Otomotivin kalbinde yazmamın sebepleri

BUGÜN dünyada otomotivin anavatanı olarak Detroit kabul ediliyorsa, Türkiye'de de bu unvan hiç tartışmasız 50 yıldır Bursa'ya ait. Herkesin bildiği bu sebepleri bir kez daha altını çizerek açıklamam gerekirse;

Son 15 yıldır Türkiye ekonomisinin lokomotifi olan otomotiv sanayinin ve sektörünün 2 milyon 93 bin adetlik kurulu üretim kapasitesinin 927 bin adedi Bursa'da yer alıyor.Bu da Bursa'yı yüzde 44'lük pazar payıyla Türkiye'nin ana üretim merkezi haline getiriyor.Ayrıca bugün Türkiye'de 1 milyon 270 bin adetlik otomobil üretim kapasitesinin de yüzde 52.3'ü Bursa'da. Yani Türkiye'de her 100 aracın 44'ü, her 100 otomobilin 53'ü Bursa'da üretiliyor veya üretilecek. Buraya kadar herhalde anlaşılmayan bir şey yok...

Bugün Türk sanayinin iki devi Oyak Renault ve Tofaş'la birlikte Karsan'ın fabrikalarının olması, bu şehri yan sanayinin de merkezi yapıyor.Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği'nin (TAYSAD) 100'e yakın üyesi, yani yan sanayi devleri de Bursa'da üretip, tüm dünyaya açılıyor.

RAKAMLAR NE DİYOR

Ağustos 2018'den bu yana biraz sıkıntı çeken otomotiv sektörünü ve merkezi olan Bursa'yı biraz 2019 rakamları ile konuşmak gerekirse,

Bursa'nın bugün kapasite olarak en büyük fabrikası Tofaş. 500 bin adetlik üretim kapasitesine sahip Tofaş, hem otomobil hem hafif ticari araç üretiyor. Kapasitenin 290 bin adedi otomobil, 210 bin adedi ise hafif ticari araç. Son 1 yıldır özellikle otomobil ve hafif ticari araç modellerinin yüzlerinin eskimesiyle adetlerde bir düşüş yaşansa da Tofaş'ın 2020'den itibaren yeni Doblo ve ardından gelecek yeni Egea ile yeniden yükselişe geçeceği görülüyor. 

Kapasite olarak 375 bin adetle Tofaş'tan sonra gelse de Oyak Renault hem Türkiye'nin hem de Bursa'nın en büyük otomobil üreticisi konumunda. Ayrıca, Bursa'da hem motor, hem şanzıman üretiyor, 2020'den itibaren ise kurduğu hibrit motor fabrikasını da devreye alacak. Yani Bursa'nın ilk hibrit modellerini Oyak Renault üretecek.

Bursa'daki bir diğer fabrika ise Kıraça Holding bünyesinde yer alan Karsan. 52 bin 225 adetlik üretim kapasitesine sahip fabrika, ağırlıklı olarak hafif ticari araç üretimi yapıyor. Ancak son dönemde özellikle BMW ile yaptığı işbirliği ile elektrikli ticari araç üretimi ve ihracatına da başlayarak en önemli bir aşamada kaydetti.

AYDA NELER OLDU

Biraz da güncel rakamlara dönersek eğer bu yılın ocak-ekim döneminde Türkiye'de toplam otomotiv üretimi iç pazarın etkisiyle yüzde 8 daralarak 1.3 milyon adede gerilerken, Bursa'daki toplam otomotiv üretimi ise yüzde 9 daralarak 493 bin 962 adede indi. Bu düşüşte en büyük pay Tofaş'ın hem iç pazar hem ihracatta yaşadığı geçici kayıplar oldu. 10 ayda Tofaş'ın üretimi yüzde 17 düşerken OyakRenault'daki kayıp ise iç pazara bağlı sadece yüzde 1.33'te kaldı.Sonuç olarak 10 ay sonunda Bursa'nın toplam üretimdeki payı yüzde 40'tan 38'e inerken, yılı yine benzer seviyelerde kapatması bekleniyor.

10 ayda yüzde 6 düşerek 1 milyon 31 bin adede gerileyen toplam otomotiv ihracatının ise yüzde 40'ı Bursa'da gerçekleşti. Bursa'daki fabrikaların ihracattaki kayıpları yüzde 8.9 ile toplamdan fazla oldu. Bunda da ihracatı yüzde 20 düşen Tofaş ile %38 gerileyen Karsan'ın etkisi görüldü. Aynı dönemde Oyak Renault ise ihracatını yüzde 1.6 artırarak gücünü korudu.

FIRSATI KAÇIRMAMALIYIZ

Yani sonuç olarak normal şartlarda bugün Türk otomotiv sanayinin üretiminin ve ihracatının neredeyse yarısı Bursa'da gerçekleşiyor. Yan sanayiyle birlikte 30 milyar doları aşan toplam otomotiv ihracat tutarının da yine 15 milyar doları tek başına Bursa'dan geliyor.

Sonuçta bu rakamlarla 'Türkiye'nin Detroit'i' Bursa'dan başkası olacak değil ya. Önemli olan bu aşamadan sonra Bursa'nın otomotivdeki gücünü yeni teknolojilerle, Endüstri 4.0 ile dünyada daha rekabetçi seviyeye getirmekte yatıyor.

Türkiye 2 ve 3'üncü sanayi devrimini kaçırmış olabilir ama şimdi önünde büyük bir fırsat var. Bu fırsatı kullanır ve kaçırmazsa değişen dünyada ve ticarette lider ülkelerden biri olabiliriz. Bunu da Bursa ile yakalarız. Bunun için çok hızlı adım atmalıyız. İşte bunların hepsi benim Bursa'da yeni otomotivin kalbinde yazmamın sebepleri...