Sanayide ve tarımda da su kesintisi olacak mı?

Biliyoruz ki; son 10 yılda hep "su hayattır" dedik ama ne yazık ki hayatımıza sahip çıkamadık. Söylediklerimiz hep lafta kaldı.

Bakın su kaynaklarımız tükeniyor işte...Küresel ısınma ve mevsim değişiklikleri sonucu; yağışlar azalıyor, kuraklık başlıyor. Sel ve kasırgalar çoğalırken, dünyanın normal mevsim geçişleri yerini olağanüstü olumsuz koşullara bırakıyor.

Karşılaşacağımız bu felaketlerden en önemlisi; kuraklık ve susuzluk...

Bugünlere dek biz hep "Bursa'da yaşıyoruz. Şanslıyız, suyumuz bol" diyerek kendimizi aldattık. Suyu tasarruflu kullanmasını öğrenemedik, israfın her türlüsünü de yaptık..

Evliya Çelebi'nin de dediği gibi "Bursa; bir su kentiydi" ama biz ne yazık ki bu suları yıllardır hesapsızca kullandık. Kentin Demiryolu altı denilen mahallerinde (Yeşilova, Bahar, Beşyol, Altınova, K.Balıklı, gibi) sokak başlarında kurulu bulunan artezyen suları boşa akarken, hiç kimse bunlara bir musluk koymayı akıl edemedi yıllarca...On yıllardır bu tür yeraltı sularımız bomboş aktı çeşmelerden su yalaklarına...

Özellikle tekstil firmaları, kentin altından geçen yeraltı sularını talan etti yıllarca...Hem de bedavaya...Hiç kimsenin sesi çıkmadı bu koca şehirde...Önce 25-30 metre derinlikten su alınıyordu kentte...Daha sonra 50 metreye, daha sonraları da 100 metreden çekilmeye başlandı artezyen suları...Şimdi 250 metre derinlikte çıkıyor yeraltı suyu...Onları da tükettik yani...

Aslında su fakiri bir ülke/bir kent olduğumuzu yeni-yeni anlıyoruz. Ama biraz geç kaldık galiba...Değerini anladık boşa akan suların sonunda...Nasılsa "yağmur ve kar yağar, yeniden dolar" dediğimiz barajlar, şu anda alarm veriyor.

Anlıyoruz ki; su sorunu büyüktür ve daha da büyüyecektir. İşte Bursa'da sıfırı tükettik. Son 4 günde yağan yağmurlara rağmen; 3-5 günlük su var barajlarda...Konutlarda su kesinti programları uygulanıyor artık su kenti olarak bilinen/tanınan Bursa'da...Ya sanayide ve tarımda..?

BARAJLAR KURURKEN VE SUSUZLUK ÇOĞALIRKEN

Şimdi daha önemli bir konuya geçiyorum. Sorunun neden/sonuç ilişkisine parantezler açmak için...Dünyada her yıl 4 bin 600 milyar metreküp su kullanılıyor. Bunun yüzde 70'i tarımda, yüzde 20'si sanayide ve yüzde 10'u da konutlarda...Toplam su rezervinin sadece yüzde 10'u evlerde kullanılıyor .DSİ kaynaklarına göre ise; ülkemizdeki su kaynaklarının yüzde 77'si tarımsal sulamada, yüzde 23'ü içme-kullanma ve sanayide kullanılıyor.  

Galiba esas sorun; tarım ve sanayide kullanılan sularla  ilgili...Evlerde ne kadar tasarruf yaparsak yapalım, belirli bir noktaya kadar koruyabiliriz su kaynaklarımızı...Esas sorun: sanayi ve tarımsal kullanımdaki kontrol mekanizmasında...

Şimdi; su kaynaklarının rezerv cinslerini analiz ederek bakalım Bursa'nın su sorununa...Bursa'da barajların sıfır çekmesine neden olan tek şey: konutlarda kullanılan sular mı acaba..?

Yani...Sanayide ve tarımda kontrolsüz şekilde kullanılan sulara bir tasarruf tedbiri uygulanacak mı..? Bugünlerde Bursa'da herkes bu soruyu soruyor kendi kendine...

YEŞİL,MAVİ VE GRİ SU ÇEŞİTLERİNE DİKKAT..!

Dünya su rezervlerini incelediğimizde; kullanılabilir 3 tür suyun varlığını öğreniyoruz.

YEŞİL SU: Yağmur-kar suyudur ve içilebilir özelliktedir. Konutlarda kullanılır.

MAVİ SU: Yüzey ve yeraltı sularıdır. Sanayide-tarımda kullanılabilir.

GRİ SU: Daha önce kullanılmış kirli ama arıtılabilir sudur.

Şimdi de sizinle üretimde kullanılan su türleri ile ilgili bazı istatistiki verileri paylaşmak istiyorum. Çünkü bu çok önemli bir bilgidir. Sahip olduğumuz bazı gıdaların ve eşyaların üretiminde ne kadar su kullanıldığı da suyun geleceği açısından oldukça önem taşıyor.

-Bir adet tişört üretmek için 2.700 Litre su gerekiyor. Bu da 13.500 bardak su ediyor.

-1 Kilo dana eti üretimi için; tam 15 bin litre su kullanılıyor (yüzde 94 yeşil, yüzde 4 mavi ve yüzde 2 gri su)

--1 Adet kot pantolon üretimi için 10.850 litre su kullanılıyor (Yüzde 45 yeşil, yüzde 41 mavi ve yüzde 14 gri su)

Bunun yanı sıra 1 kg. domates için 180 litre su, 1 kilo (4 adet) ekmek için 1.300 litre su, 1 kg. peynir üretmek için 5.000 litre su ve 1 çift ayakkabı üretmek için 16.600 litre su kullanılıyor.

Görülüyor ki; tarım ve sanayide su tüketimi had safhada...Evsel kullanımdan çok, tarımsal ve endüstriyel alanda kullanılıyor su...Ama üretim merkezlerinde; mavi veya gri su yerine yeşil su kullanılınca, içilebilir özellikte sularımız çok ama çok azalıyor.

Sorunun ana boyutlarından biri de bu zaten...İçilebilir nitelikteki yeşil sular; üretimde ve tarımda asla kullanılmamalıdır. Tarımda damlama sulama sistemi ile gerçek tasarrufu sağlayabilir. Sanayi de ise; sürdürülebilir su kullanımında tasarruf ve arıtma faktörleri de baştan aşağı gözden geçirilmelidir. Su israfını  önleyecek kapsamlı bir yasaya ve Su Bakanlığı'na ihtiyaç olabilir artık ülkemizde...Mutlaka...Su hayattır ve önemi giderek anlaşılmaktadır çünkü...