Enflasyon gelişmeleri ve beklentiler

Hafta başında TÜİK, Şubat ayına ilişkin enflasyon oranlarını açıkladı. Buna göre; TÜFE bir önceki aya göre %4,53 ve bir önceli yılın aynı ayına göre %67,07 artmış oldu.

Söz konusu aylık fiyat gelişmeleri beklentilerin üzerinde gerçekleşmiş durumda. Veri öncesi yapılan anketlerdeki tahminlerin de üstüne bir enflasyon verisi ile karşı karşıyayız. Alt kırılımlara baktığımız bunun ana nedeninin gıda ve eğitimden kaynaklandığını görüyoruz. Eğitim tarafında son haftalarda sıkça gündeme gelen özel okul fiyatlarının etkisi olduğunu biliyoruz.

Gıda tarafında ise teknik gelişmelerden daha ziyade izaha muhtaç bir durum olduğunu her Ramazan ayın önünde yaşadığımız gibi bu yıl da yaşıyoruz. Bu ayki enflasyonun alt kırılımlarına bakarsak oldukça dikkate değer oranlar var. Örneğin:

Orta öğretim % 21,8

Tereyağı % 17

Sebze % 16

Kuzu eti % 14,8

Eğitim aylık % 12,7

Peynir % 10,5

Taze süt % 11

Gıda ve alkolsüz içecekler aylık % 8,2 artış göstermiş.

Dikkatinizi çekiyorum. Bu artışlar yıllık değil aylık olarak gerçekleşmiş. Hal böyle olunca da Şubat ayı enflasyon verisi beklentilerin üzerinde ölçülmüş. Özellikle gıda fiyatındaki gelişmeler önemli. Çünkü enflasyon sepetinin dörtte birini gıda oluşturuyor. Bu kalemin aylık enflasyona etkisi sadece Şubat ayında %2,03. Yani aynı %4 50 üçlük enflasyonun %2,02'ü gıdadan geliyor.

Elbette böylesi bir olumsuz tablo yıl sonu enflasyon beklentilerini de olumsuz etkiliyor. Halihazırda Merkez Bankası'nın yıl sonu enflasyon tahmini %36. Bu tahminin gerçekleşebilmesi için enflasyonun bundan sonraki aylarda çok cüzi miktarlarda artıyor olması gerekir. Ancak elimizdeki veriler bunun bu şekilde gerçekleşmeyeceğine işaret ediyor. Dolayısıyla önümüzdeki aylarda enflasyon meselesi, ekonomi gündeminin ana maddelerinden bir tanesi olmaya devam edecek.

Böyle bir dönemde Merkez Bankası'nın ne yapacağı da merak konusu. Şu anda politika faizi yurt %45 seviyesinde. Hafta başında JP Morgan Nisan ayındaki Para Politikası Kurulu toplantısında 500 baz puanlık daha faiz artışı yapılması gerektiğini ifade eden bir rapor yayınladı. Son dönemdeki kur hareketleri ve enflasyon gelişmeleri de bir faiz artışının gerekliliğine işaret ediyor olabilir. Ancak bu konuda Mehmet Şimşek'in yaptığı açıklama biraz kafaları karıştırdı. Şimşek, dün katıldığı bir etkinlikte "TCMB yeterli sıkılaştırma yaptığını düşünüyor" dedi. Ancak gelişmelere bakarak önümüzdeki dönemde TCMB'nin hem enflasyon tahminini artıracağını hem de bir politika faizi artışını gündeme alabileceğini değerlendiriyoruz.