2024'ün seyri 2001 krizi gibi olur mu?

2023 yılı otomotiv sektörü için rekorların kırıldığı, tarihi kârların elde edildiği, çok da çaba sarf etmeden hedeflerin üstüne çıkıldığı bir yıl oldu. İçinde bulunduğumuz son 4 ayda tempo, geçtiğimiz 8 aya göre düşecek de olsa, sektör yılı öyle ya da böyle rekorla tamamlayacak. Ama ya 2024? Kuşkusuz 2024 yılını değerlendirmek için henüz erken olsa da, pazarın mali politikaların seyrine ve seçime göre şekilleneceği ortada.

• Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) Başkanı Ali Haydar Bozkurt, 2024 ve 2025'i kolay olmayacak 2 yıl olarak değerlendirirken, 2024'te pazarın bu yıla göre en iyimser tahminle yüzde 30-35 daralabileceğini söylüyor.
• Aynı şekilde Doğuş Otomotiv CEO'su Ali Bilaloğlu da 2023 yılına göre 2024 yılında pazarın ciddi şekilde daralacağını düşünüyor.
• Mercedes-Benz Otomobil Grubu Başkanı Şükrü Bekdikhan da, 2024 yılına ilişkin konuşmak için ise henüz erken olduğunu ama 2023 yılının çok altında kalabileceğini söylüyor.

2001'DE NELER YAŞANMIŞTI?

Yani sektör yetkililerinin ortak öngörüsü 2024 yılının çok zor geçeceği. Hatta bazı yetkililer 2001 krizine benzer bir yılın yaşanabileceğini dâhi söylüyor. O dönemi hatırlatmak gerekirse 2000 yılında o dönem için rekor olan 620 bin adetlik satışa ulaşan otomotiv pazarı, ekonomik krizle birlikte 2001 yılında önce 183 bin adede, 2002 yılında ise 157 bin adede kadar gerilemişti. Yani rekor pazar bir anda 3 kattan fazla düşmüştü.

EN BÜYÜK SORUN ENFLASYON

Tabi 2024 için bunu söylemek için erken ama öngörüler pek de parlak değil. Sonuçta Türkiye'de parametreler sürekli değişiyor. Sektör için şu anda en büyük soru işaretlerinden bir tanesi içerisinde bulunduğumuz enflasyon ortamı. Kur bir şekilde kontrol altına alınabilir, enflasyon ise çok daha ağır bir etki bırakıyor ve bu etkiyi yok etmek daha uzun soluklu bir mücadele gerektiriyor. Bugün geldiğimiz şu anki enflasyon seviyesinden 6 ay gibi kısa bir sürede kurtulma şansımız yok. Bunun için 3-5 yıllık bir yol haritasının belirlenmesi gerekiyor.

ŞİMŞEK: EKONOMİ SOĞUTULACAK

Enflasyonla mücadelede sürecinde en büyük sorun ise kuşkusuz cari açık. Eğer cari açığı çözemezsek, enflasyonla mücadele şansımız kalmıyor. Zaten bu doğrultuda Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de 2024'te ekonomiyi soğutacak tedbirlerin devreye girebileceğini açık olarak söyledi. Yani 2024 yılında, mali politikaların yol haritasının belirlenip, 'acı reçete' olarak adlandırılan bir dönemi yaşayacağız. Otomotiv sektörü için lale devrinin bittiğini açıkça söyleyebiliriz.