Küresel enflasyona buğday şoku!

Önce pandemi ardından da Rusya-Ukrayna savaşı ile yaşananlar küresel emtia ve gıda fiyatlarındaki yükselişi hızlandırmaya devam ediyor. Diğer yandan başta tahıllar olmak üzere gıda fiyatlarındaki yukarı yönlü hareket aynı zamanda küresel gıda enflasyonunu da tetikliyor. Tabi tüm bu olan bitenden içeride biz de olumsuz etkileniyoruz.

Küresel gıda fiyatlarındaki gelişimi Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü Gıda Fiyat Endeksi'nden takip ediyoruz. Söz konusu endeks ise et, süt, şeker, bitkisel yağlar ve tahıl alt endekslerinden oluşuyor.

Aşağıdaki grafikte küresel tahıl fiyat endeksini görüyorsunuz. Pandemi dönemindeki gelişmeler (grafikteki gri alan) ve Rusya-Ukrayna Savaşı'nın etkisi (grafikteki kırmızı alan) ile tahıl fiyatlarındaki artışlar daha da hızlanmış görünüyor.

Buğday fiyatlarında yıl başından bu yana yaşanan artışlar bazı buğday üreticisi ülkelerin ihracat politikalarını da etkiliyor. Son olarak Hindistan, ülke içerisindeki buğday fiyatlarını kontrol altına alabilmek için buğday ihracatını yasakladı. Hindistan, buğdaydaki fiyat artışlarını bir gıda güvencesi tehdidi olarak gördüğünü belirtiyor.

Hindistan'ın bu kararı almasının ana nedeni olarak son dönemde etkili olan aşırı sıcakların rekolteyi olumsuz yönde etkilemesi gösteriliyor.

Hindistan'ın buğday ihracatını yasaklamasının hemen ardından küresel piyasalarda gösterge buğday vadelileri tarihi yüksek seviyelere çıktı.

Peki küresel buğday fiyatlarındaki artış Türkiye'yi nasıl etkiliyor?

Merkez Bankası'nın son hazırladığı Enflasyon Raporu'nda "Buğday Fiyatlarından Tüketici Fiyatlarına Geçişe İlişkin Gözlemler" başlıklı bir analiz vardı. Söz konusu analizde buğday fiyatlarındaki artışların içerde gıda enflasyonuna etkisi gösteriliyor. Merkez Bankası'nın hesaplamalarına göre yurt içi buğday fiyatlarındaki %10 oranındaki bir artış tüketici ekmek-tahıl enflasyonuna 4 aylık bir süre zarfında 6 puan civarında yansıyor. Yani Hindistan'ın aldığı buğday ihracatının yasaklanması kararı bizim zaten yüksek olan gıda enflasyonumuzu da olumsuz etkileyecek. Görünen o ki yüksek gıda fiyatlarına bağlı olarak gıda enflasyonu bir süre daha bizimle olacak.