İznik'i dünya gündemine taşıyan sır!

Bazı şehirler vardır, taşları bile tarih kokar. İznik de onlardan biri.

Bursa'nın bu tarihi ilçesi, Makedonya Kralı Büyük İskender'in komutanı Antigonius tarafından milattan önce 316'da kuruldu. Roma'nın, Bizans'ın, Selçuklu'nun, Osmanlı'nın izini taşıyan bu şehir, yüzyıllar boyunca imparatorlukların gözbebeği oldu. Kutalmışoğlu Süleyman Şah'ın 1075'te fethettiği kent, Anadolu'daki ilk Türk başkenti olarak da tarihe geçti.

Mutlaka gidip görün. Bu şehrin her sokağı, her duvarı, her kalıntısı bir dönemin hikayesini anlatıyor.

Adeta bir açık hava müzesi ve tarihin en büyük kavşak noktası gibi.

***

Asırlar önce inanç tartışmalarının, imparatorlukların merkezi olan bu yer, yüzyıllar sonra yeniden dünya siyasetinin ve inanç tartışmalarının merkezine oturdu.  

21 Nisan'da hayatını kaybeden Papa Francis'in "İznik" vasiyeti, tüm dikkatleri Bursa'ya çevirdi.

Yaklaşık 1,2 milyar kişinin ruhani lideri olan Yeni Papa 14. Leo da vasiyet üzerine 28 Kasım'da Türkiye'ye, hem de ilk yurt dışı programıyla İznik'e geleceğini açıkladı.

Bir düşünün... Yaklaşık 1,2 milyar kişinin dini lideri, ilk seyahatini Bursa'nın küçük bir ilçesine yapıyor.

Peki, neden İznik?

Hristiyanlık derin bir bölünme içindeydi. Büyük kavga ve ayrışmalar yaşanıyordu.

Milattan sonra 325'te Roma İmparatoru Constantinus, bu kaosu sona erdirmek, çatırdayan imparatorluğunu güçlendirmek için Birinci İznik Konsili'ni topladı.

Konsilin sonucunda, Hristiyanlığın temel inancı olan 'Baba-Oğul-Kutsal Ruh' üçlemesi kabul edildi.

Yani bugünkü Hristiyanlık inancının temelleri İznik'te atıldı. Roma İmparatoru Constantinus bu sayede dini siyasete alet etti ve İznik, Bizans'ı 1000 yıl daha ayakta tutan o büyük pazarlığın yapıldığı yer oldu.

***

Sonra...

Çağ kapatıp yeni bir çağ açan,  Bizans'ın yıkılmaz denilen surlarını yerle bir eden, imparatorluğu da tarihe gömen Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u fethetmesiyle İznik, Osmanlı topraklarına katıldı.

Ondan sonra da papalar bir daha buraya gelemedi.

Cumhuriyet döneminde ise, Papa'nın İznik ziyaretine Gazi Atatürk izin vermedi. Çünkü o, Hristiyan dünyasının İznik'i "İkinci Kudüs" olarak gördüğünü biliyordu.

Bu ziyaret, Türkiye'nin egemenliğini tartışmaya açabilecek bir adım olabilirdi. Yeni kurulmuş Cumhuriyet için bu bir tehditti ve buna tahammülü yoktu.

***

Şimdi bu şehir, sadece taşları ve surlarıyla değil, inançların ve tarihsel hesapların döndüğü bölge olarak yeniden dünya sahnesinde .

1700 yıl sonra yeni Papa İznik'e gelmeye hazırlanıyor. Peki, bu ziyaret yalnızca bir dini tören mi, yoksa arkasında başka diplomatik mesajlar mı var?

Bazı çevreler, "Vatikan'ın Anadolu'da sembolik bir varlık kurma planı" olabileceğini iddia ediyor.

Bazıları da bunun sadece 1700. yıl dönümü anma töreni olduğunu ve ziyaretin bölgenin uluslararası turizm trafiğini canlandıracağını savunuyor.

Gerçek ne olursa olsun, bu ziyaretin anlamı büyük.

Ve devlet aklı, eminim ki bu hamlenin ardındaki tüm olası senaryoları çoktan hesaplamıştır.