Merkez Bankası ve sözlü yönlendirme meselesi

Bu hafta Perşembe günü Merkez Bankası'nın yeni başkanı Hafize Gaye Erkan'ın ilk Para Politikası Kurulu Toplantısı'nı (PPK) takip edeceğiz. Malumlarınız üzere bir süreden bu yana Merkez Bankası politika faizini kullanmak yerine, makro ihtiyati tedbirler, liralaşma uygulamaları ve rezerv yönetimi ile ilerliyordu. Ancak bugün geldiğimiz noktada piyasalardaki genel beklenti Merkez Bankası'nın yeniden politika faizini kullanmaya başlayacağı yönünde. Özetle önümüzdeki Perşembe günü PPK'dan faiz artışı bekleniyor.

Ancak PPK'daki faiz artışının düzeyi ve yönteminin ne olacağı konusunda henüz bir fikrimiz yok. Çünkü Merkez Bankası'nın yeni dönemine ilişkin şu ana kadar yapılmış bir sözlü yönlendirme göremedik. Durum böyle olunca piyasalardaki beklentiler de farklılaşıyor. Hatta o kadar farklılaşıyor ki belirsizliğin boyutunu tetikleyen bir belirsizlik oluşuyor.

Örneğin; Bloomberg'in son anketine göre Yatırım Finansman Menkul Değerler AŞ Perşembe günü politika faizinin %30'a yükseltileceğini beklerken Societe Generale %15 olacağını tahmin ediyor. JP Morgan ve Citibank %25 tahmin ederken, Morgan Stanley ve ING %20 bekliyor.

Gördüğünüz üzere finansal kurumlar tarafında politika faizinin ne olacağına ilişkin ciddi bir kafa karışıklığı var. Bu kafa karışıklığının ana nedeni Merkez Bankası'nın şu ana kadar sözlü yönlendirme yapmamış olması.

Öte yandan hafta içinde Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek hem TÜSİAD hem de banka genel müdürleri ile toplantılar yaptı. Ancak söz konusu iki toplantının ardından da yönlendirici bir açıklama yapılmadı. Tabii ki konu sadece faiz veya seviyesi değil. Faiz artışının getirileri ve götürüleri var. Buna bağlı olarak da cevaplanması gereken bazı sorular var.

İlk soru regülasyonlarla aldırılan bankacılık sektörünün elindeki hazine tahvilleri ne olacak? Çünkü faiz artışları nedeni ile bankaların gerçekleşmemiş dahi olsa bilançolarına zarar yazacaklarını biliyoruz.

Diğer yandan yine makro ihtiyati tedbirler kapsamında bankaların kredi iştahı durma noktasına gelmişti. Burada bir yumuşama olacak mı?

Yakın tarihe kadar KGF teminatlı TLREF faizi ile kullandırılan krediler var. Faiz artışlarının bu kredi faizlerini artıracağını ve kredi kullananların ödeme yeteneklerini zorlayacağını biliyoruz. Bu kredilerin sabit faizli hale döndürülmesi ile ilgili bir çalışma olacak mı?

Soruların sayısını artırmak mümkün. Ancak hemen akla gelen bu 3 soru bile meselenin sadece faiz artışı ile ilgili olmadığının anlaşılması açısından sonra derece önemli.