Üniversite seçiminde araştırma üniversitelerinin önemi

Araştırma üniversiteleri, 21.yy bilgi ekonomisinin merkezi kurumları olarak değerlendirilmektedir. Araştırma işlevinin daha yüksek oranda yerine getirildiği, donanımlı kurum içi paydaşların bulunduğu, özellikle ulusal ve uluslararası boyutta işlevselliği yüksek projelerin tamamlandığı, patent üretim sahasına sahip olan akademik kuruluşlardır.

Yükseköğretim Kurumu öncelikle "Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşma" projesini kamuoyuna duyurdu. Ardından "Araştırma Odaklı Misyon Farklılaşması Programı" kapsamında Araştırma ve Aday Araştırma Üniversiteleri Programını (AÜP) tanıttı.

YÖK "İzleme ve Değerlendirme Komisyonu" tarafından belirlenen kriterler çerçevesinde özellikle araştırma kapasitesi, araştırma kalitesi ve etkileşim işbirliği gibi parametreler ekseninde araştırma üniversitesi sıralamaları oluşturulmuştur. Bu üniversiteler için ödenek konusunda Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından büyük destekler verilmektedir. Önemli tutarlarda akademik teşvik programlarına katkı koyulmaktadır.

2017-2018 akademik yılında 10 üniversite olarak belirlenmiş olan araştırma üniversiteleri günümüzde 23 üniversite merkezi olarak faaliyetlerini sürdürmektedir. Ülkemizde araştırma ve geliştirme puanlarına ve etkinliğine bağlı olarak, araştırma üniversiteleri, A1,A2,A3 olmak üzere üç ayrı kategoride faaliyetlerini sürdürmektedir. Bulundukları sıralamaya göre araştırma üniversiteleri şu şekildedir.

A1,kategorisinde,Koç Üniversitesi, ODTÜ, Sabancı Üniversitesi ,İTÜ ve Boğaziçi Üniversitesi bulunmaktadır. A2, kategorisinde ise Bilkent Üniversitesi ,Yıldız Teknik Üniversitesi , İzmir Yüksek  teknoloji Enstitüsü, Ankara Üniversitesi ,Hacettepe Üniversitesi, Erciyes Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Ege Üniversitesi, İstanbul Cerrahpaşa Üniversitesi, Gazi Üniversitesi, Gebze Teknik Üniversitesi ve Atatürk Üniversitesi bulunmaktadır.

A3,kategorisine geldiğimizde; Marmara Üniversitesi, Çukurova Üniversitesi, Fırat Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Bursa Uludağ Üniversitesi  ve Karadeniz Teknik üniversitesi şeklindedir.

Rekabet gücünü akademik bilgi üretimine dönüştürmek amacıyla YÖK tarafından aday araştırma üniversiteleri belirlenmiştir. Bu kapsamda Akdeniz, Gaziantep, Kocaeli, Ondokuz Mayıs, Sakarya ve Selçuk üniversiteleri Araştırma Üniversitesi Aday İzleme Programı'na dahil edildi.

Ulusal ve uluslararası akademik bilgi üretimi ışığında, araştırma üniversiteleri kapsamında tatlı rekabetler söz konusu olmaktadır. Bu üniversitelerde eğitim gören öğrenciler açısından en önemli kazanımlar, burs olanaklarının çeşitliliği, TÜBİTAK ve benzer kuruluşlarla yapılan uluslararası alanlardaki etkiyi arttıran araştırma projeleri, üniversite-sanayi işbirliği çerçevesinde akademik disiplinlere ilişkin mesleki uygulama çalışmaları olmaktadır.

Araştırma üniversitelerini genel değerlendirme altına aldığımızda, konsantre yeteneklerle yetişmiş insan gücünün sağlanması, güçlü verimli fon ve kaynakların oluşturulması, vizyoner liderlik, doğru etkili yönetim anlayışı ile iyiden mükemmele geçiş süreci amaçlanmalıdır.

Ülkemizdeki araştırma üniversitelerinin evrensel amacı entelektüel, akademik ve çağdaş bilgiyi üreten yapılarıyla uluslararası boyutta derecelendirme kapsamında ilk 1000 ve 500 hatta ilk 10 içerisinde yer almayı amaçlayan hedefleri gerçekleştirecek olgularını oluşturmalarıdır.