Satılan otomobillerin sadece %31'i yerli

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) 2023 yılının ilk 5 aylık dönemine ilişkin verileri açıkladı. Geçen yılın aynı dönemine göre toplam otomotiv üretimi yüzde 20 artarak 616 bin 342 adede ulaşırken, otomobil üretimi ise yüzde 30 artışla 386 bin 427 adet oldu. Ticari araç üretimindeki artış ise yüzde 9'da kaldı. 2023'ün ilk beş ayında toplam pazar ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 60 artarak 466 bin 379 adet olurken, otomobil pazarı ise yüzde 59 oranında artış sağladı ve 340 bin 37 adet oldu.

İTHAL SATIŞLARI %66 ARTTI

Sonuç olarak ilk 5 ayda otomotiv pazarındaki büyüme, üretimdeki büyümenin 3 katı olunca, ithalatın payında ciddi yükselme oldu. Hem de otomotiv üretimindeki kapasite kullanım oranı yüzde 75'e ulaşmasına rağmen. Mayısta otomobil pazarında ithalatın payı yüzde 68,3'e ulaşırken, Ocak-Mayıs döneminde ise ortalamada yüzde 66 olarak gerçekleşti. Ocak-Mayıs döneminde otomobil satışları yüzde 59 artarken, ithal otomobil satışları yüzde 66, yerli otomobil satışları ise yüzde 47 oranında arttı. Yani mayısta satılan otomobillerin %31,7'si, ilk 5 ayda da 34'ü yerli modellerden oluştu.

YENİ YATIRIMLAR GELMİYOR

Hatırlatmak gerekirse 2022 yılında otomobil satışlarında ithalatın payı yüzde 61, 2021 yılında yüzde 59,8, 2020 yılında ise yüzde 59,1 olmuştu. Bu durumu şöyle okumak gerek; Türkiye'de otomobil satışları artıkça, yeterli üretim olmadığı, yeni yatırımlar gelmediği için ithalatın payı artıyor. Düşünün 2013-2017 yıllarında ithalatın payı neredeyse yüzde 80'lere kadar çıkmış, cari açık için ciddi sıkıntı yaratmıştı.

GÜYA ÜRETİM ÜSSÜYÜZ

İlk 5 ayda ithalat riski sadece otomobil için değil, hafif ticari araçlar için de geçerli. Bu konuda Avrupa'nın üretim üssü olan Türkiye'de mayıs ayında hafif ticari araç (minibüs + kamyonet) pazarında ithalatın payı yüzde 54,5 olurken, 5 ay sonunda ise yüzde 50 olarak gerçekleşti. 5 ay sonunda yerli hafif ticari araç satışları yüzde 42,  ithal hafif ticari araç satışları yüzde 101 oranında arttı. Düşünün 2022'de hafif ticari araç satışlarında ithalatın payı yüzde 41,1'di.

5 ayda ihracatın payı %68 oldu

Bu yılın ilk 5 ayında, bir önceki yılın aynı dönemine göre, toplam otomotiv ihracatı adet bazında yüzde 9 oranında artarken, otomobil ihracatındaki artış yüzde 22 olarak gerçekleşti. Bu dönemde, toplam ihracat 415 bin 276 adet, otomobil ihracatı ise 263 bin 854 adet düzeyinde gerçekleşti. 5 ay sonunda Türkiye'de hem toplam otomotiv üretiminin hem de otomobil üretiminin yüzde 68'i ihraç edildi. Bu da zaten iç pazarda ithalattaki artışı açıklıyor.