NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu (JWST), Jüpiter'in kutuplarında daha önce benzeri görülmemiş ayrıntılarla gözlemlenen olağanüstü aurora (kutup ışıkları) faaliyetlerini ortaya çıkardı.
University of Leicester liderliğinde yürütülen araştırmada, Jüpiter'in kutuplarında oluşan auroraların Dünya'daki kuzey ve güney ışıklarından yüzlerce kat daha parlak ve çok daha dinamik olduğu tespit edildi. Auroralar, gezegenin güçlü manyetik alanı ve çevresindeki yüklü parçacıklarla olan etkileşimler sonucu oluşuyor.
Bu etkileyici ışık gösterisinin başlıca kaynağı ise, Jüpiter'in uydusu Io'da meydana gelen volkanik patlamalar. Bu patlamalar, uzaya büyük miktarda yüklü parçacık saçıyor. Jüpiter'in manyetik alanı bu parçacıkları yakalayarak, gezegenin atmosferine çarpmalarına ve bu sayede yoğun auroral ışımaların oluşmasına neden oluyor.
SANİYELER İÇİNDE DEĞİŞİYOR
JWST'nin yakın-kızılötesi kamerası (NIRCam) ile yapılan gözlemler, ilk kez 25 Aralık 2023 tarihinde gerçekleşti. Araştırmayı yöneten Dr. Jonathan Nichols, gözlemler sırasında auroraların yavaşça değişmesini beklerken, kutup bölgelerinde adeta "ışıkların patladığı" bir gösteriye tanık olduklarını söyledi.
Araştırmada, auroralarla ilişkilendirilen trihidrojen katyonlarının salınımı da detaylı şekilde incelendi. Elde edilen veriler, Jüpiter'in üst atmosferinin nasıl ısınıp soğuduğuna dair de yeni bilgiler sundu.
Araştırmanın en şaşırtıcı bulgularından biri ise, aynı anda yapılan gözlemlerde ortaya çıktı. NASA'nın Hubble Uzay Teleskobu, aynı anda Jüpiter'i ultraviyole dalga boylarında gözlemlemiş olmasına rağmen, JWST'nin kaydettiği parlak aurora patlamalarının hiçbirini göremedi.
Bilim insanları şimdi, NASA'nın Juno uzay aracı tarafından toplanan verilerle birlikte bu gizemli aurora olaylarını daha yakından anlamayı umuyor. Bu çalışmalar sadece Jüpiter'in auroralarını değil, aynı zamanda gezegenin manyetosferi ve çevresiyle olan etkileşimlerini daha iyi kavramamıza da katkı sağlayabilir.
Dünya, 2025.05.15 10:09
