Tutuklu yargılanma isyan ettirdi!

Türkiye, 6 Şubat'ta iki büyük depremle 'Yüzyılın Felaketi'ni yaşadı.

Depremin neden olduğu yıkım; kaçak binalara getirilen imar aflarını, plansızlığı ve tedbirsizliği gözler önüne serdi.

Yıkılmış bina görüntüleri, 'Bu yapılar hiç mi denetlenmedi?' sorusunu da sordurdu.

Bugünün gündem maddelerinde yapı denetim vardı.

Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği (YDKBD) Genel Başkanı Tayfun Gücenmez, Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği Genel Başkan Yardımcısı Oktay Altun, Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği Bursa Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Esra İnhanlı, YDKBD Bursa Şube Avukatı Adem Dülger, YDKBD Yönetim Kurulu Üyeleri ve Şube Başkanlarının katılımıyla Bursa'da depremler sonrası yapı denetim sistemi konuşuldu.

İlk olarak...

Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği Bursa Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Esra İnhanlı, depremlerin ardından suçlu ilan edilmeye çalışıldığını ve yapı denetimin de bundan nasibini aldığının üzerinde durdu.

Ardından...

Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği (YDKBD) Genel Başkanı Tayfun Gücenmez, kamuoyunda yapı denetimli binaların çoğunun yıkılmış olduğu algısının gerçek olmadığına değindi.

"Sanki her yeni bina yapı denetimliymiş gibi bir algı oluştu. Yapı denetim olmayan binalarda çokça yıkım gerçekleştiğini rakamlar da gösteriyor. Şunu net söyleyebilirim ki, yapı denetimli binaların çoğu yıkıldı algısı doğru değildir. Bölgede yapı denetimli 151.990 binadan 292'si yıkılmıştır. Yapı denetimli 151.698 binadan yüz binlerce vatandaşımız sağ çıkmıştır. Yıkılan binaların birçoğu yapı denetimden kaynaklı olmayan şekilde yıkılmıştır. 6 Şubat 2023 depremine kadar olan hiçbir depremde yapı denetimli binalarda yapısal hasar oluşmamıştır."

Ardından deprem yönetmeliklerinin çok üzerinde gelen ivme değerlerine dikkat çekildi.

Kahramanmaraş depremlerinin beklenenden daha fazla büyüklüğe sahip olması sebebiyle çok büyük bir yıkıma sebep olduğu ve yer hareketleri sonrasında deprem şartnamelerinde önerilen ivmelerin hemen hemen her deprem seviyesi için aşıldığının görüldüğüne vurgu yapıldı.

Bu nedenle, sismik tehlike analizlerinin tüm Türkiye için yenilenmesi gerektiğinin altı çizildi.

Gelelim zemin denetimlerindeki ihmallere...

"Yapı Denetim Kuruluşları, mevzuat gereği zeminleri denetlemez! Binanın zemin etüdü yapılıyor yetersizse iyileştirme yapılır. Yapılmayınca zemin sıvılaşması meydana gelebiliyor. Zemin taşıma gücünü yitirip ya devriliyor ya da batıyor. Binanın kendisinde bir problem yok bu zemin etüdünden kaynaklanan hata. Yapının depreme dayanıklılığı hususu malikin sorumluluğundadır. Yapı denetim kuruluşları imar planlarının yapılmasında görev almazlar."

Söz yapı denetim hizmetinin bitmesinin ardından yapısal elemanlara yani kolon ve kirişlere verilen zararlara geldi.

Yapısal elemanda tesisat boşluğu açılması örneği verildi.

Gelelim başlığımıza...

Tutuklu yargılanma isyan ettirdi!

Av. Adem Dülger'in de söyleyecekleri vardı.

"Deprem bölgesinde faaliyet gösteren pek çok yapı denetimci arkadaşımız tutuklu olarak yargılanmaktadır. Ancak tutuklu yargılama kısmında sıkıntı var. Tutuklama aslında bir tedbir niteliğindedir ve çok istisnai durumlarda uygulanır. Yapı denetime ilişkin bütün evraklar resmi niteliktedir, yani delileri karartmak söz konusu değildir. Denetimden geçen konutların çok az bir kısmı yıkılmıştır. Yapı denetimci arkadaşlarımızın büyük bir kısmı bu davalardan beraat edecektir.  Özgürlüğü kısıtlayıcı bir tutuklamayı uygulamak adaletli olmayacaktır. Yapı denetimci arkadaşlarımız tutuksuz yargılanmalıdır."

"MESLEKTAŞLARIMIZIN TUTUKSUZ YARGILANMALARINI BEKLEMEKTEYİZ"

Son olarak yapı denetimcilerin yapmış olduğu şu paylaşımlara dikkat çekmek istiyorum.

"Tarihte yaşanmış en büyük depremlerin ardından 13 bin 169 depremin olduğu bir deprem fırtınası yaşadık. Dünyada eşine az rastlanır felaketin ardından yapı denetimli binaların yüzde 99,80'i ayakta kalarak yüz binlerce insan sağ olarak çıkmıştır."

"Yürütülen soruşturmalar kapsamında dosyalara, objektif yaklaşılarak somut deliller ışığında ön yargısız bakılması gerektiğini düşünmekteyiz. Delil karartma ya da kaçma şüphesi olmayan meslektaşlarımızın tutuksuz yargılanmalarını beklemekteyiz."

"Meslektaşlarımızın da kendilerinin ve ailelerinin de depremzede olduğu unutulmamalıdır. Birçoğu yakınlarını kaybetmiştir. Meslektaşlarımızın tutuklu yargılanmaları, yargılama başlamadan cezalandırılmaları anlamına gelir. Bu nedenle adalete uygun bir yargılamanın olabilmesi için tutuksuz yargılanmalarını talep etmekteyiz."

Özetle...

Tek günah keçisi ilan edip bir alana yüklenilmesi çözüm getirmediği gibi çözüm aranmadığı sürece de ilerleyemeyiz.

Yapı denetimin de inşaat sektörünün bir bileşeni olduğunu hatırlamak lazım.

Sıkıntı varsa en alttan başlar en yukarıya kadar çıkar.

Artık en azından bundan sonra esnaf müteahhitliği ile buraya kadar diyebilmeliyiz!

Yapı denetim ve güvenliğini önemsemeliyiz!

Zemin ihmale gelmemeli, aman dikkat!

Ve tabi yapısal elemanlar yani kolon ve kirişler kritik!