İşçinin parası ne kadar birikti?

İşsizlik sigortası fonu verileri açıklandı.

Fonda biriken para ağustos sonu itibarıyla 153 milyar liralık büyüklüğe ulaşmış.

Detaya girmeden önce kısa bir hatırlatma yapayım.

İşsizlik sigortası fonunun gelirleri, sigortalı çalışanın aylık brüt kazancı üzerinden hesaplanan yüzde 2 işveren, yüzde 1 sigortalıdan yapılan kesintiler ve yüzde 1 de devlet payı katkısından oluşuyor.

Fondan isteği dışında işsiz kalan sigortalılara işsiz kaldıkları dönemde uğradıkları gelir kaybını telafi etmeleri için işsizlik maaşı ödeniyor.

Covid - 19'a kadar işsizlik fonu pek de bilinmezken, salgı ile birlikte işsizlerin güvencesi olarak daha da önemli hale geldi.

Pandemide kapanma dönemini hatırlayın.

O dönemde fon, çalışandan işsiz kalana ve işverenin en büyük destekçisi oldu.

İşsizlik ödeneği, kısa çalışma ödeneği, ücretsiz izne ayrılanlara ödenen nakdi ücret desteği gibi tamamı işsizlik sigortası fonundan karşılandı.

Covid-19 salgınıyla da fonun gelirleri azaldı.

Hatta o dönemde fonun gelirleri giderlerini karşılamaya bile yetmemeye başladı.

Kısa çalışma ödeneği ve nakdi ücret desteği kapsamında işçi ve işverene sağlanan kaynaklarla varlığı iki yılda 131 milyar liradan 90 milyar liranın altına kadar inen fonun, gelir-gider dengesi 2020'de eksi 28,3 milyar lira, 2021'de ise eksi 12,4 milyar lira olmuştu.

Gelir - gider dengesi bozulmuştu.

Salgının etkisinin azalması ve normalleşmeyle birlikte toparlanmaya başlayan fonun büyüklüğü, 2022 sonunda 124 milyar liraya ulaştı.

İşçi ve işverenlerin yararlandığı fondan, son 21 yılda 17 milyon 893 bin kişiye toplam 116 milyar lira ödeme yapılmış.

Böylece 153 milyar liralık büyüklüğe ulaşan işsizlik fonunun varlığı, pandemi öncesine dönmeye başladı.

Fon varlıkları pandemi öncesinde 2019 yılında 131,5 milyar liraya ulaşmıştı.

Uzatmadan konuyu İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Cihat Bozkurt ile konuşmamıza bağlamak istiyorum.

İşverene yapılan teşvik ödemelerinin kesilmesiyle fonda para birikmeye başladığından söz etti.

Şöyle ki;

Pandemi sürecinde kısa çalışma ödeneğinden yararlanan firmaların fondan para kullandıklarını hatırlattı.

Yani işsiz kalanların yeni iş bulana kadar güvence olarak gördüğü işsizlik fonu, işverene kaynak olmuştu.

"Böylece işsizlik fonunun varlığı, pandemi öncesine dönmeye başladı" dedi.

Öte taraftan tekstil sektörünün daralmaya gittiğini ve işten çıkarmalar olduğunu ekledi.

Özellikle tekstil konfeksiyon...

"Enerji maliyetlerinin artmasından dolayı tekstil dokuma ve boyama işlerinde durgunluk var" dedi.

Talep daralması derken, maliyet artışı ve yüksek faiz nedeniyle tekstil sektörü sermayeden yemeye başladı.

Bu durum istihdam kaybını derinleştiriyor.

Öte taraftan da...

Muhtemelen ocak ayında asgari ücrete yapılacak yeni zamla birlikte işverene verilecek desteklerde de işsizlik fonu devreye girecek.