Afet sonrası ekonomik dayanışma

6 Şubat 2023 günü tüm ülkemizi derin bir yasa boğan bir doğal afet ile karşı karşıya kaldık. Maalesef çak sayıda vatandaşımız hayatını kaybetti, on binlercesi yaralandı ve çok daha fazlası evsiz kaldı.

Afetin ilk anından itibaren tüm Türkiye'nin bir seferberlik ruhu içinde hareket ettiğini ve bölgeye yardım konusunda elindeki tüm imkanları kullanmaya gayret etiğini gördük. Kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları, şirketler, esnaflar ve hatta bireylerin bölgeye yardım konusunda çok hızlı bir şekilde harekete geçtiğine şahitlik ettik.

Elbette bu tavır ve hız çok kıymetli. Ancak şunu da unutmamak gerekiyor ki yardımlarımızı zamana yaymamızı gerektiren bir sürecin içerisindeyiz. Zira karşı karşıya kaldığımız afetin toplum, ekonomi ve ticarihayat üzerindeki olumsuz etkileri uzunca bir süre daha devam edecek. Elbette tek bir insanımızın hayatı herhangi bir ekonomik veri ile kıyaslanamaz. Öte yandan zaman içerisinde gündeme gelmesi gereken bir takım konuların da olduğu aşikar.

Örneğin insanlarımızın psikolojisi son derece kötü etkilendi. Onların toparlanması için çaba sarf etmemiz lazım. Şehirler çok ciddi hasar aldı. Hepsini yeniden inşa etmek zorundayız. Organize sanayi bölgelerindeki durum henüz netleşmedi. Hepsini yeniden üretim yapar hale getirmemiz gerekiyor. Esnafların dükkanları yıkıldı veya hasar aldı. Hepsini yeniden işler hale getirmek icap ediyor.

Elbette bu saydıklarım için çok ciddi zamana, enerjiye ve finansmana ihtiyaç duyuluyor. Tabi bu arada bölge dışında kalan iş insanlarımıza düşen görevler de var. Bölgede faaliyet gösteren işletmelerin önceden verdiği taahhütlerde sorunlar olacak. Önceden verilen çek ve senetlerde aksamalar olacak ve belki de ödeme imkânı tamamen kaybolmuş olacak. Bu bakımdan bölge ile ticaret yapan, sözleşmeleri olan ve iş ilişkisi devam eden bölge dışı iş insanları ve şirketlerin yapıcı bir tutum izleyerek bölgeye destek olmaları gereken bir sürecin içindeyiz.

Diğer yandan bölgeden başka şehirlere zorunlu olarak göç etmek zorunda olan depremzedelerimizin pek çoğunun yeni gittikleri şehirlerde bir süre daha desteğe ihtiyaçları olacak. Barınma, eşya, ısınma ve gıda konusunda ilk günlerde gösterdiğimiz canhıraş çabayı zamana yayarak sürdürmemiz gerekiyor.

Diğer yandan Marmara Bölgesi'ni de beklenen büyük depreme hazırlamak gerekiyor. Bu konu artık oldukça ciddi bir ekonomi güvenliği meselesi ve hatta onun da ötesinde bir milli güvenlik meselesi olarak ele alınmalıdır. Bu bakımdan bölgenin depreme dayanıklı hale getirilmesi meselesine odaklanmak, olası bir depremde hasar alması muhtemel yapıları şimdiden boşaltmak gibi konulara ek olarak sanayi-üretim bölgeleri için de yeni bir düzenleme yapmak konularının ivedilikle çalışılması gerekiyor.

Afetler maalesef acıdır ama öğreticidir. Umarım bu afetten de tüm kurumlar ve bireyler kendi payına düşen dersi alarak gerekli tedbirleri alırlar.