Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'na (IAEA) göre, Ukrayna'daki Çernobil nükleer reaktörünü çevreleyen koruyucu kalkan, bu yılın başlarında gerçekleşen bir insansız hava aracı saldırısının ardından artık ana koruma işlevini yerine getiremiyor.
Birleşmiş Milletler gözlemci kurumundan denetçiler, 1986 nükleer felaketinin yaşandığı bölgeye inşa edilen devasa yapının, "sınırlama kabiliyeti de dahil olmak üzere temel güvenlik işlevlerini" kaybettiğini tespit etti.
Şubat ayında Ukrayna, Rusya'yı santrali hedef almakla suçlamıştı; Kremlin ise bu iddiayı reddetmişti.
IAEA, nükleer sığınağın "daha fazla bozulmasını önlemek" için onarımların "zorunlu" olduğunu belirtti.
Ancak çevre uzmanı Jim Smith, BBC'ye paniğe neden olacak bir durum olmadığını söyledi.
Çernobil felaketinin sonrasını inceleyen İngiltere'deki Portsmouth Üniversitesi'nden Prof. Smith, bölgeyle ilgili en büyük tehlikenin rahatsız edici radyoaktif toz olduğunu belirtti.
Ancak, kirletici tozun koruyucu kalkanla kaplı kalın bir beton "lahit" içinde tutulması nedeniyle "riskin düşük" olduğunu söyledi.
1986 yılında Çernobil'de meydana gelen patlama, havaya radyoaktif madde saçılmasına ve Avrupa genelinde halk sağlığı acil durumuna yol açmıştı.
Bunun ardından eski Sovyetler Birliği nükleer reaktörün üzerine lahit inşa etti.
Lahitin yalnızca 30 yıllık bir ömrü vardı ve bu da radyoaktif maddenin sonraki 100 yıl boyunca sızmasını önlemek için koruyucu bir kabuğa ihtiyaç duyulmasına yol açtı.
IAEA, geçen hafta bir ekibin, drone saldırısı sonucu "ciddi hasar" gören tesisin güvenlik değerlendirmesini tamamladığını açıkladı. Saldırı, çelik yapının dış kaplamasında yangına neden olmuştu.
Müfettişler, kabuğun yük taşıyan yapılarında veya izleme sistemlerinde kalıcı bir hasar olmadığını, çatıda bazı onarımlar yapıldığını söyledi.
Ancak IAEA Genel Direktörü Rafael Grossi, "Daha fazla yıpranmayı önlemek ve uzun vadeli nükleer güvenliği sağlamak için zamanında ve kapsamlı bir restorasyon şart" dedi.
Aralık ayının başından bu yana, BM'nin nükleer gözlemcisi, Rusya saldırıları altındaki Ukrayna'nın enerji altyapısını değerlendiriyor.
Rusya, Ukrayna'daki önemli bir sanayi merkezi olan Kremençuk şehrine gece boyunca hava saldırıları başlattı.
IAEA, Çernobil'in yanı sıra nükleer güvenlik ve emniyetle bağlantılı elektrik trafo merkezlerini de denetliyor.
Grossi, "Bunlar, tüm nükleer santrallerin reaktör soğutması ve diğer güvenlik sistemleri için ihtiyaç duyduğu elektriği sağlamak açısından kesinlikle vazgeçilmez" dedi.
"Ürettikleri elektriğin konutlara ve sanayiye dağıtımı için de ihtiyaç duyuluyor" diye ekledi.
Dünya, 2025.12.07 20:27