İhracat iklimi 7 ay sonra bozuldu!

Bildiğiniz üzere geçtiğimiz hafta Orta Vadeli Programı (OVP) gördük. OVP'yi içindeki tahminleri öğrenmek açısından merakla bekleriz. Zira OVP'deki rakamlardan yola çıkarak kur tahmini yapar ayrıca ekonomi politikasının geneline ilişkin öngörülerde bulunabiliriz.

Son OVP'de de 2024 yılı için büyüme tahmininin %4 ve enflasyon tahmininin de %33 olduğunu gördük. Hâl böyle olunca da Türkiye %4 büyürken enflasyonun nasıl %33'e düşeceği sorusunu sormak zorunda kaldık. Açıkçası son dönemdeki sıkılaştırma programı ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in söylemlerine bakarak iç talebin ciddi derecede kısılacağını anlamak zor değil. Öte yandan iç talebin bu denli kısıldığı bir dönemde nasıl %4 büyürüz sorusunun tek cevabı kalıyor. O da dış talep.

Ancak görünen o ki dış talep koşulları pek istediğimiz gibi gitmeyebilir. Türkiye'nin dış talep koşullarını görebilmek için takip ettiğimiz verilerden bir tanesi İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi. Söz konusu endeks Türkiye imalat sektörünün ana ihracat pazarlarındaki faaliyet koşullarını ölçüyor. Endeks Ağustos ayında 49,1 olarak gerçekleşti ve 7 ay sonra ilk kez bozulmaya işaret etti. Aynı endeks bir önceki ay 50,3'tü.

Endeksin zayıflamasının en önemli nedenlerinden birisi Avrupa'da ekonomik aktivitenin gerilemesi. Verilere göre Almanya, Birleşik Krallık, İtalya, Fransa ve İspanya'da üretim ağustos ayında düşüş kaydetti. Bildiğiniz üzere Avrupa bizim en önemli dış ticaret partnerimiz. Avrupa'da olan biten her şey bu bakımdan bizi yakından ilgilendiriyor.

Örneğin Avrupa Birliği Komisyonu, Euro Bölgesi için ekonomik büyüme tahminini aşağıya çekerken Almanya'da ekonominin küçüleceği öngörüsünde bulundu. Komisyona göre Euro'nun resmi para birimi olduğu 20 ülkede gayrisafi yurtiçi hasılanın 2023 yılında sadece %0,8 oranında artacak. Almanya ekonomisinin ise %0,4 oranında küçüleceği tahmin edildi. Bunlar maalesef bizim için iyi haberler değil.

Diğer yandan ABD ekonomisinin görece güçlü seyri ile BAE, Katar ve Suudi Arabistan'ındaki olumlu seyir devam ediyor. Ancak Türkiye'nin bu ülkeler ile olan dış ticaretinin hacmi AB'deki daralmaya telafi edecek düzeyde değil.

Özetle OVP'deki hedeflerin tutması için bel bağlanan dış talep koşulları bir süre daha can sıkmaya devam edecek.