Yaşayan kent, yaşayan müze: Bursa Kent Müzesi

Mimar Ekrem Hakkı Ayverdi tarafından 1926 yılında Adliye Binası olarak yapılmış olan yapı 14 Şubat 2004 tarihinde müze olarak ziyarete açıldı. Kuruluş amacı, Bursa kentine özgü değerleri korumak ve tanıtmak olan müzenin konsepti ''Yaşayan Kent, Yaşayan Müze'' olarak belirlenmiştir. 2010 metrekarelik bir alanı kaplayan yapı, I.Ulusal Mimarlık Dönemi örneğidir.

Türkiye'nin ilk kent müzesi olan Bursa Kent Müzesi, 2006 yılında Lizbon'da düzenlenen Avrupa Müze Forumu'nda yılın en iyi üçüncü müzesi ödülünü aldı.

Müze; bodrum kat, zemin kat ve birinci kattan oluşuyor. Zemin kat ve birinci katta geçici sergiler düzenlenirken, müzenin bodrum katındaki sergi salonunda ise kaybolmakta olan el sanatlarına yer veriliyor.

Sergi salonlarında kentin kültürel, tarihi, coğrafi, ekonomik yapısı ile ilgili belgeler, objeler, görsel sunumlar sergileniyor. Müzede sergilenen bu objeler, tanıtım metinleri ve fotoğraflar ile destekleniyor. Bazı bölümlerde ise fotoblok panolar, maketler, canlandırmalar, bilgisayar destekli bilgilendirmeler de kullanılıyor.

Bodrum Kat: Bu bölümde yer alan Bursa El Sanatları Çarşısı'nda 16 dükkan aslına uygun olarak canlandırmalarla sergilenerek, kentin geleneksel ticaret yaşamı anlatılmıştır. Şekerci, arabacı, marangoz, bıçakçı, sepetçi, nalbant, yemenici, bakırcı-kalaycı, semerci gibi dükkanlar 18. yüzyıla ait Avrupalı seyyahların çekmiş olduğu Bursa fotoğrafları dikkate alınarak canlandırılmıştır.

Zemin Kat: Bu galeride kronolojik olarak Bursa kentinin tarihi sergileniyor. Bursa'da yaşamış olan altı Osmanlı padişahının balmumu heykelleri ile kentin topografik maketi bu bölümde yer alıyor.  Zemin katta Uygarlıklar Kenti Bursa ve Çağdaş Bursa adı verilen iki bölüm bulunuyor.

''Uygarlıklar Kenti Bursa'' bölümünde, Bursa kentinin Osmanlı Dönemi boyunca geçirmiş olduğu tarihsel olaylar anlatılıyor. Kurtluş Savaşı'nın bitimi ile bu bölüm son buluyor.

''Çağdaş Bursa'' bölümünde, Cumhuriyet Dönemi boyunca Bursa'nın çağdaş bir kente dönüşümü sergileniyor. Bu bölümde Bursa'nın, Mustafa Kemal Atatürk'ün en çok ziyaret ettiği şehirlerden biri olduğu vurgulanıyor. Atatürk, yaşamı boyunca Bursa'yı 17 kez ziyeret etmiş, Bursa Nutku'nu Bursa'da vermiş, şapka devrimi gibi bazı devrimleri ilk kez Bursa'da açıklamıştır.

Birinci Kat: Bu bölümde ''Yaşam ve Kültürüyle Bursa'' teması altında geçici sergiler düzenleniyor. Devam etmekte olan ''Keskin Miras: Bursa Bıçağı'' adlı sergide tarihi bıçaklar, kılıçlar, hançerler, çakılar ve kamalar sergileniyor, aynı zamanda Bursa Bıçak Tasarım Yarışması'nda dereceye giren tasarım bıçaklarına da bu sergide yer veriliyor.

700 yıllık bir tarihe sahip olan Bursa bıçağının kökeni demirciliğe dayanıyor. Bursa bıçağının öne çıkan özellikleri keskin oluşları ile bıçak saplarının ardıç gibi az bulunun ağaçlardan ve geyik, koç gibi hayvanların boynuzlarından yapılmış olmasıdır. Osmanlı tarihindeki resmi kayıtlardaki bilgilere göre; Bursa, İstanbul'dan sonra en çok bıçak üreten ve en çok bıçakçı dükkanının olduğu şehirdir.

''Keskin Miras: Bursa Bıçağı'' sergisi 10 Mayıs 2024 tarihine kadar Bursa Kent Müzesi'nde ziyaret edilebilir.