Psikolojik sorunları olan biri nasıl anlaşılır?

SEMA ÜSTÜNTAŞ / BURSADA BUGÜN 

Psikolojik hastalıklar genellikle farkına varılması ve toplum tarafından kabul edilmesi güç olabilen dolayısıyla tedavisi geciken rahatsızlıklardır.

Bursada Bugün'e konuşan NEV Esentepe Hastanesi'nden Klinik Psikolog Helin Ezgi Deniz, psikolojik sorunları olan birinin nasıl anlaşılacağını anlattı.

"KIRMIZI ALARMDIR"

Psikolojik sorunlu bir kişinin her zaman anlaşılmayacağını söyleyen NEV Esentepe Hastanesi'nden Klinik Psikolog Helin Ezgi Deniz, "Çünkü psikolojik sorunlar, çoğu zaman dışarıdan bakıldığında görülemeyen, sessizce yaşanan ve derinlikte saklanan süreçlerdir. Birinin yüzü gülüyor olabilir, işi gücü yerinde olabilir, kalabalık ortamlarda sosyal görünebilir... Ama içinde kırılmış, yorulmuş ya da yalnız hissediyor olabilir. Yani psikolojik sorunlar, her zaman "gürültülü" değildir; bazen en derin acılar en sessiz olanlardır. Yine de, dikkatli bir göz ve yargılamadan bakan bir kalp, bazı ipuçlarını yakalayabilir. En belirgin göstergelerden biri, kişinin günlük işlevselliğindeki değişimdir. Uykusu bozulur, iştahı azalır ya da artar, enerjisi düşer, eskiden keyif aldığı şeylere karşı ilgisini kaybeder. Konsantrasyon problemi yaşar, karar vermekte zorlanır. Bu değişimler bazen yavaş yavaş olur, bazen ani bir şekilde ortaya çıkar. Özellikle kişi, sosyal ilişkilerinden uzaklaşmaya, içine kapanmaya ya da aşırı tepkiler vermeye başlamışsa, bu bir şeylerin yolunda gitmediğine dair güçlü bir sinyal olabilir.
Duygusal anlamda da bazı göstergeler ortaya çıkar: yoğun kaygı, sebepsiz ağlama krizleri, öfke patlamaları, umutsuzluk, değersizlik düşünceleri... Kimi zaman kişi bunları açıkça dile getirir, ama çoğu zaman bu duygular üstü kapalı biçimde davranışlara yansır. Birden fazla kez "hiçbir şeyin anlamı yok" gibi cümleler kurması, "herkes daha iyi olurdu ben olmasaydım" gibi varoluşsal sorgulamalara girmesi göz ardı edilmemelidir. Özellikle intihar düşüncesi, asla hafife alınmaması gereken bir kırmızı alarmdır. Burada önemli bir ayrımı da yapmak gerek: Her üzüntü depresyon değildir, her kaygı bir bozukluk değildir. İnsan olmak zaten duygusal iniş çıkışlarla doludur. Ancak bu duygular sürekli hale geliyorsa, hayatı zorlaştırıyorsa ve kişi bu durumla baş etmekte zorlanıyorsa, işte o noktada bir uzmandan destek alma zamanı gelmiş olabilir. 

"BAZEN İNSANLAR GÖRÜLMEK İSTER"

Toplum olarak hala "bir psikoloğa gitmek" fikrine mesafeli durduğumuz zamanlar oluyor. Oysa ki, ruh sağlığı tıpkı beden sağlığı gibi hassas ve bakım isteyen bir alandır. Bir kırık kemiği tedavi ettirmemek nasıl sakatlığa yol açarsa, görmezden gelinen ruhsal sorunlar da zamanla derinleşebilir. Bazen "sen güçlü olursun, geçer" diyerek üzerini örttüğümüz duygular, bir süre sonra başka yollarla konuşmaya başlar. Panik atak olur, uykusuzluk olur, bedensel ağrılar olur. Kısacası, birinin psikolojik sorun yaşayıp yaşamadığını anlamanın en sağlıklı yolu, ona gerçekten "duymak" niyetiyle yaklaşmaktır. Gözlerinin içine bakarak, yargılamadan "Nasılsın?" diye sormak, belki de o kişiye yardım eli uzanmasına vesile olabilir. Çünkü bazen insanlar yalnızca görülmek ister. Ve en çok ihtiyacımız olan şey, birilerinin bizi gerçekten gördüğünü hissetmektir" dedi.

Bursa Bölge, 2025.04.16 11:12