Emekliye değil borçlanmaya zam: Torba kanuna tepkiler artıyor

Adalet ve Kalkınma Partisi tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sunulan 17/10/2025 tarihli ve 101 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 631 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda önemli değişiklikler öngörüyor.

Teklif, resmi gerekçesinde "sistemi sağlamlaştırma" iddiasıyla Meclis gündemine taşınmış olsa da düzenlemelerin ekonomik yükü çalışanlara, esnafa ve küçük işverenlere yönelttiği açıkça görülüyor.

1 Ocak 2026'da yürürlüğe girmesi planlanan bu paket; askerlik, staj, doktora ve tutukluluk gibi hizmet borçlanmalarından Bağ-Kur ihyasına, malullük-yaşlılık-ölüm (MYÖ) sigorta primi oranlarının artırılmasından genç girişimci teşvikinin tamamen kaldırılmasına kadar geniş bir başlıkta maliyetleri yükseltiyor.

Nelerin Değiştirlmesi Planlanıyor?

• Hizmet borçlanması prim oranları %32 → %45 (doğum hariç).

• Bağ-Kur ihya primi %34,75 → %45 (kısmi ihya hakkı hâlâ yok; "ya hepsi ya hiçbiri" kuralı devam ediyor).

• MYÖ prim oranı işveren hissesi %11 → %12; toplam MYÖ %20 → %21. Aynı zamanda prim teşviki 4 puandan 2 puana düşürülüyor (imalat sektörü hariç).

• Bağ-Kur için "Genç Girişimci Desteği" sonlandırılıyor.

• Primlerini kendileri ödeyen (isteğe bağlı / tarım sigortalısı/ ev hizmetlerinde çalışanlar vb.) sigortalıların prim oranları 1 puan arttırılıyor.

• 5510 sayılı Kanuna eklenecek düzenlemeyle, emekli aylıklarından: prim ve GSS borçları için %25'e kadar kesinti imkânı öngörülüyor.

2025 Asgari Ücretine Göre Değişikliğin Maliyeti

Borçlanmada yapılması düşünülen değişikliğin rakamsal etkisini iki örnekle açıklamak istiyorum:

ÖRNEK 1 -- 600 Günlük Askerlik Borçlanması

Mevcut oran (%32):
• Günlük: 866,85 × %32 = 277,39 TL
• Toplam: 277,39 × 600 = 166.434 TL

Yeni oran (%45):
• Günlük: 866,85 × %45 = 390,08 TL
• Toplam: 390,08 × 600 = 234.048 TL

600 gün askerlik borçlanmasında ek yük: 67.614 TL

ÖRNEK 2 -- 2.500 Günlük Bağ-Kur İhyası

Mevcut oran (%34,75):
• Günlük: 866,85 × %34,75 = 301,23 TL
• Toplam: 301,23 × 2.500 = 753.075 TL

Yeni oran (%45):
• Günlük: 866,85 × %45 = 390,08 TL
• Toplam: 390,08 × 2.500 = 975.200 TL

2.500 gün Bağ-Kur ihyasında ek yük: 222.125 TL

Bu Değişiklikler Hangi Sorunlara Yol Açabilir?

• Erken emeklilik hayalleri ertelenir. Borçlanma maliyetleri yükseldi: plan yapanlar ya daha fazla borç yükünü göğüslemek zorunda ya da emekliliği ertelemek zorunda kalacak.

• Kayıtdışı istihdam riski artabilir. Emek maliyeti, prim yükü ve azalan teşvikler işverenleri maliyet azaltmaya -- bazen kayıt dışına -- itebilir.

• İstihdam baskısı: İşveren payının artması ve teşviklerin daralması, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için işçi maliyetini yükseltir; sonuç işten çıkarmalar olabilir.

• Genç girişimcilere darbe: Bağ-Kur için genç girişimci desteğinin kaldırılması, yeni iş yeri kurma maliyetini artıracak ve girişimciliği caydıracaktır.

• Sosyal adalet zedelenecek: Part-time, sanatçı, kısmi süreli çalışanlar gibi kırılgan grupların prim yükleri artıyor; zaten prim ödeyemediği için emekli olamayanlar daha da mağdur olacak.

Değişikliklerin Yaratacağı Sorunları En Aza İndermek İçin Önerilerim.

• Kısmi ihya hakkı tanıyın. Bağ-Kur'lulara "ya hepsi ya hiçbiri" değil, ihtiyaçları kadar kısmi ihya hakkı verilmeli.

• Borçlanma oranlarında kademeli geçiş: Mümkünse borçlanma oranları değiştirlmemeli -yok mutlaka değiştirilecek ise aniden değil, kademeli olarak uygulanmalı.

• Genç girişimci desteğini geri getirin veya alternatif destek sunun. Yeni işyeri açılması ekonominin can damarları arasında yer alıyor.

• Hedeflenmiş koruma: Düşük gelirli ve primini kendisi ödeyen kesimlere (isteğe bağlılar, tarım işçileri, sanatçılar) yönelik ayrı destekler veya taksitlendirme seçenekleri geliştirilmeli.

Ne Anlama Geliyor?

Sosyal güvenlik açıkları gerekçe gösterilerek yapılan bu düzenlemeler, "daha güçlü bir sistem" iddiasının ötesinde, bugünün çalışanını, esnafını ve genç girişimcisini daha fazla yük altına sokacak gibi görünüyor. Eğer amaç gerçek sürdürülebilirlikse, yükün adil biçimde paylaştırılması, kademeli uygulama ve kırılgan grupların korunması şart. Aksi hâlde torba kanun, toplumun en savunmasız kesimlerini daha da zorlayacak bir düzenlemeye dönüşebilir.