Yağmur suyu hasadının tam zamanı oysa!

Bugünkü yazım; yaşadığımız günlere iz bırakan bir sorunun varlığına ve çözümüne yönelik bir noktayı işaret ediyor.

İsviçre'nin Cenevre kentinde süren Birleşmiş Milletler Belediye Başkanları Forumu'nda konuşan Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey; "Yaşanan su kıtlığına karşı; yağmur suyu hasadı, atık suyun değerlendirilmesi ve akıllı sulama sistemi gibi çevre dostu uygulamaları hızla hayata geçirmeliyiz" diyerek önemli konuya parantez açmış.

Su tasarrufunun yaşandığı günümüzde; Başkan Bozbey'in sorunun çözümüne yönelik Cenevre'deki bu sözleri elbette ki önemlidir ve bir şeylere yeniden başlamanın ilk işaretidir.

Küresel ısınma ve iklim değişikliği; ülke ve kent yöneticilerini yeni arayışlara iterken, bu olumsuz tablo bazen inovatif yeniliklere de neden oluyor.

Bir açılardan bakıldığında iyi bir gelişme bu...Biliyoruz ki...İnsanoğlu oldukça garip bir varlık...Bir şeyin değerini ancak onu kaybettiği zaman anlıyor.

İçtiğimiz/kullandığımız su da öyle bir şey...

Tüm dünyayı etkisi altına alan kuraklık ve iklim değişikliği sorunu, artık yeni olumsuz gelişmeleri de beraberinde getiriyor.

Susuzluk artık kapımızdan içeri girdi sonunda...

İSTANBUL VE BURSA'DA SON DURUM NE.?

Türkiye'nin en büyük metropolü İstanbul'da barajların toplam su seviyesi yüzde 22'lere inmiş iken, son günlerdeki yoğun yağışlar sonucu seviye yüzde 26,4'e çıktı ve insanlar biraz rahatladı.

Ya Bursa...Ünlü seyyah Evliya Çelebi'nin "sudan ibaret olduğunu"  söylediği Bursa'da da, barajlarda su azalma sorunu yaşandı uzun süredir....Şu anda kentimizin barajlarındaki su oranı; yüzde 1-2'lere dayandı. İstanbul'da barajlardaki su oranı yüzde 26,4...Bursa'da yüzde 1,5...Oldukça üzüntü verici bir tablo bu...

Aslında Uludağ gibi doğal bir su kaynağına sahip Bursa'da etkin ve uzun soluklu su yönetimi oluşturulsaydı, bu kentin su sorunu belki de yıllarca yaşanmazdı ama ne yazık ki yapılan su planlamaları hep günü kurtarma ekseninde oldu.

Sonunda; Bursa'da su konusunda duvara tosladı tam olarak... Gerçekler yüzümüze bir tokat gibi çarptı. Kent susuz kaldı ve su kesintisi programı başladı.

Biliyoruz ki; son 2 günde yağan yoğun yağış, Bursa'da da su kaynaklarının pozitif anlamda gelişmesine neden oldu. Bu da umut veren bir gelişmeydi bana göre...Ama tabii ki yetersiz...

Suyun aşırı ve bilinçsiz kullanımının ortaya çıkardığı zorunlu tablo ortada...

Çünkü ülkemizde yıllarca suyumuz bol diye bu kaynağı hesapsızca kullandık. Zaman-zaman yeraltı sularımızın acımasızca katledildiğini ve mevcut su kaynaklarımızın israf edildiğine de tanık olduk. Bursa'da 20-25 metreden çıkan yeraltı sularını, tekstil sektöründe o kadar çok kullandık ki; artık 250 metre derinlikte çıkarılıyor kuyu suları...

Ama bu bilgileri/belgeleri çoğu zaman umursamıyoruz. Ne zaman evimizdeki/işyerimizde su kesintisi yaşarsak; suyun anlam ve önemini o anda kavrıyoruz Bir damla suya muhtaç kalabileceğimizin sinyallerini o zaman alıyoruz belki....

İNGİLTERE'DE HER EVDE YAĞMUR SUYU DEPOSU VAR

Ben; 1977-1978 yıllarında İngiltere'deki dil eğitimim sırasında kaldığım evde su toplama deposunun varlığına tanık olmuş biriyim. Hem de yılın 10 ayı yoğun yağış alan İngiltere'de ve bundan tam 48 yıl önce...

Ülkenin deniz kentlerinden biri olan Bournemouth'ta bir İngiliz ailenin yanında öğrenci olarak kalıyordum. Evin bahçesinde 250 veya 300 litrelik 2 adet kocaman bir yağmur toplama deposu bulunuyordu. Yılın çok büyük bir bölümünde yağan yağmurlar, bu depolarda toplanıyor ve evin bahçe sulama, araç yıkama ve çevre temizlik işlerinde kullanılıyordu.

Su hiçbir zaman israf edilmiyordu yani...

Bir gün Bournemouth sahilinde gezerken; kentin yağmur suyu tahliye borularını temizlemek amacıyla içine kamyon girdiğine tanık olmuştum. Demek ki o kente o kadar çok yağmur yağıyordu ki, bu suların tahliyesi için 3,5 metre çapında borular kullanılmıştı kentteki su baskınlarını önlemek için...Tabii ki bunlar; bir kentin çok uzun vadeli çözümleri için üretilmiş çağdaş projelerdi...Hem de yıllar önce, planlanıp uygulanmıştı.

Bizde bu işler hak getire...Hep "Günü kurtaralım yeter" diyor bazı kent yöneticileri...Geleceği hiç umursamıyorlar "Benden sonrası tufan" örneği...

Ama bazı belediyelerin de yağmur suyu toplamak için girişimleri olduğuna da tanığım bu ülkede...Geçtiğimiz yıllarda; İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin su toplama projeleri oluşturduğunu okumuş ve "Bu ülkede güzel şeyler de oluyor/olacak" demiştim kendi kendime...

İzmir Büyükşehir Belediyesi; kuraklıkla mücadele etmek ve kent halkında bu konuda bir farkındalık yaratmak amacıyla Konak ilçesindeki 5 otobüs durağına 500'er litrelik yağmur suyu toplama tankları yerleştirmişti. Durakların çatısından gelen bu sular, tanklarda toplanıyor ve çevredeki yeşil alanların ve bitkilerin sulamasında kullanılıyordu.

BELEDİYELERE DÜŞEN EN ÖNEMLİ GÖREVi: SU YÖNETİMİ

Başka belediyelerde var tabii ki yağmur suyu hasadı işine soyunan...Başarılı projeler yapan ve bunu uygulamaya sokmaya çalışan...Hiç olmazsa bu konuda çaba harcayan...

Ankara Büyükşehir Belediyesi; kentte bulunan 40 parka yağmur suyu toplama sistemleri koydu. Muğla Büyükşehir Belediyesi'de bu konuda kalıcı tedbirler aldığını kamuoyuna duyurdu.

Yakın geçmişte; Ordu Büyükşehir Belediyesi, Kayseri Büyükşehir Belediyesi, Bursa Mustafakemalpaşa Belediyesi, Zonguldak Çaycuma Belediyesi, İstanbul Kadıköy Belediyesi, Ankara Çankaya Belediyesi ve İzmir Buca Belediyesi'de kurdukları depo sistemleri ile yağmur suyu hasadı yapan belediyeler arasına girdiler.

Yani işin bilincinde olan yerel yönetimler bu işi iyi yapıyor. Çoğu da kısa soluklu oluyor ama insanlarda bir farkındalık yaratıyor. Bu gelişmeler şu anda yeterli mi..?

Bu sorunun cevabı "tabii ki hayır" ama ben bu kuraklık ve susuzluk olduğu sürece, belediyelerin, sanayi bölgeleri yönetimlerinin, okulların ve askeri kışlaların yağmur suyu hasadı yapmak için gerekli çalışmalara başlayacağını umut ediyorum.

Hem diğer kurumlara örnek olacaklar, hem de vatandaşlarda farkındalılık yaratmak için ilk önemli adımı atacaklardır.

Bu doğru ve değerli çalışmaları nedeniyle yukarıda adı geçen yerel yönetimleri kutluyorum ve Bursa'daki belediyelerden yağmur suyu hasadı için çok daha önemli ve büyük bir proje beklediğimi sözlerime ekliyorum.bHiç olmazsa parklar, bahçeler ve refüjlerdeki çimleri sulamak için...

Bursa'ya yakışacak bir proje ama...Su kenti Bursa'da, yağmur hasadı çok daha iyi ve görkemli yapılabilir. Yeter ki istensin..!

Küresel ısınma sürecinde; kentin gelecek 10 yılları, ancak böyle kurtarılabilir.

Yağmurumuz bol, hasadımız da çok olursa tabii ki..!