"Dizelgate" skandalının üzerinden on yıl geçmesine rağmen, dünyanın önde gelen otomobil üreticileri yeni ve devasa bir hukuki fırtınanın merkezinde kaldı. Mercedes-Benz, Ford, Nissan, Renault ile Stellantis grubuna bağlı Peugeot ve Citroen markaları, dizel motorlu araçlarında yasa dışı "emisyon hilesi cihazı"kullandıkları iddiasıyla toplu tazminat davasında yargılanıyor.
Küresel otomotiv sektörünü sarsacak yeni bir "emisyon skandalı" İngiltere Yüksek Mahkemesi'ne taşındı. Mercedes-Benz, Nissan, Ford, Renault ve Stellantis (Peugeot, Citroen) gibi dev markaları hedef alan dava, İngiltere tarihinin en büyük toplu tazminat davası olarak kayıtlara geçti. Reuters'in haberine göre yaklaşık 1.6 milyon araç sahibini temsil eden davacılar, markaların dizel araçlarda yasa dışı "defeat device" (hileli yazılım) kullandığını iddia ediyor.
TESTTE TEMİZ, YOLDA ZEHİR: İDDİALAR ÇOK CİDDİ
Davacılar, söz konusu otomobil üreticilerinin araçlara yerleştirdiği özel yazılımların yalnızca laboratuvar ortamındaki emisyon testleri sırasında devreye girerek değerleri düşürdüğünü, aracın normal yol koşullarında ise bu sistemlerin devre dışı kaldığını ve gerçek emisyon değerlerinin çok daha yüksek olduğunu öne sürüyor.
Davanın ilk aşaması, üreticilerin gerçekten bu yasa dışı cihazları kullanıp kullanmadığına odaklanacak.
ÜRETİCİLERDEN SERT TEPKİ
Dava kapsamındaki otomotiv devleri ise suçlamaları kategorik olarak reddediyor. Firmalar, iddiaların "temelsiz" olduğunu ve 2015 yılında küresel çapta patlak veren Volkswagen 'Dizelgate' skandalıyla hiçbir benzerlik taşımadığını savunuyor.
Mercedes-Benz, yaptığı açıklamada, emisyon kontrol sistemlerinin hem "yasal hem de teknik olarak uygun" olduğunu vurgulayarak yasalara tam uyum içinde hareket ettiklerini belirtti.
MİLYARLARCA DOLARLIK RİSK
Dava süreci, otomotiv devleri için milyarlarca dolarlık tazminat riskini gündeme taşıyor. Davacı avukatları, toplam tazminat değerinin yaklaşık 6 milyar sterlini (yaklaşık 8 milyar doları) bulabileceğini tahmin ediyor.
Mahkeme, eğer ilk aşamada yasa dışı cihaz kullanıldığına hükmederse, 2026 yılında yapılacak ikinci duruşmada tazminat miktarları belirlenecek.
Bu davanın sonucu, halihazırda İngiltere'de BMW ve Opel/Vauxhall gibi 14 farklı üreticiye karşı açılmış yüz binlerce benzer dava için de emsal teşkil etmesi bekleniyor. Davacı avukatlarından Martyn Day, iddiaların kanıtlanması durumunda bunun "modern çağın en büyük kurumsal güven ihlallerinden biri" olacağını söyledi.
Benzer davalar Avrupa'nın diğer ülkelerinde de görülmeye devam ederken, Temmuz ayında Hollanda'da mahkeme, Stellantis grubuna bağlı bazı dizel modellerde yasadışı emisyon sistemi bulunduğuna hükmetmişti. Şirket ise bu kararı "yanlış" olarak nitelendirdi.
ABD ve Avrupa'da çeşitli üreticiler, dizel emisyon davaları kapsamında milyarlarca dolarlık para cezaları ödemek ve uzlaşma anlaşmalarına gitmek zorunda kaldı.
Kaynak: BURSADA BUGÜN
Ekonomi, 2025.10.13 17:50