Her yıl nisan ayında gerçekleşen Lir göktaşı yağmuru, bu yıl da gökyüzü tutkunlarına görsel bir şölen sunmaya hazırlanıyor. Kraliyet Astronomi Derneği'ne göre, Lir yağmuru 25 Nisan'a kadar gözlemlenebilecek. Gökyüzü olayı, Türkiye'den de çıplak gözle izlenebilecek.
Yağmurun en yoğun görülebileceği tarih, 22 Nisan Salı gününün erken saatleri olacak. Özellikle şafak öncesi saatlerde, 03.00 ile 05.00 arasında saatte ortalama 15 yıldız kayması gözlemlenebilir.
Göktaşı yağmurunu izlemek için teleskopa ihtiyaç yok. Ancak net bir görüş için yapay ışıklardan uzak, karanlık ve açık bir alan tercih edilmeli. Şehir ışıklarından uzakta, kırsal bölgeler bu tür gözlemler için en uygun yerler arasında.
Kraliyet Astronomi Derneği Genel Müdür Yardımcısı Dr. Robert Massey, "Lir göktaşı yağmurunda gökyüzünde kısa ömürlü ışık çizgileri, yani halk arasında yıldız kayması olarak bilinen parlamalar görürüz" dedi.
2700 yıllık gökyüzü geleneği
Lir yağmuru, bugüne kadar gözlemlenmiş en eski göktaşı yağmurlarından biri olarak biliniyor. İlk kez M.Ö. 687 yılında kayıt altına alındığı düşünülüyor.
Yağmurun ismi, göktaşlarının çıktığı nokta olarak bilinen "Lyra" (Lir) takımyıldızından geliyor.
Kayan yıldızların kaynağı: Thatcher kuyruklu yıldızı
Lir yağmuru, Dünya'nın C/1861 G1 Thatcher adlı kuyruklu yıldızın ardında bıraktığı toz ve parçacıkların içinden geçmesiyle oluşuyor. Bu parçacıklar atmosferimize girerek yanıyor ve gökyüzünde parlak izler bırakıyor.
King's College London'dan fizikçi Dr. Shyam Balaji, "Lir meteoru genellikle hızlı ve parlaktır, hatta bazıları gökyüzünde birkaç saniye süren izler bırakır" dedi.
Gözlem için kuzeydoğu yönüne bakın
Yağmuru izlemek isteyenlerin gözlerini kuzeydoğu yönüne çevirmesi ve Lir takımyıldızındaki Vega yıldızını bulması tavsiye ediliyor. Ancak göktaşları gökyüzünün farklı noktalarında da görülebileceği için geniş bir görüş alanı tercih edilmeli.
Sıcaklık uyarısı: Sabah serin olabilir
Kraliyet Greenwich Gözlemevi'nden Dr. Greg Brown, "Gözlem için şehir ışıklarından uzak, mümkün olduğunca geniş ve açık bir alan seçin.
Bir şezlongda uzanarak konforlu şekilde izleme yapabilirsiniz. Ancak sabahın erken saatlerinde hava hâlâ serin olabilir, bu nedenle sıcak tutan giysiler giymeyi unutmayın" ifadelerini kullandı.
Bu yıl takip edilebilecek diğer göktaşı yağmurları
Eta Aquarid (19 Nisan - 28 Mayıs): En yoğun dönem 5 Mayıs
Delta Aquarid (12 Temmuz - 23 Ağustos)
Perseid (17 Temmuz - 24 Ağustos): Saatte 150 göktaşı ile yılın en yoğunu
Geminid (4 Aralık - 20 Aralık): Renkli ışık izleriyle dikkat çekiyor
Bilim insanlarına göre bu tür gökyüzü olayları, evrenin geçmişine ışık tutarken aynı zamanda doğayla bağ kurmak için eşsiz fırsatlar sunuyor.
Kaynak: AA
Dünya, 2025.04.18 08:54