1996 yılından bu yana üretilen tüm otomobillerde bulunan OBD-II portu (On-Board Diagnostics II), araçların adeta kara kutusu gibi çalışıyor. Motor arızalarından emisyon değerlerine, yakıt tüketiminden hız verilerine kadar çok sayıda bilgiyi kaydeden bu sistem, uzun yıllar sadece servislerin kullandığı bir teşhis aracı olarak biliniyordu. Ancak artık sürücüler de bu gizli sisteme erişebiliyor.
OBD (On-Board Diagnostics), araçların kendi elektronik sistemlerini kontrol edip olası arızaları sürücüye bildirmesini sağlayan bir teknolojidir. İlk versiyonu olan OBD-I, 1980'lerin sonunda kullanılmaya başlansa da üreticiler arasında ortak bir standart bulunmadığı için her marka farklı sistem geliştiriyordu.
TÜM ARAÇLARDA ZORUNLU OLDU
Bu karmaşayı ortadan kaldırmak amacıyla 1996'dan itibaren tüm araçlarda OBD-II sistemi zorunlu hale getirildi. Yeni sistem, 16 pinli evrensel bir bağlantı noktasıyla (OBD-II portu) donatıldı. Böylece arıza kodları standart hale geldi ve farklı araçlarda tek bir cihazla teşhis yapılabilir hale geldi.
PORT NEREDE BULUNUR VE NASIL ÇALIŞIR?
OBD-II portu genellikle direksiyon altı bölümünde, sürücü koltuğuna yakın bir noktada yer alır. Bu port, aracın elektronik kontrol ünitesine (ECU) doğrudan bağlanır. Motor arıza lambası yandığında, bu sistemdeki sensörler sorunu tespit eder ve kayıt altına alır.
Bu bilgiler, Teşhis Arıza Kodları (DTC) adıyla saklanır ve özel cihazlarla okunabilir. OBD-II, araç üreticisine göre farklı iletişim protokolleriyle çalışır. Bunlar arasında SAE J1850, ISO 9141-2, ISO 14230 (KWP2000) ve yeni nesil araçlarda zorunlu hale gelen ISO 15765 (CAN) protokolü yer alır.
ARTIK SADECE TAMİRCİLER DEĞİL, SÜRÜCÜLER DE KULLANIYOR
Eskiden yalnızca yetkili servislerde bulunan OBD tarayıcıları, artık uygun fiyatlı cihazlarla herkesin ulaşabileceği hale geldi. Bu cihazlar hem kablolu hem de Bluetooth bağlantılı olarak satılıyor ve akıllı telefonlara yüklenen uygulamalarla çalışabiliyor.
Sürücüler bu sayede motor sıcaklığı, yakıt basıncı, oksijen sensörü değerleri, hata kodları ve performans verilerini doğrudan telefonlarından takip edebiliyor. Bu sistem, özellikle aracını yakından tanımak isteyen sürücüler için büyük kolaylık sağlıyor.
SADECE ARIZA TESPİTİ İÇİN DEĞİL
OBD-II portu yalnızca arıza kodlarını okumakla kalmıyor. Bazı araçlarda, bu port üzerinden Motor Kontrol Ünitesi (ECU) ayarları da yapılabiliyor. Bu sayede performans artışı veya yakıt tüketiminde iyileştirme sağlanabiliyor. Ayrıca sistem, arıza lambasını söndürme veya bazı uyarıları sıfırlama işlemlerine de imkân tanıyor.
Aynı port, GPS takip sistemleri için de kullanılabiliyor. Bu sayede araç konumu, hız bilgisi ve sürüş davranışları izlenebiliyor. Özellikle filo yöneticileri ve ebeveynler, bu sistemi güvenli sürüş takibi için tercih ediyor.
ARAÇLARIN GİZLİ HAZİNESİ
OBD-II teknolojisi, otomobillerin içindeki en değerli veri kaynaklarından biri olarak kabul ediliyor. Uzmanlara göre bu sistem, sürücülerin araç bakımı konusunda bilinçlenmesini sağlarken, erken arıza tespitiyle yüksek tamir maliyetlerinin de önüne geçiyor.
Kaynak: BURSADA BUGÜN
Güncel, 2025.10.20 12:42