Tarım ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri 1. Bölge Müdürlüğü'nün yayınladığı rapora göre, Bursa'daki su kaynakları alarm veriyor. Kuraklık nedeniyle göl ve barajlardaki su seviyeleri kritik seviyelere düşerken, tarımsal sulamada ciddi kısıtlamalar hayata geçirilecek. Özellikle İznik gölü için ortaya çıkan rakamlar ile bölgede yaşanan kuraklık bir kez daha gözler önüne serildi.
FATİH MISIR / BURSADA BUGÜN
Rapora göre, Bursa'nın en büyük gölü olan İznik Gölü'ne giren su miktarında son yıllarda ciddi düşüşler yaşandı. 2024 yılında bu düşüş %30'a ulaştı. Gölün su bütçesi incelendiğinde, buharlaşma nedeniyle yıllık yaklaşık 65 milyon metreküp su açığı oluştuğu tespit edildi.
Göl seviyesi minimum işletme kotunun altına düşerek 82,80 metreye gerilerken, Bu durum, sulama pompalarının çalışmasını engellediği ve 16 bin hektardan fazla tarım arazisinin sulanamamasına neden olduğu tespit edildi.
Bundan dolayı ise İznik Gölü'nü beslemek için Boğazköy Barajı'ndan su aktarılması ve çevredeki derelerin göle yönlendirilmesi gibi alternatif çözümler üzerinde çalışılıyor.
Alınacak tedbirler kapsamında ise Çakırlı ve Çavuşköy Göletleri'nde 2025 sulama sezonunda %50 kuru tarım uygulaması yapılacak.
Sabit tesislere (meyve bahçeleri gibi) en fazla iki kez sulama suyu verilecek. Akalan, Göynükbelen, Halhalca Göletleri, Demirtaş ve Babasultan Barajları'nda "Kısıtlı Sulama Programı" uygulanacak, sulama suyu en fazla 2 defa verilecektir. Kaçak su kullanımına ve beyan dışı ekimlere karşı ciddi cezai yaptırımlar uygulanacak.
Bursa'da bulunan su kaynaklarını kullanılması ile ilgili ortaya çıkarılan önlemler ve yapılacak çalışmalar şu şekilde sıralandı ;
Üreticilerin kuru tarıma yönlendirilmesi, gece sulamasına geçilmesi ve damlama/yağmurlama sulama sistemlerinin kullanılması teşvik edilecek.
Su tasarrufu konusunda çiftçilere yönelik bilgilendirme toplantıları yapılacak.
Sulama birlikleri ve kooperatifler, sulama planlarına uyulup uyulmadığını denetleyecek.
İl genelinde yaşanması muhtemel kuraklık nedeniyle su seviyesi düşük olan tüm depolamalı tesislerde suyun öncelikle sabit tesislere (meyve bahçeleri) kısıntılı sulama şeklinde (en fazla, duruma göre 3 su verilmesi) uygulanması, üreticilerin tek yıllık bitkilerden kuru tarıma yönlendirilmeleri, buharlaşmanın fazla olduğu gündüz saatleri yerine gece sulamasına geçilmesi, gerekirse su rezervinin durumuna göre ikinci ürün ekimine izin verilmemesi sağlanmalıdır.
Sosyo ekonomik şartların elverdiği ölçüde bilinçli kullanıldığı zaman daha fazla su tasarrufu ile daha yüksek verim ve kalite sağlayan damlama veya yağmurlama sulama sistemleri kullanılmalı ve vahşi sulama yöntemlerinden vazgeçilmesi sağlanmalıdır.
Sulama esnasında bitkinin etkili kök derinliğine kadar suyun indirilmesi gerekmektedir. Fazla su kaybını önlemek için sebzelerde suyun 25 cm'ye, meyve bahçelerinde yaklaşık 50 cm. derinliğe indirildikten sonra sulamaya son verilmelidir.
Toprağın nemini muhafaza etmek için ekim öncesi veya ot mücadelesi için uygulanan derin sürüm mümkün olduğunca yapılmamalıdır. Yabancı otlarla çapalama, ot biçme, kültivatör, kimyasal mücadele uygulanması sonucu bitki artıkları tarlada bırakılmalıdır. Toprak yüzeyindeki kaymak tabakası önlenmeli, eğimli arazilerde sekiler yapılması, arazinin bazı bölümlerine açılacak çukurlar vasıtası ile bahar yağmurlarından faydanın arttırılması sağlanmalıdır.
Su seviyesi yeterli seviyede olmayan sulama tesislerinden faydalanan üreticilerin bağlı oldukları mahalle muhtarlıklarında sulama sezonunun kalan bölümünde yukarıda belirtilen kuraklık şartlarında uygulanacak önlemlerle ilgili İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri, Sulama Birlik veya Kooperatifleri üyesi üreticiler ile birlikte toplantılar yapılması, uygulanacak önlemlerin sms, whatsapp, sosyal medya vs. yayım araçları vasıtası ile sulama birliği/kooperatif üyelerine duyurulması, ayrıca uygulanacak önlemlerin denetlenmesi, yönlendirilme ve uygulamada üreticiler arasında çıkabilecek problemlerin çözümlenmesi ve takibi ilgili kurum ve kuruluşlar ile birlikte Sulama Birlikleri ve Sulama Kooperatifleri tarafından sağlanmalıdır.
2025 sulama sezonunun başlangıcında yukarıda adı geçen sulama tesisleri haricinde; DSİ'ce işletmeye açılan sulama tesislerine su kaynağı durumundaki rezervuarlarda su seviyesinin % 40'ın altına düşmesi halinde sulama tesisleri ile ilgili kriz merkezi toplantı kararı alınmadan 1. ve 2. maddelerde belirtilen iş ve işlemlerin yürütülmesine karar verilmiştir.
Çok maksatlı barajlar için yapılan kuraklık değerlendirmelerinde; Öncelikle içme suyu ihtiyaçlarının karşılanması, ikinci aşamada sulama amacı var ise sulama talebinin karşılanması, üçüncü aşamada su kalması durumunda kalan miktarın bir sonraki yılın ihtiyaçları da dikkate alınarak enerji üretiminde kullanılması esas alınmıştır.
Bu kapsamda oluşabilecek çiftçi mağduriyetlerinin önlenmesi için konunun tarımsal üretimin planlanması mevzuatı kapsamında DSİ Bölge Müdürlükleri ve Sulama Birlikleri ile çalışılması ve Tarımsal Kuraklık İl Kriz Merkezince alınacak tedbirlerin, Tarımsal Üretim Planlaması İl Teknik Komitesinde değerlendirilerek karara bağlandığı bildirildi.
Bursa Bölge, 2025.03.04 16:38