Asgari ücret pazarlıkları

Aralık ayının gelmesi ile beraber 2024 yılında geçerli olacak asgari ücrete ilişkin pazarlıklar da başladı. Bildiğiniz üzere asgari ücret aslında çalışanlara verilecek en düşük ücret tutarını belirlemek için kullanılan bir kavram. Ancak Türkiye'nin mevcut ekonomik koşullarında asgari ücret artık yaygın ücret olarak kullanılıyor. Ayrıca işverenlerin ücret politikasının ana belirleyici unsuru haline geldiği için de tüm kesimler tarafından yakından takip ediliyor.

Pandemi dönemi ile başlayan süreçte asgari ücret yılda iki kez güncellenmeye başlamıştı. Öncesinde yılda bir kez Aralık ayında belirleniyordu ve tüm bir yıl boyunca geçerli ücret tabanı olarak kabul ediliyordu. Ancak hem pandemi dönemi hem de sonrasındaki enflasyonist dönem asgari ücretin yılda iki kez güncellenmesini zorunlu kılmıştı.

Görünen o ki bu yıl asgari ücret yeniden yılda bir kez belirlenecek. Ekonomi yönetiminde bu konuda bir fikir birliği oluşmuş görünüyor. Hal böyle olunca asgari ücret artış oranı da önceki yıllardan daha önemli hale geliyor. Zira evvelki yıllarda olduğu gibi Temmuz ayında bir güncelleme daha yapılmayacağı için bu kez işçi örgütleri konuyu daha dikkatli takip ediyor. Çünkü yıl içinde bir düzeltme şansı daha olmayacak.

Peki 2024 yılında asgari ücret ne olacak?

Türk-İş Başkanı Ergün Atalay pazarlığa 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı olarak açıkladığı 14 bin 25 liranın üzerinden başlayacaklarını açıkladı. Diğer yandan Ankara kulislerindeki beklentiler 16.000 ya da 16.500 seviyeleri etrafında şekilleniyor.

Öte yandan bu yıl asgari ücret tartışmalarındaki tek değişiklik asgari ücretin yılda kaç kez düzenleneceği değil. Hatırlayacağınız üzere bir televizyon kanalına mülakat veren Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek "iç talep yavaşlayacak, mutlaka dış pazarlara bakın" demişti.

İç talebin yavaşlaması ekonomi yönetiminin enflasyonla mücadelede kapsamında yaptığı bilinçli bir tercih. Ancak dış talep koşulları da içeriden çok farklı değil. Başta ana ihracat pazarımız Avrupa Birliği olmak üzere dış talep koşullarında da zayıflama oldukça belirgin. Yani hem içeride hem de dışarıda hissedilir bir talep yavaşlaması var. Bu bakımdan bu yılki asgari ücret artışları işveren tarafından önceki yıllara görece olarak çok daha dikkatli takip ediliyor. Çünkü bu yılki asgari ücret artışlarının işverene maliyetini karşılayacak ek gelirleri elde etmek önceki yıllar kadar kolay olmayabilir.

Elbette çalışanlar çok daha yüksek ücretleri hak ediyor. Ancak iç ve dış talep koşullarının bu denli kötü olduğu bir dönemde asgari ücret artış oranı işverenleri işveremez hale getirmemeli. Aksi halde hali hazırda birkaç sektörde başlayan işten çıkarmalar diğer sektörlere de yayılabilir. Bu bakımdan çalışanların enflasyondan en az etkilendiği ve işverenlerin de iş vermeye devam edebilecekleri asgari ücret seviyesinin tespiti bu yıl büyük önem taşıyor.