Mezopotamya'daki 4 bin yıllık sır açığa çıktı

Dünya, 2025.03.16 14:32

Irak'ta yürütülen son arkeolojik kazılarda dünyanın ilk bürokrasi kayıtları keşfedildi. Keşif tarihin en eski imparatorluğu olan Akad İmparatorluğu'nun bürokratik yapısını gözler önüne serdi.

Irak'ta yürütülen kazılar, tarihin en eski imparatorluğuna ait yönetim sistemine ışık tuttu. British Museum ve Iraklı arkeologlar, Akad İmparatorluğu'na ait 4 bin yıllık yüzlerce idari tablet keşfetti.

Bu bulgular, dünyanın ilk merkezi yönetim sistemine dair en somut fiziksel kanıtlar olarak değerlendiriliyor. Arkeologlar, Mezopotamya'daki antik Sümer kenti Girsu'da, MÖ 2300-2150 yılları arasına ait devlet arşivlerine ulaştı.

British Museum'un Antik Mezopotamya küratörü ve Girsu Projesi'nin direktörü Sébastien Rey, keşif hakkında, "Bu tabletler, dünyanın ilk imparatorluğunun işleyişine dair fiziksel kanıtlar sunuyor. Adeta bir yönetim merkezi gibi çalışıyorlardı. Eğer imparatorluğun en ucundaki bir koyun ölse bile kayda geçiyordu. Bürokrasiye tam anlamıyla takıntılıydılar." ifadelerini kullandı.

Tabletler, balıkçılıktan hayvancılığa, tahıl ticaretinden değerli taşlara kadar birçok konuda devletin işlemlerini, teslimatlarını ve harcamalarını kayıt altına alıyor. Ayrıca, o dönemde halkın isimleri ve meslekleri de detaylı bir şekilde kayıt altına alınmış.

KADINLAR DEVLETTE ETKİLİ POZİSYONLARDA YER ALDI

Keşifler, dönemin toplumsal yapısıyla ilgili de önemli bilgiler sunuyor. Rey, kadınların devlet içinde etkili pozisyonlarda yer aldığını belirterek, "Elimizde kadınlara ait birçok kayıt var. Yüksek rahibeler bulunuyordu ve toplumda önemli roller üstleniyorlardı. Erkek egemen bir sistem olmasına rağmen, kadınların sosyal statüsü diğer birçok uygarlığa kıyasla daha yüksekti." ifadelerine yer verdi.

Girsu bölgesi, 19. ve 20. yüzyılda yapılan kazılarla gün yüzüne çıkarılmış ancak Körfez Savaşları sırasında yoğun yağmalara maruz kalmıştı.

Akad dönemine ait birçok belge ve eser, ya çalındı ya da bağlamından koparıldığı için bilimsel olarak tam anlamıyla incelenemedi.

Ancak yeni keşfedilen tabletler, orijinal konumlarında korunmuş halde bulunduğundan, araştırmacılar için büyük bir fırsat sunuyor. Bu sayede, Akad İmparatorluğu'nun nasıl yönetildiğine dair en güvenilir bilgiler elde ediliyor.

TARİHİN İLK BÜROKRASİSİNE IŞIK TUTUYOR

Keşfedilen idari tabletler, daha ayrıntılı çalışmalar için Bağdat'taki Irak Müzesi'ne taşındı. British Museum'un ilerleyen dönemlerde bu eserleri sergilemek için ödünç alabileceği belirtiliyor.

Akad İmparatorluğu'nun 150 yıl süren hakimiyeti, isyanlarla sona erse de bu son keşifler, tarihin ilk merkezi yönetim sistemine ve bürokrasisine ışık tutuyor.

Dünya, 2025.03.16 14:32

İnfaz yasasında köklü değişiklik! Gündüz işe akşam ceza...

Bursaspor'da Adem Çağlayan kararı! Tamam mı, devam mı?

Köylüler kale keşfetti!

Bursa'da depreme dayanıksız 6 okul yıkılıyor!

Bakan Şimşek'ten yatırımcılara mesaj: Türkiye pozitif o...

Bursa'da 6 kadını tuzağa düşürdü, kendini böyle savundu...

Çocuğunuza bu isimleri vermeyin! Suç sayılabiliyor...

Deprem öncesi garip olay! Yoğun gaz kokusu hissedilmiş

Altın yatırımcılarına 2 Mayıs uyarısı: Kritik eşik aşıl...

Bursa'da av yasağı başladı! Balık fiyatları artacak mı?

Bursa'da ünlü markette yok artık dedirten olay! "Evde b...

Dünyaca ünlü kahve devine kötü haber!

Hafız Esad'ın kemikleri çalındı!

Bursa'da çocuk hırsızlar yakayı ele verdi!

Milyonları ilgilendiren vergide süre uzatıldı!

Bir depo dolusu esrar! Türkiye'ye girerken...

Bursa Amatör maçında akıllara durgunluk veren olay!

Titanik'te yazılan "kehanet" 400 bin dolara satıldı!

Bursa'da eşini otobüste unuttu! Yaşadığı paniği görmeni...

Kahreden hata! 5 aylık hamile kadın hayatını kaybetti

Tofaş'tan Stellantis açıklaması

Mardin'de akaryakıt tankeri devrildi: Ölü ve yaralılar var

Bursaspor büyük bir yükten kurtuldu! Gözler Ali Ay'da...

Bursa'da şok görüntü! Sözde şifacı paraları böyle götür...

Isparta Valiliği'nin deprem paylaşımı sonrası sosyal me...

Bursa'da kıl payı atlatılan kaza: Duramasaydı...

Bursa'nın acı kaybı! Duayen isim hayatını kaybetti...

Bursa'da ayı kendisini görüntüleyen fotokapanı fark edi...

Bursa'da namaz için yolun ortasına park etti: Kadından ...

Bursa'da o mahalleyi bekleyen büyük tehlike: Çözüm yıll...

Bursa'nın otomotiv devi hisselerde vites yükseltti! İşt...

Bursa'nın altyapı hizmetlerine bir yenisi daha eklendi!

Ünlü hava yolu şirketi zor durumda! Borcuna karşılık uç...

Yer: Bursa! Trafikte bir anda kendini kaybetti...

Aşkta yüzü gülmedi...

Fındık fiyatı ne kadar? Fındık kaç TL? (28 Nisan 2025)

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Deprem şoku atlatılmamışken Özel...

Valizini alan Bursa'ya geliyor! İşte en çok göç alan şe...

Bursa Nilüfer Çayı'nda görüntülendi: Hemen gözden kayboldu

Türkiye beşik gibi! Bir ilimiz daha sallandı...

Bursa'da okulda sosyal deney! Bakın öğrenci ne tepki verdi

Bursa dahil 12 ilde yasa dışı bahis operasyonu! Çok say...

Bursa'da yürekler ağza geldi! Araç içindekiler...

Bursa'da yola çıkacaklar dikkat!

81 ilde sahte alkol imalatçılarına operasyon: 137 gözaltı

Ehliyet sahipleri dikkat! Binlerce liranızı kaybedebili...

Bursa'ya uyarı üstüne uyarı: Kuvvetli olacak!

Kontrolden çıkan tır karşı şeride geçti, ortalık savaş ...

Bursa'ya 5 yeni park geliyor

Samsun'da heyelan! Enkaz altında kalanlar var...

Bursa'da aynı alanda bir yangın daha!

Bursa'da zincirleme kaza! Çok sayıda yaralı var

Cumhuriyet Köyü Projesi Bursa'ya uygulansaydı nasıl olu...

Tam 2500 yıllık! Bursa'nın 'uyuyan canavarı' uyanırsa h...

Bursa'nın yanı başı yine sallandı!

Dünyaca ünlü markette tahinler toplatılıyor! Ölümcül vi...

Bursa'nın devleri sıralamaya damga vurdu! İşte günlük ü...

Sakın meyve sanıp yemeyin! Zehirlendiler

Bursa'da düğün değil 'ceza konvoyu': Tek tek incelendi...

İş arayanlar dikkat! Devlet kurumuna çok sayıda persone...

Yeni pandemi kapıda mı? Kontrolden çıktı

Bursa'da panik yaratan anlar: Önce yayaya sonra araca...

TBMM'de duygusal anlar! Kaydı dinleyen herkes gözyaşlar...

Bursa'da sıra dışı aile üyesi: Parka bile gidiyor!

Bursa'da dikkatsizlik! Kaza 'geliyorum' dedi!

BURULAŞ açıkladı! 1 Mayıs'ta hizmet vermeyecek...

Ünlü meyve suyu markası için "içmeyin" uyarısı! "İmha e...

Bursa'nın o ilçesinde oturanlar bu haber size: 1 Mayıs'...

Rakamlar korkunç! Her 17 dakikada bir Togg kaybediyoruz...

Bursa'nın kalbinde milyonluk dükkan satışta!

Bursaspor PFDK'ya sevk edildi

Petshop görünümlü depodan neler çıktı neler...

Bursa'da temizlik işçilerinden alkışlık hareket!

Bursalılar dikkat: Bugün kilonuz rüzgarı etkileyecek!

Çin yaptı yapacağını! Bursa'nın 'yakışıklısı'na benzeye...

Emekli astsubay dehşet saçtı

Ekmeğin içinden bu da çıktı!

Koç Grubu'na kötü haber! Dev şirketleri rekor zarar etti

Herkes iyilik yaptığını biliyordu! Sahiplendiği köpekle...

Polis, ünlü sanatçının eşini vurdu!

Kurbanlık hisse fiyatları açıklandı

İçinden cam çıkan ekmek toplatılıyor!

Papa Francis'in öleceği tarih belli miydi? Gündem oldu

Bursa'da çiftçinin baharı kışa döndü!

Bursaspor dünya deviyle anlaştı!

Gurbetçiler geri dönmek zorunda mı kalıyor?

Cumhurbaşkanı Erdoğan göçmen sayısını açıkladı!

Tüm ödemeler sil baştan! İşte emeklinin yeni takvimi

Bursa'da dev mobilya şirketi zora girdi! Alacaklılara k...

Bursa'nın otomotiv devinde zarar üstüne zarar! Hesaplar...

Tebliğciler bu kez Bursa'daki gece kulübünde görüldü!

Emekliler için kurban bayramı ikramiyesi ne zaman yatac...

Seyahat edecekler dikkat: Artık tamamen yasak!

Minibüslerin sistemine 'Canlı bomba' mesajı gönderdi, "...

Bursa Altıparmak Mahallesi'nde neler oluyor? Vatandaşl...

Bursa'da şoke eden görüntü! İnsan bunu kendine neden ya...

Bursa'da makaslayan tır yüzlerce alkolü yola döktü!

Paniğe kapılan insanlar marketlere hücum etti!

Trafik cezalarında rekor artış

Borçlarını ödeyemeyen müteahhit hayatına son verdi!

Cezası artık dudak uçuklatacak! TBMM'nin gündemine geliyor

Emeklilerin Kurban Bayramı ikramiyeleri için kritik tar...

Bursa'da yaya geçidinde şok kaza: Durdu, ama arkadaki d...

Bursa'da belediyeden milyonluk ihale!

36 otopark kapatıldı!

Devlet bu faturayı ödeyecek! Tek bir şartı var

Kendilerine özel haberleşme sistemi varmış! Doktorlara ...

Bursa'da feci ölüm! Acı haberi alan ailesi yıkıldı...

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Şeffaf olacaklardı, bantçı olup ...

Elektrik krizi Türkiye'yi etkileyecek mi? Bakandan kork...

Bursa'da dar gelirlilere bayram çeki! Başvurular bugün ...

TOKİ'den Bursa'da hemen teslim konut satışı! En ucuzu...

Bursa'nın o ilçesinde dev arsa satışa çıkıyor!

Bu yaz açılıyor ama! Bursa'nın şifa deposuyla ilgili ya...

Bakan Yerlikaya'dan Samsun'daki heyelan hakkında açıkla...

Bursa'nın gözde ilçesine uygun fiyatlı bir kafe daha aç...

Fuhuş çetesinin dudak uçuklatan mal varlığı!

Bursa Araştırmaları Ödülleri sahiplerini buldu!

Fındık fiyatı ne kadar? Fındık kaç TL? (29 Nisan 2025)

Bursa'da mucize kurtuluş

Bursa'da trafikte kavga: İnatla yol vermediler...

SPK onayladı! Bursa'daki ünlü şirketle ilgili flaş geli...

Hayatının en güzel çağındaydı! Bursa'da aylar sonra kah...

Milyonluk vurgun yapıp, mektup yazarak intihar etti!

Bursa Deniz Otobüslerinin seferleri iptal!

Dev markanın konserveleri raflardan kaldırılıyor: İşte ...

Köklü firma batmaktan kıl payı kurtuldu!

Pompalı tüfekle kıraathane bastı!

Deprem korkusu düğünün ortasında bayılttı!

Bursa'da o zincir market müşteriyi bezdirdi! "Ürünleri ...

İstanbul Valisi Gül: Yeğenim olsa bile cezayı yerdi

Yolcu otobüsü devrildi: 28 yaralı

Ölümlü kazaya karışmıştı! Kızılay eski Başkanı'nın kızı...

Dini nikahlı eşi tarafından bıçaklandı: 9 yaşındaki oğl...

Şirketinizin sırlarını vermezseniz Schengen yok!

Çakarlı araç kullanan kadına "Görevli misiniz?" diye so...

Bursa'daki Cin Aralığı'na yoğun ilgi! Akın ettiler...

BUDO'da seferler iptal

Başkan Bozbey'den 1 yıllık değerlendirme! Tek tek anlat...

Tavuk markası raflardan kalkıyor! Yanlış etiket...

Bursa dev kutlamaya hazırlanıyor! İşte detaylar...

Bir köy diken üstünde! Uyandıklarında bu manzara ile ka...

Bursa'da bir mahalleyi yasa boğan haber!

Bursa'da bugün hava nasıl olacak? 5 günlük hava tahmini...

Bursa'da akıllara durgunluk veren olay! Silahın kabzası...

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Vize konusu ekonomik ilişkilerim...

Başkan Bozbey açıkladı! Bursa Büyükşehir'in güncel borc...

Papa Francis'in mezarı ilk kez görüntülendi

Bursa'da uyuşturucu partisine suçüstü!

Donald Trump: Hem ülkeyi, hem de dünyayı yönetiyorum

Yatırımcılar dikkat: Bursa'da milyonluk dükkan satışta!

Bursa'da şantaj sonucu cinayet! Savcıdan indirim talebi

Bursa'da bugün hava nasıl olacak? 5 günlük hava tahmini...

Marketlerden toplatılıyor! Aldıysanız aman dikkat...

17 Ağustos depreminde yıkılmayan tek yer! Bir çivi bile...

Borsa İstanbul operasyonu! Çok sayıda gözaltı var...

Depreme dayanıklı 8 yapı açıklandı! Türkiye de var...

Bursa'da jandarma ile miniklerin buluşması!

Nihat Kahveci'nin eşi Fulya Sever'den yıllar sonra gele...

Sosyal medyada viral oldu! Trump: Papa olmak isterdim

Bursalılar 1 Mayıs'ta bu yollara dikkat!

Bursa tezgahlarında yerini aldı: Sezon başında cep yakı...

İslam Memiş'ten tartışma yaratacak çıkışı! 'Türkiye tes...

Bursa Türkiye'nin ilk 5'inde!

Nevra Bilem kimdir? Nevra Bilem kaç yaşında, nereli?

Eş katilinden korkunç savunma: Namusumu temizledim!

Bursaspor Adem Çağlayan kararını resmen duyurdu!

Bursa'nın yanı başında! Çok sayıda mahalleye karantina!

İnşaat kazısında bulunan şey tüyler ürpertti!

Başkan Işık projelerini tek tek sıraladı! İşte Gürsu'nu...

Avrupa'da büyük kaos! Aniden oldu, nedeni bilinmiyor...

BUDO yolcular dikkat! Bursa Büyükşehir Belediyesi duyur...

Marka marka ifşa edildi! Aralarında Bursa da var

Banyoya gizli kamera yerleştiren istismarcı baba hakkın...

Vergi suçu davasında Engin Polat kararı

Bursa Deniz Otobüslerinin 6 seferi iptal edildi

Yaşlı adam feci şekilde can verdi: Ehliyetsiz sürücü...

Evlenecek çiftler dikkat! Yeni destek kampanyası geliyor

Bursa'da yarın bu saat aralığında ulaşım ücretsiz!

Bursa'da kafa kafaya kaza! Ölü ve ağır yaralılar var...

Bursa'da tesisi var! Dev çimento şirketi ilk çeyrekte g...

THY'den nitelikli turistler! "terörsüz Türkiye"

Bursa'da bugün hava nasıl olacak? 5 günlük hava tahmini...

Bursa'da kaybolan yaşlı adamdan haber var!

Anneler babalar aman dikkat! Böyle görünüyorsa sakın al...

Bursa'da 2 yaşındaki çocuk faciayı yaşadı! Hastaneye ka...

Kocaeli'de yarın okullar tatil mi? 28 Nisan Kocaeli'de ...

İşte evlenecek çiftlere yeni destek kampanyasının detay...

Bursa'da unutkanlık faciaya yol açıyordu!

Bakan Tekin'den 'yaz tatili öne çekilecek mi?' sorusuna...

Bursa'da depremin ardından ikinci risk! Uzman isim üstü...

Dev maç şifresiz kanalda: TRT'den müjde geldi

Heyelan anı kameralara böyle yansıdı!

Yalova'da IŞİD operasyonu: 2 şüpheli yakalandı

Bursalı fenomenin paylaşımı gündem oldu! Dilan Polat'ta...

Milyonlarca sigortalı çalışanına müjde: İkinci EYT devr...

Bursa Jandarması kaçak ava alan bırakmadı!

Kafa dinlemek isteyenlerin yeni gözdesi Bursa'da! Kiral...

Bursa'da arazilerinizi koruyun, hisseli satışlara dikkat!

Bursa'nın yeni il sağlık müdürü belli oldu!

Türkiye genelinde tüm marketlerde satılan bal sahte çıktı!

Türkiye'nin dev şirketi Fransızlara satılıyor

Yumurtada dikkat çeken fiyat değişimi!

Marmara bugün de sallandı

Bursa'da bir ilçede korsan fotoğrafçılık isyanı!

Tüm çalışanların merak ettiği soru: Sigorta ve vergiler...

136 yaşındaki dede, uzun yaşamanın sırrını bakın neye b...

Mustafakemalpaşa'da 200 dönüm ayçiçeği ekimine başlanacak

Bu nasıl vahşet? Hayati tehlikesi var!

Bursa Deniz Otobüslerinin 3 seferi iptal edildi

Bursada Bugün ekibi 6.7'lik depremi yerinde yaşadı! İş...

Prof. Dr. Bektaş, beklenen büyük depremi engelleyen 4 k...

Ünlü sosis markası 'tüketmeyin' çağrısıyla toplatılıyor

Bursa'da bugün hava nasıl olacak? 5 günlük hava tahmini...

Bursa'da yaralanmalı kaza! Traktör ile...

Bursa'da cam yüklü kamyonun kasası yerinden koptu! Yol ...

Naci Görür'den sert çıkış: O terbiyesizin peşini bırakm...

Türkiye'nin ilk kozmetik şirketi yeniden çıkmaza girdi!

Bursa'da şaşkına çeviren anlar! Tepki çekti

Bursa SMMMO'dan tepki: Uzatılsın!

Emekliler için hesaplar sil baştan! İşte yeni maaş tabl...

Zincir marketlerin çoğunda satılıyor! Ünlü peynir marka...

3. Lig'de bir Bursa takımı daha sahne alacak

Yatırımcılar dikkat! Bursa'nın iki ilçesinde dikkat çek...

Samsun'daki heyelandan acı haber

Bursa'ya sevindirici haber! Sular yükseldi...

Bursa'da fırtına devam ediyor: O seferler yine iptal!

Moda devinden dev zamlar! Tarife artışı etkiledi

Avrupa tarihinde görülmemiş artış!

Nilüfer'e uygun fiyatlı yeni kafe geliyor!

Şoke eden anlar! 2 yaşındaki çocuk neye uğradığını şaşırdı

28'i demişlerdi: Simpsonlar'ın 'Elektrik Kesintisi' keh...

EYT sonrası yeni düzenleme sinyali: Kademeli emeklilik ...

Kıtlık uyarısı! Mağazalarda raflar boşalabilir

Düğünlerde o takıyı takmak artık hayal

Bursalılar dikkat: Seferler iptal edildi

Kaçırılıp kırbaçla darbedildi! Hala aranıyorlar...

Bursa'da nefes kesen operasyon!

Rusya'da ölen Bursalı doktor toprağa verildi

Bursa Gemlik'te spor camiasının acı kaybı...

Başkan Mustafa Bozbey müjdeyi verdi! "19 Mayıs'ta temel...

Bursa neden riskli görülüyor? Fay hatlarıyla ilgili nel...

Bursa'da dahil 3 ilde şok operasyon! Askere gitmemek iç...

Başkan Şadi Özdemir'den 'çay' müjdesi!

Vicdansızlığın bu kadarı! Çocuk parkını ateşe verdiler...

Bursa'da ölümüne makas

Şehidimiz var! Acı haberi Yerlikaya duyurdu

Bursaspor'da yeni görev dağılımı belli oldu!

6.2'lik depremde 6 katlı binanın kolanları patladı

Cezaevinde tüyler ürperten olay! Koğuşta korkunç halde ...

Bursa DMD savaşçısı Eray için birlik oldu!

Oyuncak deyip geçmeyin! Fiyatı görenleri şoke etti...

Şehir yapay Türk restoranı gerçek! Dev yatırım...

Cennetten bir köşe olan Gerenlik Koyu'nun ihalesi iptal...

Devlet bu vahşete sessiz kalmadı! işte verilen karar...

Kız kardeşi ile yakaladığı kocasını hastanelik etti

Türkiye'de bir şehir daha petrol işletecek!

Bursa'nın o ilçesinde birçok arazi satışa çıkıyor!

Bursa'da trafik çilesi: Haftanın ilk günü böyle başladı!

Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan kentsel dönüşüm müjdesi! Hibe...

Bursa'yı otomotivin başkenti yapan markalar! Hangi mark...

UTTS uygulamasında süre uzatıldı! İşte son kayıt tarihi

Elazığ-Diyarbakır karayolunda feci kaza

Bursa'da gençler öyle bir şey yaptı ki muhtar isyan etti!

Adnan Oktar'ın son hali ortaya çıktı: "Adeta çökmüş"

Ünlü iş insanının cenaze namazındaki görüntüler dikkat ...

Paketi açanlar şoke oldu! Bu nasıl aldatmaca?

Bursa'da yüzlerce yapının yıkımı için açılan ihale ipta...

Bursalı markaları bekleyen tehdit! Sistem en çok onları...

Yine kadın cinayeti! 5 çocuğunun annesine acımadı...

Bursa dahil 42 ilde FETÖ operasyonu! Çok sayıda gözaltı

Bursa'yı dünyaya tanıtacak logo için dev anket! En beğe...

Bursa'da kaçak yapılar yıkılıyor!

Bursa'da tesisleri var! Dev şirket Fransızlara satılıyor!

Bursa'da Zafer Partisi Kurucu İl Başkanı saf değiştirdi!

Bursa'nın göbeğinde kaza!

Bursa'daki dev firma hakkında mahkeme kararını verdi! İ...

Burası Hindistan değil Türkiye! Videoyu izleyenler şaşk...

Taksi sürücüsü, korsanlar tarafından darbedildi!

Bursa'da bir köy sosyal medyayı sallıyor! Devamı gelece...

Dünyanın en misafirperver şehirleri! Türkiye de var...

Özgür Özel'den dikkat çeken Mansur Yavaş formülü!

Ünü sınırları aştı! Bursa'daki bu park sosyal medyanın ...

Ölen kedisini mezarlığa gömüp, mezar taşı yaptırdı

KFC ve Pizza Hut'ta devir süreci! 7 bin işçinin durumu ...

Bu musalla taşını görenler ürperiyor!

Hileli çıkmıştı! Dev peynir markasından açıklama geldi!

Bursa'da mahalle mahalle izleniyor! Her ay vatandaşla p...

İflas dalgası sürüyor! Tarım ve hayvancılık devi çöktü!