Türkiye'nin en büyük gölü olan Van Gölü'nde yaşayan ve endemik bir tür olan inci kefalinin avlanma yasağına 2 gün kalırken Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, balıkların tatlı su yataklarına giden güzergahlarda incelemelerde bulundu.
Dünyada sadece Van Gölü'nün sodalı suyunda yaşayabilen ve endemik tür olan inci kefali balığı, üreme alanı olan akarsu ve dere yatakları, göç öncesi kontrol edildi.
Van Gölü'ne kıyısı bulunan ilçelerde binlerce insanın geçim kaynağı olan inci kefali, üreme dönemi olan 15 Nisan-15 Temmuz tarihleri arasında yumurtalarını bırakmak için tatlı sulara göç ediyor.
İnci kefalinin göç yolculuğuna az bir zaman kala Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (Van YYÜ) Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, balıkların tatlı su yataklarında giden güzergahları sırasıyla kontrol ederek sıkıntının olduğu bölgeler müdahale ederek düzeltmeye çalıştı.
Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, "Van Gölü'ndeki inci kefallerin üreme göçünün başlamasında sıcak ana etken. Sıcaklığı 12-12 santigrat dereceyi bulduğu zaman göç başlıyor. Son bir iki gündür hava aniden soğudu dolayısıyla akarsulardaki sıcaklık, 12-13 santigrat dereceden 10 dereceye düşmüş durumda. Güneş açar açmaz su sıcaklığı tekrardan 12-14 santigrat dereceye ulaşacak" dedi.
Şu andaki akarsulardaki mevcut debiler üremek için yeterli olduğunu ifade eden Dr. Öğretim Üyesi Akkuş, "Fakat Göç çok uzun soluklu bir süreç. Temmuz 15'e kadar devam eden bir süreç. Şuanda akarsu debileri yeterli önemli olan Mayıs-Haziran ayındaki su debilerinin miktarı Mayıs-Haziran ayına geldiğimiz zaman bir tarafta inci kefalleri, diğer tarafta ise tarımsal sulama için suyu almak isteyen çiftçiler. Dolayısıyla bu sürecin etkili bir şekilde yürütülmesi gerekiyor" diye konuştu.
Kuraklık havzanın, ülkenizin adeta bir gerçeği olduğunun altını çizen Dr. Öğretim Üyesi Akkuş, "Özellikle 2020 yılından itibaren 2024 yılı hariç ciddi kuraklık yaşadık. Artık bu bizim gerçeğimiz. Kuraklığa yönelik ciddi tedbirlerin alınması lazım. Artık eski sulama yöntemlerinden vaz geçilmeli, gerekiyorsa ürün deseni değiştirilmeli" dedi.
800 BİN YAŞINDA
Dr. Öğretim Üyesi Akkuş, "İnci kefali 800 bin yıldır Van Gölü'nde yaşıyor ve bu akarsulara geliyor. İnci kefalinden bugün bölgede direk yada dolaylı olarak 30 bin insan geçimini sağlıyor. Ülkemizde iç sularda avlanılan balık miktarının üçte birini inci kefali karşılıyor. Her yıl ortalama 30 bin ton balık avlanılıyor, 10 tonu Van Gölü'nde ki inci kefalinden karşılanıyor. Bu noktada inci kefali ekolojik olduğu kadarda büyük bir öneme sahip. Eğer bu kaynağı sürdürülebilir bir şekilde kullanmak istiyorsak üreme dönemi gerek kaçak avcılık, gerekse de akarsu debilerine dikkat etmemiz gerekiyor " şeklinde konuştu.
Kaynak: IHA
Güncel, 2025.04.13 10:40