İran ve Rusya'dan 47 maddelik 'Kapsamlı Stratejik İş birliği Anlaşması'

İran ve Rusya ilişkileri yeni bir seviyeye taşındı. İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Moskova'daki görüşmelerinin ardından Kremlin Sarayı'nda düzenlenen törende 47 maddelik "Kapsamlı Stratejik İş birliği Anlaşması" imzaladı. Ekonomi, kültür, ticaret, turizm, güvenlik ve savunma gibi başlıkları içeren anlaşmada, Terör ve organize suçla mücadele, çevre sorunları, kara para aklama ile mücadele, Hazar Denizi'nde iş birliği, siber güvenlik, bilim ve yeni teknolojilerin paylaşımı, barışçıl nükleer enerji, kuzey-güney koridorunun inşası, İran'da ortak nükleer tesis inşası, iki ülke arasında ticaretin yerel para birimiyle yapılması ve ABD yaptırımlarına karşı ortak mücadele konuları yer aldı.

"YENİ BİR DÖNEME GİRİYORUZ"

Anlaşmanın imzalanmasının ardından düzenlenen ortak basın toplantısında Pezeşkiyan "Rusya ile iş birliği konusunda büyük bir adım attık ve ilişkilerimizde artık yeni bir döneme giriyoruz. İki ülke ilişkilerinde engelleri kaldırabileceğimize ve sonraki adımları atmamız için gerekli zemini oluşturabileceğimize inanıyorum" dedi. Rusya ile ilişkilerin çok kutuplu yeni dünya sistemine hazırlık olduğunu ifade eden Pezeşkiyan, "Bugünkü görüşmelerimiz ve imzaladığımız anlaşmalarla, tek kutuplu sisteme son vermeye ve bölgesel büyüme ile kalkınmayı sağlamaya kararlı olduğumuzu bir kez daha teyit ettik. Şu anda Rusya ve diğer ülkelerle uluslararası anlaşmalar imzalayarak tek kutuplu anlayışı ortadan kaldırmayı hedefliyoruz" diye konuştu.

"KURALLARA UYULMADI"

Bölgesel gelişmelere değinen Pezeşkiyan, "Hiçbir ülkenin soykırım yapma, hastaneleri bombalama veya katliam gerçekleştirme hakkı yoktur. Sözde insan hakları savunucularının da bu katliamları gerçekleştirenlerin arkasında durmaması gerekir. Artık dünyada çifte standart dönemi sona ermiştir. Gazze, Lübnan ve Suriye'deki savaşlarda insan hakları kurallarına hiçbir şekilde uyulmadı" ifadelerini kullandı. Bölgesel iş birliği vurgusu yapan Pezeşkiyan, Ortadoğu'ya yabancı güçlerin müdahil olmaması gerektiğini ifade ederek, "Bölge ülkeleriyle ekonomik, ticari ve kültürel iş birliği sağlandığında bölge dışarıdan askeri müdahalelere açık olmayacaktır. Bölgesel iş birliği, bölgesel sorunlarında çözümünü beraberinde getirecektir" şeklinde konuştu.

"ÇIĞIR AÇICI BİR ANLAŞMA"

Pezeşkiyan'ı Moskova'da ağırlamaktan büyük mutluluk duyduğunu söyleyen Putin ise, Rusya'nın İran ile dostane ve iyi komşuluk ilişkilerinin daha da güçlendirilmesine büyük önem verdiğini belirterek, "Bu ilişkiler, sürekli olarak belirli eylemlerde somutlaşan eşitlik, saygı ve birbirlerinin çıkarlarının dikkate alınması, karşılıklı yardım ve destek ilkelerine dayanmaktadır. Ve çok yönlü ikili ortaklık her geçen yıl istikrarlı bir şekilde gelişiyor. Biz burada durmamak ve ilişkileri yeni bir düzeye taşımak konusunda birleşiyoruz" dedi. İmzalanan anlaşmanın politika, güvenlik, ticaret, yatırım ve insani alanlarda uzun vadede ikili iş birliğini derinleştirmeye yönelik hedefler belirlediğini kaydeden Putin, "Bu gerçekten çığır açıcı bir anlaşma. Rusya ve İran'ın ve tüm ortak Avrasya bölgemizin istikrarlı ve sürdürülebilir kalkınması için gerekli şartları oluşturmayı amaçlıyor" diye konuştu.

"ÖNEMLİ ORTAKLARIDIR"

Pezeşkiyan ile gerçekleştirdiği görüşmeye değinen Putin, "Yapıcı ve dostane bir şekilde geçti. İkili gündemdeki tüm konuları ele aldık. Acil uluslararası ve bölgesel konular hakkında görüş alışverişinde bulunduk. Müzakerelerde doğal olarak ekonomik iş birliği konuları detaylı olarak ele alındı. Rusya ve İran ticaret, finans ve yatırım alanlarında birbirlerinin önemli ortaklarıdır ve bu alanlardaki etkileşimin hızı giderek artmaktadır" ifadelerini kullandı. Rusya-İran iş birliğinin en önemli alanının enerji olduğunu kaydeden Putin, "Rosatom'un Buşehr Nükleer Santrali'nin iki yeni ünitesinin inşasına yönelik amiral gemisi ortak projesi ilerliyor. Bunun uygulanması, İran'ın enerji güvenliğinin güçlendirilmesine, ulusal ekonominin daha da büyümesinin teşvik edilmesine ve İran'daki hanelere ve sanayi kuruluşlarına ucuz ve çevre dostu elektrik sağlanmasına kesinlikle önemli bir katkı sağlayacaktır" şeklinde konuştu.

"DEVAM ETMEYE HAZIRIZ"

Rusya ve İran'ın dış politika konularının büyük bir kısmına ilişkin tutumlarının büyük ölçüde örtüştüğünü aktaran Putin, "Uluslararası hukuk çerçevesinde hareket ediyoruz ve hiçbir şekilde diğer ülkelerin içişlerine karışmıyoruz. Bununla birlikte İran'a ve Rusya'ya yönelik her türlü uluslararası yaptırımların karşısındayız. Rusya olarak Suriye'nin toprak bütünlüğüne saygı duyuyor ve Suriye halkının kendi ülkelerinin geleceğini belirleme hakkının olduğuna inanıyoruz" dedi. Suriye'deki son gelişmelere de değindiklerini söyleyen Putin, "Rusya'nın bu ülkede egemenliğine, bağımsızlığına ve toprak bütünlüğüne saygı temelinde kapsamlı bir çözüme bağlı olduğunu ve kararlılığını sürdürdüğünü vurguladık. Durumun normalleştirilmesi, acil insani yardım sağlanması ve çatışma sonrası geniş çaplı yeniden yapılanmanın başlatılması konularında Suriye halkına gerekli desteği sağlamaya devam etmeye hazırız. Aynı zamanda kapsayıcı diyalog yoluyla Suriye'deki geleceği Suriyelilerin kendilerinin belirlemesi gerektiği gerçeğinden hareket ediyor ve Suriye halkının mevcut geçiş dönemiyle bağlantılı olarak ortaya çıkan tüm zorlukları başarıyla aşmasını içtenlikle diliyoruz." diye konuştu.

"YARDIMCI OLACAĞINI UMUYORUZ"

Gazze Şeridi'nde ateşkes anlaşmasına da vurgu yapan Putin, "Yakın zamanda varılan, serbest bırakılan İsrailli esirlerin ve Filistinli tutukluların aileleriyle yeniden bir araya getirilmesini öngören anlaşmanın ışığında Orta Doğu'da çözüm konusuna da değindik. Diğer bir husus da Gazze'ye sağlanan gıda, yakıt ve ilaç hacminde önemli bir artış ihtimalidir. Tüm bunların, insani durumun hafifletilmesine ve sektördeki uzun vadeli istikrarın sağlanmasına yardımcı olacağını umuyoruz. Aynı zamanda, Filistin-İsrail ihtilafının, İsrail ile barış ve güvenlik içinde var olan bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını öngören, genel olarak kabul görmüş uluslararası yasal temeller üzerinde kapsamlı bir çözüme kavuşturulmasına yönelik çabaları zayıflatmamak da önemlidir" ifadelerini kullandı.

Kaynak: DHA

Dünya, 2025.01.17 20:23