Özel sektörde çalışanın suçu ne?

TÜİK'e göre, işsizlik 2023'ün Aralık ayında yüzde 8,8'e geriledi. Genç nüfusta işsizlik oranı da yüzde 15,5'e düştü. Genç nüfusta işsizlik oranı; erkeklerde yüzde 11,5, kadınlarda ise yüzde 22,8 olarak tahmin edildi.

İşsiz sayısı 12 bin kişi azalarak 3 milyon 98 bin kişi oldu. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 7,1 iken, kadınlarda yüzde 12,0 olarak tahmin edildi.

İstihdam edilenlerin sayısı 399 bin kişi artarak 32 milyon 56 bin kişi, istihdam oranı ise yüzde 48,8 oldu. Bu oran erkeklerde yüzde 66,1 iken kadınlarda yüzde 31,9 olarak gerçekleşti.

Tabi ki işsizlik düşük görünür!

Gelin 4 kişilik bir aile düşünün.

-Diyelim ki, ailede sadece baba çalışıyor ve anne ise çalışmak istemiyor. Çocuklar ise henüz çalışma yaşında değiller. O zaman bu çekirdek ailede işsiz yok.

- Diyelim ki, ebeveynlerden ikisi de çalışmak istiyor fakat yalnızca biri iş bulabilmiş. Yani iki kişiden biri işsiz.

-Diyelim ki, 4 kişilik bir ailenin hepsi çalışmak istiyor. Ama sadece biri iş bulabilmiş. O zaman da dört kişiden üçü işsiz.

Dolayısıyla çokta olumlu yönde bir gelişme yok. Başka bir deyişle geniş tanımda yani gerçek boyutu yansıtan işsizlik 'artıyor', fakat dar tanımda 'geriliyor.'

Umudunu yitirerek iş aramayı bırakanlardan kayıtlı olmayan iş arayanlara ve yine kayıtlı olmayan çalışmak istemeyenlerin sayılarını da düşürürsek, işsizlik oranı da düşük olur!

Yani tabloda olduğu gibi sokakta işsizlik azalmış değil! Sadece kâğıt üzerinde bir gerilemeye yol açıyor.

Yaş sınırı ya da tecrübe derken, işten değil iş aramaktan yoruluyor insanlar!

İSTİHDAM...

Pandemi nedeniyle bir süre ara verilen Bursa İnsan Kaynakları ve İstihdam Buluşması (BİİB), bu yıl 7'nci kez 16-17 Şubat 2024 tarihleri arasında Atatürk Kongre Kültür Merkezi'nde yapılacak.

Bugün iş arayanlarla işverenlerinin bir araya geleceği istihdam buluşması öncesi basın toplantısı vardı.

İŞKUR'dan işverenlere, yerel yönetimlerden İl Milli Eğitim Müdürlüğüne kadar yetkililerin değerlendirmelerini dinledik.

Öncelikle şunu belirteyim.

274 firma katılacak.

Toplantıdan bazı cümleleri not ettim. Konuşulanlardan paylaşımlar ise şöyle;

"İşsizlik sadece bireysel değil, aynı zamanda toplumsal bir sorun. İstihdama katkı sunmayı amaçlıyoruz."

" Bursa, Türkiye'nin en önemli sanayi ve ticaret merkezlerinden biridir. Her geçen gün yeni iş imkânları ortaya çıkmaktadır. Bursa İnsan Kaynakları ve İstihdam Buluşması'yla bu iş imkânlarını iş arayanlarla buluşturarak Bursa'nın istihdamına katkı sağlayacağız ve yatırım yapan firmaların insan kaynağını karşılamayı amaçlıyoruz. Çünkü gelişen sanayiye yönelik uzay ve havacılık, otomotiv ve yüksek katma değerli sanayiye paralel olarak donanımlı ara eleman noktasında yatırımcılarımızın ihtiyaçları var.

"İstihdama çok önem veriyoruz."

"Yerel yönetim olarak, meslek lisesi öğrencilerine verdiğimiz bursların kapsamını Fen Lisesi, Anadolu Lisesi ve Sosyal Bilimler Lisesi'ni de içine alacak şekilde genişleteceğiz. Amacımız meslek liselerine daha fazla öğrenci çekebilmek ve istihdamı arttırmak. İş garantili staj imkânlarını da devreye alacağız."

"Sanayiciler olarak bizlerde istihdam buluşmasını önemsiyoruz, çünkü eleman sıkıntısı yaşıyoruz. Sorunun bir kısmı bu şekilde çözülecektir, fakat asıl çözüm eğitimdir. Yani meslek liselerinin çoğalması... Bunun sonucunda da ekonomimize katkı sağlanacaktır."

"İnşaat mühendisliğini bitirmiş bir genç belediyeye iş başvurusunda bulunmuştu. Maaş beklentisini 13 bin TL  - 15 bin TL aralığı yazmış. Asgari ücret 17 bin TL. 'Asgari ücretten daha az maaş istediğinin farkında mısın? Belediye asgari ücreti zaten vermez' dediğimde, 'yeter ki işe gireyim' diye cevap verdi."

"Belediyeye kaynakçı, inşaat ustası, greyder operatörü, oto tamirci lazım... Örneğin oto tamirci yetişmiyor. Belediye olarak 32 bin TL'nin altında maaş vermiyoruz. Özel sektörde de asgari ücret veren kimse kalmadı. Fakat belediyeye müracaat edenlerin arasında bol bol mühendislik fakültesinden iktisat fakültesine ve fen - edebiyat fakültesine kadar CV var. O alanlardan ihtiyaç yok, ihtiyaç olanlara yönelmek lazım. Bize mühendis lazım değil! Bu kadar çok bilgisayar mühendisine ihtiyacımız da yok. Enerjimizi meslek liselerine yönelik ara eleman ihtiyacı ile ilgili kullanalım istiyoruz. Türkiye ölçeğinde meslek liselerine yönelimle ilgili artış var. Bursa, mesleki eğitimin başkenti sayılabilecek rakamlara sahip."

Son olarak...

Konuşmaların ardından özetle "Özel sektörde çalışanın suçu ne?" demek geldi içimden...

Yahu bu ne perhiz, bu ne lahana turşusu...

Bir zamanlar üniversite mezunu olmazsa olmaz şartı arayanlar, meslek liselerinden mezunları unutanlar...

Hatırlayın...

Peki ya şimdilerde?

"Mühendise ihtiyaç yok, işletme mezununa ihtiyaç yok!" demek ne kadar kolay... 

Anlamak zor geliyor!

"Reel sektörün en büyük derdi eleman bulamama" deniyor.

"Bugün hem sanayi sektöründe hem de hizmetler sektöründe bırakın nitelikli personeli, vasıfsız eleman dahi bulmakta güçlük çekiliyor" deniyor.

Soruyorum size...

Peki, iş arayan ne diyor?

Belediyelerde en düşük maaş 32 bin TL civarındaymış, özel sektörde de asgari ücret veren kalmamış.

Özel sektör için emin misiniz?

Peki, özel sektörde çalışanlar ne diyor?

Hiç sordunuz mu?

Yerel yönetimler istihdama destek verirken, özel sektörde çalışanlarında nabzını dinlemeli.  

Çünkü 17 bin 2 TL asgari ücret ile ay sonunu getiremeyen ve iş kaybı endişesi yaşayan özel sektörde çalışanlar artıyor.