Harcamaya fren!

Tüketicilerin genel ekonomik gidişat ve kendi mali durumlarına ilişkin beklenti ve değerlendirmeleri ile harcama ve tasarruf eğilimlerini ölçen tüketici eğilim anketine göre hesaplanan Tüketici güven endeksi, şubat ayında yüzde 1,3 düşerek 79,3'le son beş aylık yükselişini sonlandırdı.

Endeks, 2023 Eylül ayında yüzde 5,1 oranında artarak 71,5 ile yükseliş trendine başlamıştı.

Tüketici güveninde başlayan yükseliş, aylar içerisinde belirgin biçimde ivme kazanmıştı.

Şöyle ki;

Ekim ayında yüzde 4,4 oranında artarak 74,6, Kasım ayında yüzde 1,1 oranında artarak 75,5, Aralık ayında yüzde 2,6 oranında artarak 77,4 ve 2024 Ocak ayında da yüzde 3,9 oranında artarak 80,4 olmuştu.

Yükselen endeksler üzerinden değerlendirme yaparsak;

Hanelerin, hem kendi mali koşulları hem de genel ekonomiye ilişkin umut ve iyimser beklentileri önemli oranda artmıştı.

Düşen endeks üzerinden değerlendirme yaparsak;

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksinin şubat ayı sonuçları açıklandı.

Buna göre, şubatta tüm alt endekslerde düşüş yaşandı.

Tüketici güven endeksi, ocak ayında 80,4 iken şubat ayında yüzde 1,3 oranında azalarak 79,3 oldu.

Mevcut dönemde hanenin maddi durumu, ocak ayında 67,2 iken şubat ayında yüzde 0,1 oranında azalarak 67,1'e geriledi.

Gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durum beklentisi, ocak ayında 79,5 iken şubat ayında yüzde 1,6 oranında düşerek 78,2 oldu.

Gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durum beklentisi, ocak ayında 77,2 iken şubat ayında yüzde 3,4 oranında azalarak 74,6'ya geriledi.

Gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi, ocak ayında 97,9 iken şubat ayında yüzde 0,3 oranında düşerek 97,5'e indi.

Özetle...

Tabi şuan için tüketici güveni tepetaklak demek doğru değil.

Fakat alt endekslerdeki düşüş enflasyon beklentisinin yükseldiğini, ekonomik belirsizliklerin arttığını, karamsarlığı ve tasarruf umudunun azaldığını yansıtıyor.

Beş aylık yükselişin sonlanması ise; tüm beklentilerde bozulma, genel ekonomiye dair kötümserlik, harcamalara fren ve aynı zamanda da harcama eğilimlerinin değişebileceğini işaret ediyor.

Maddi durum beklentilerindeki azalış, tüketicilerin gelir düzeylerine yönelik endişelerin arttığını gösteriyor.

Genel ekonomik durum beklentilerindeki düşüş ise,  ekonominin seyrine dair belirsizliklerin arttığını vurguluyor.

Sonuç olarak...

Tüketicilerin ülke ekonomisiyle ilgili eğilimleri ölçen Tüketici Güven Endeksi, ekonomideki gelişmeleri yakından izlemek amacıyla kullanılan öncü bir gösterge.

Bir ekonominin sağlıklı işleyebilmesi sadece reel faktörlere bağlı değil, aynı zamanda güvene de bağlı.

Güven, sistemin işlerliğini artıran temel bir faktör.

Enflasyonla mücadelede başarılı olabilmek için güven duygusu önemli bir yer tutuyor.

Bu sebeple de tüketicilerin güveninin düşmesi, tüketim harcamaları ve ekonomik aktivitedeki potansiyel bir zayıflamayı işaret edebilir.