşımda hayırlı olsun: O kişilere 3 ay ücretsiz...

Tepki çeken hamle! Yıkılan cami arsasını belediye satış...

Zirvede öyle bir şey yaşadılar ki... Jandarma olay yeri...

Otoparkta feci ölüm! Yere düştü üzerinden otomobil geçti

Tatil kabusa döndü: 4 yaşındaki çocuktan acı haber

32 ülkeye ihracat yapıyordu! İflasın eşiğinde...

Ünlü iş insanına icra şoku!

Bursa'nın ünlü AVM'sinde şoke eden görüntü!

11 mahkum hapishaneden kaçtı!

Son fırsat! Altın 6000 liraya çıkacak

Covid sonrası bir ilk! Ülke ayağa kalktı

Bursa'da feci kaza! Yaralılar var

Özgür Özel Bursa'ya geliyor! Detaylar belli oldu...

Soma'da servis minibüsü devrildi: 1 ölü, 13 yaralı

Bursa'da küçük çocuk korku dolu anlar yaşadı! O anlar k...

Dünyanın en büyüğü! Hisseleri bir anda yükseldi

Bursa'da okullardaki kayıt parasına karşı harekete geçi...

Yedikleri şey zehirledi! Üçü de yoğun bakımda

Bursa Atatürk Kent Ormanı'nda büyük panik! Gözlerine in...

Bursa'nın kalbinde garip anlar! Görünce kaçtı

Bursa'da ağır suçların yargılanacağı yeni mahkemeler ku...

Bu kez de Bursa'da pavyona gittiler! Tebliğciler iş baş...

Şükran Ovalı'dan radikal değişim

Bursa'da polis bu sürücüyü arıyor! Araçlara çarptı kaçtı

İsmet Büyükataman: Mücadelenin ve imanlı duruşun kaynağ...

Bursa'da bugün hava nasıl olacak? 5 günlük hava tahmini...

Gece yarısı kan donduran cinayet! Kendi canına da kıydı

Tarihi geçmiş ürün sattılar! Zincir markete kapatma cezası

Bursa'da yürekler ağza geldi! Metrelerce savruldu

Sessiz sedasız düşüş! Bir sebze hariç hepsi ucuzladı...

Bursa'da gençleri tarıma çekme planı! 1 yılda 4 yıllık ...

Yarın Bursa'da ulaşım duracak mı? Başkan Bozbey'den aç...

Adliye önü karıştı: Yaralılar var

Belediye Başkanının evinde 'ayı' sürprizi

Bursa'da Türk bayrağına çirkin saldırı! Duyarlı vatanda...

Bursa'da zehirli yılan alarmı! Tek bir ısırığı ölüme gö...

Tapuda yeni düzenleme! Artık zorunlu olacak

Bursa'da okullar tatil mi? 20 Mayıs'ta okul var mı?

 Yıldırım'da gençlik ve teknoloji rüzgarı esiyor

Bursaspor'un forma sponsoru belli oldu!

Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Bozbey şikayetçi olac...

Uludağ'da kriz kapıda! 16 otelin ruhsatları iptal edildi

Cesedi dondurucuda bulunmuştu! Vahşette flaş gelişme

3-5 beğeni için yaptığı bu hareketin bedeli ağır oldu!

Bursa'da korkutan yangın! Kullanılamaz hale geldi

Dengeleri değiştirecek silah Türkiye'de üretilecek!

Genç kadın hiç tanımadığı kişi tarafından öldüresiye dö...

Bursa'daki dev Fransız fabrikasında üretim durdu!

Otobüs terminalinde şüpheli ölüm! Ceset bulundu...

Dar gelirliye nefes aldıracak düzenleme!

Bursa'da ehliyetsiz sürücü liseli genci öldürmüştü! Tar...

Bursa'da aniden görüldü: Şoke içinde kaldılar!

Başkan Çelik ve Başkan Bozbey, Spor Kafe'ye konuk oldu

Bursa'da şaşkına çeviren olay! Su hattının içinden çıktı

Bursa'da gençliğin baş belası çete çökertildi!

BURULAŞ tartışmalara son noktayı koydu!

Türkiye'nin ikinci büyük gölünde şoke eden görüntü!

Bursa'daki ulaşım grevi sona erdi!

Bursa'da nefes kesen kurtarma operasyonu! Dakikalarca s...

Yer: Bursa! Küçük çocuğun bacağına demir saplandı...

Kartalkaya'daki otel yangınında istenen cezalar belli oldu

Bursa'nın en önemli simgelerinden biri yeniden ayağa ka...

Bursa'da 200 kişilik kavga! Küçük mesele meydan savaşın...

Bursa'da define kazısında facia! Ölü ve yaralılar var...

Bursaspor Başkanı Çelik'ten yeni forma satışıyla ilgili...

Bunu da gördük! Bursa'da kapının önünden aldı götürdü

Mobil bankacılıkta yeni dönem: Sistem değişiyor

Kız kardeşi ve eniştesini öldürdü: İşte olayın nedeni...

Herkesin gözü önünde intihar! Görenler dehşeti yaşadı

Gemlik'te yol çöktü! Belediyeden açıklama geldi

Kredi kartı olan herkesi ilgilendiriyor! Artırıldı

Bursa için yeni çevre yolu çağrısı!

Bursa'da polis aracı kaza yaptı: 4 yaralı!

Görüntü Bursa'dan! Muhtarın yaralandığı kaza kamerada...

Dünyanın en büyük otomobil gemisi yola çıktı! Fiyatlara...

Bursaspor Başkanı Enes Çelik'ten Ali Ay açıklaması!

Bursa'da hafif ticari araç dereye uçtu! 5 kişi ölümden ...

Bu nasıl vicdan? Düğün konvoyu ambulansa yol vermedi!

Ünlü otomotiv üreticisi köklü değişime gidiyor! Net tar...

Taksiciye bıçaklı saldırı: O anlar kamerada

Bursa'daki ulaşım grevinde son durum ne? Başkan Bozbey'...

AK Parti Bursa Milletvekili'nden yeni il ve ilçe açıkla...

Bursa'da şiddetli başladı: Uyarıları dikkate alın

Bursa'da bir mahallede korku dolu anlar! Vatandaşlar so...

Anlaşma imzalandı: Tarih bile verildi... Bursalılar üzü...

Başkan Bozbey'den Bursaspor Müzesi açıklaması: Kapalı T...

Bursa'da sıcak saatler! Jandarma yanan eve bakın neden ...

Bursa'da şampiyonluk kutlamalarında gözaltı kararı!

Bursa'ya ilgi azaldı! İşte yabancıların ilk tercihi...

Dede ile torunu fotoğraf çektirirken Melendiz Çayı'na d...

Türkiye'de maaşların en çok neye harcandığı belli oldu!

Bursa'da alevler geceyi aydınlattı! Mahalle sokağa döküldü

Bursa'da çırak feci şekilde can vermişti! Flaş gelişme

 Tır alev topuna döndü

SGK'dan müjde! Devlet ödeyecek

Bursa'da başka bir kabus daha! Sağınıza solunuza dikkat...

İspanya'da telekomünikasyon şebekesi çöktü

AK Parti Bursa Milletvekili Kılıç: Süreci titizlikle ta...

Köy meydanında karı-kocaya kanlı infaz! Olayın nedeni b...

Evlerde kullanılan bu ürüne dikkat! Yasak geldi toplatı...

Fındık fiyatı ne kadar? Fındık kaç TL? (19 Mayıs 2025)

Akılalmaz olay! 200 yolcu 10 dakika pilotsuz uçtu!

Köklü tekstil devi daha fazla direnemedi! Resmen iflas ...

Bursa'daki ulaşım grevi hakkında beklenen açıklama geldi!

Fransa Cumhurbaşkanı Macron: Dayanılmaz hale geldi

Futbol tarihinde bir ilk! 3. Lig ekibi Avrupa yolunda...

Yeşilçam efsanesi Ahmet Mekin hastaneye kaldırıldı

Türkiye'ye kabusu yaşatıyor! Bu iller tehlikede: Dikkat...

Kazı sırasında bulundu: Hz. İsa döneminden... Papa Burs...

Bursa'da artık sahadalar! Tehlike saçıyorlar: Uyarı gel...

Panik yapmaya gerek yok: Kapıda! Tarih açıklandı...

2008 sonrası memur olanlar EYT'den yararlanabilir mi?

Bursa'da kapısının önünde silahlı saldırıya uğradı! Pus...

Memura 13 maddelik teklif paketi! Doğum izni, 300 bin l...

Bu ürün evinizde varsa atın! Bakanlık yasakladı: Toplat...

Bursa'da bugün hangi otobüsler çalışıyor?

Bursa'da kafa kafaya çarpışma: Yaralılar var

Kan donduran vahşet! "Çalışmak istiyorum" dedi, kezzapl...

İsrail'in katliamı bitmiyor! En az 34 ölü...

Sabah saatlerinde ilginç görüntü! Tarihi yol ulaşıma ka...

Halı yıkama fabrikasında korkutan olay

Havalimanında kadınların cinsel organlarından çıkanlar ...

Araç sahipleri dikkat! Aracınız kül olmasın

Bursa'nın ünlü firması tepkilerin odağında!

Balıkesir-Bursa yolunda feci kaza: 1 ölü

Düğünde korkunç anlar: Gelinin üstüne düştü

Bir milyon kişiye emeklilik kapısı açılıyor! Tarih bell...

Bursa'da yürek yakan veda: Babası öylece buldu!

Fabrikalarda grev kapıda

Düğmeye basıldı! Yeni kurallar geliyor... Milyonlarca l...

Bursa'da 19 Mayıs coşkusu Mor ve Ötesi ile zirve yaptı

Bursa'nın o ilçesine modern istasyon geliyor!

Bursa'da ünlü iş insanından korkutan haber!

Tüm çalışanların maaşından her ay yüzde 3 kesinti yapıl...

Bu şehirler risk altında! Aktif fay hatları tek tek sır...

Baba ve oğlunun korkunç ölümü! Vahşet dolu olay...

Bursa'da tartışma kanlı bitti!

Turiste şezlong dayağı! Ortalık fena karıştı

Bursa'daki korkunç cinayetin sırrı çözüldü! Sevdiği kız...

Nüfusu 5 binin üzerinde olan yerlerle ilgili gelişme!

Göbeğini almak için şubatta sıra girdiler!

'Sırrı hala çözülemedi' Bozkırın ortasında esrarengiz g...

Bursa geçmiş olsun! Bu kez yandınız: Hazırsanız geliyor...

Bursa'da da şubeleri var! Zincir markette skandal...

Nilüfer Özlüce'de anlamlı buluşma: DoreKids açılışında ...

Dev spor giyim markasında skandal! Müşteri bilgileri sı...

Dev finans şirketini şoke eden karar! 47 milyon kişiye ...

Hayko Cepkin, Bursa'yı salladı!

Bursa'da 4 saat süren ayin! 10 farklı ülkeden geldiler...

İmamoğlu'nun diplomasının sahte olduğunu ihbar eden gen...

Bursa'da güpegündüz dehşet anları! Film sahnesi değil g...

Bursa'da ölümlü kaza! Minibüs ile otobüs birbirine girdi

AVM'de dehşet! Pitbull saldırdı, kadın kanlar içinde ka...

CHP İl Başkanı açıkladı: "Bursa'da kişi başı pay 5 bin ...

Belediyeye yeni operasyon! Çok sayıda gözaltı

Özgür Erdursun tüm emeklilere kara haberi verdi! Bayram...

Bir ilimizde şiddetli deprem meydana geldi!

Dev giyim markasında şok! Vatandaş ifşa etti

Tarla kan gölüne döndü! Düzenlenen saldırıda 15 çiftçi ...

Başkan Bozbey, Bursalı gençlerle buluştu

Bursa'da korku dolu anlar! Hem kaza hem kavga...

Patron "Bir şey olmaz" dedi, işçi 2.5 tonluk aracın alt...

Bursa'da dizi sahnesi gibi olay! Altınları bakın kimde ...

Meksika donanmasına ait gemi Brooklyn Köprüsü'ne çarptı

Bakan Tunç detayları ilk kez açıkladı! Madde madde yeni...

Bursa'da bugün hava nasıl olacak? 5 günlük hava tahmini...

Ateşle oyun felakete yol açtı!

Türkiye'nin dev şirketi ABD'ye teknoloji üretecek!

Bursaspor'dan 24 saatte rekor satış!

Bir okulda skandal iddia! Öğretmen tesettürlü öğrencisi...

Bursalılar tehlike başladı: Sakın açmayın! Riskli...

Bursa'da bugün hava nasıl olacak? 5 günlük hava tahmini...

Bursa'da BURULAŞ grevi hakkında flaş gelişme! Bozbey ha...

Sosyal medya Bursa'daki bu görüntüleri konuşuyor! Beddu...

Marmara'ya 18 saat uyarısı! 30.000 vurgusu...

Köfteci Yusuf davasının kilit ismi silahlı saldırıya uğ...

Narin'in annesi Yüksel Güran'ın cezaevindeki son hali o...

Gökyüzünde facia! Havada çarpıştılar: 5 ölü

Bursa'da yabancı uyruklu şahısları kaçak taşıyan organi...

Bursa'da 19 Mayıs coşkusu!

Cumhurbaşkanı Erdoğan ilk kez duyurdu! 30 milyar dolarl...

4 öğretmenin öldüğü yolda hala önlem yok: Vatandaşlar e...

Bursa Nilüfer'de 19 Mayıs coşkuyla kutlandı!

BUDO seferleri iptal edildi

Bursa'da tek! Yaklaşık 200 bin kişiye hizmet veriyor

Ünlü Klarnetçi Bursa'da düğüne neşe kattı!

Bakan Göktaş duyurdu! Mayıs ayı SED ödemeleri hesaplara...