Dünya Doğayı Koruma Birliği'nin (IUCN) nesli tehlike altındaki türler listesinde bulunan 'caretta caretta' türü deniz kaplumbağalarının çiftleşme dönemi başladı. Akdeniz kıyılarında koruma çalışmaları yürüten kuruluşlar, carettaların rahatsız edilmemesi gerektiği konusunda uyarıda bulundu.
IUCN'nin nesli tehlike altındaki türler listesinde kırmızı (EN) tehlikede gösterilen Caretta caretta türü deniz kaplumbağalarının en önemli yuvalama alanlarına sahip Türkiye'nin Akdeniz kıyılarında her yıl binlerce yavru kaplumbağa denizle buluşuyor. Muğla, Antalya, Mersin, Adana ve Hatay sahillerindeki kumsallarda Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü'ne (DKMP) bağlı bölge ve şube müdürlükleri, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, sivil toplum örgütleri ve üniversiteler ile yerel halkın iş birliğiyle çok sayıda yuvalama kumsalı, nisan- ekim ayları arasındaki deniz kaplumbağası sezonunda korunuyor.
Türkiye'nin en önemli caretta caretta yuvalama kumsalları; Muğla'da Ekincik, Dalyan, Dalaman, Fethiye, Antalya'da Patara, Kale, Kumluca, Olimpos-Çıralı, Tekirova, Belek, Kızılot, Demirtaş, Gazipaşa, Mersin'de Anamur, Göksu Deltası, Alata, Davultepe, Kazanlı, Adana'da Akyatan Gölü ve Yumurtalık, Hatay'da Samandağ olarak sıralanıyor.
ÇİFTLEŞME DÖNEMİ BAŞLADICaretta caretta türü deniz kaplumbağaları, havaların ısınmaya başladığı Akdeniz'de mart ayının ortalarından itibaren çiftleşmeye başlıyor. İlk yuvalar ise nisan ayı ikinci yarısından itibaren oluşuyor. Çiftleşme döneminin ardından carettalar kumullara çıkarak, temmuzun ortalarına kadar yumurtalarını bırakıyor. İlk yuvaların oluşmaya başladığı döneme göre 45-60 günlük sürelerde temmuz ayından itibaren ilk yavruların yuva çıkışları da temmuz ayı itibarıyla başlayıp, eylül sonuna kadar devam ediyor.
'RAHATSIZ ETMEYİN'Deniz Kaplumbağaları Araştırma Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi'nden (DEKAMER) yapılan açıklamada, Caretta carettaların çiftleşme döneminin Akdeniz'de ergin dişi ve erkek kaplumbağaların üreme bölgelerine yönelmesiyle başladığı belirtilerek, şu uyarıda bulunuldu:
"Mart ayı sonuna doğru durgun sular, göller ve sahile yakın bölgelerde çiftleşen kaplumbağalara rastlayabilirsiniz. Lütfen onları rahatsız etmeyelim. Dalyan kumsalındaki gözlemler ve bilimsel veriler, iklim değişikliğinin deniz kaplumbağalarının yumurtlama zamanlarını erkene çektiğini göstermektedir. Yeşil deniz kaplumbağalarının (Chelonia mydas) yumurtlama zamanlarının sıcaklık artışıyla değiştiği ise bilimsel olarak kanıtlanmıştır."
Kaynak: DHA
Güncel, 2025.03.13 09:57
