Almanya'daki Helmholtz Jeobilim Merkezi (GFZ) ve GEOMAR Okyanus Araştırmaları Merkezi öncülüğünde yürütülen yeni araştırma, yapay zekâ destekli analiz ve deniz tabanı sensörleri sayesinde Ege Denizi'ndeki sismik hareketliliği detaylandırdı.
Almanya'daki Helmholtz Jeobilim Merkezi (GFZ) ve GEOMAR Okyanus Araştırmaları Merkezi öncülüğünde yürütülen ve Nature dergisinde yayımlanan yeni araştırma, yapay zekâ destekli analiz ve deniz tabanı sensörleri sayesinde Ege Denizi'ndeki sismik hareketliliği ayrıntılı biçimde belgeledi.
300 MİLYON METREKÜP MAGMA YÜKSELDİ
Bilim insanlarının araştırmalarına göre, yaklaşık 300 milyon metreküp magma yer kabuğunun derinliklerinden yükselerek deniz tabanının yaklaşık 4 kilometre altına kadar ulaştı. Bu süreçte magma, çevresindeki kayaçları kırarak binlerce küçük ve orta ölçekli depremi tetikledi.
En güçlü sarsıntıların 5 büyüklüğünün üzerinde olduğu belirlendi.
SANTORİNİ VE KOLUMBO BAĞLANTISI
Ege'nin aktif volkanik bölgelerinden Santorini Adası tarih boyunca çok sayıda patlamaya sahne oldu. Yakınındaki Kolumbo sualtı yanardağı da hâlâ aktif bir sistemin parçası.
Araştırmada, magma hareketinin Santorini'de önce hafif bir yükselmeye ardından yeniden çökmeye yol açtığı ve bu sürecin iki volkan arasında daha önce bilinmeyen bir hidrolik bağlantıya işaret ettiği ortaya çıktı.
YAPAY ZEKA İLE İZLENEN SÜREÇ
GFZ ekibi, milyonlarca sismik veriyi işleyebilen özel bir yapay zekâ algoritması geliştirdi. GEOMAR araştırmacıları ise Kolumbo krateri çevresine yerleştirdikleri deniz tabanı sensörleri sayesinde hem sismik sinyalleri hem de 30 santimetreyi bulan deniz tabanı çökmesini ölçümledi. Bu sayede magmanın hareket zamanı, yönü ve hızı şimdiye dek görülmemiş bir hassasiyetle takip edildi.
UZMANLAR UYARDI
Uzmanlar, elde edilen bulguların bölgedeki volkanların gelecekteki aktivitelerinin izlenmesinde kritik rol oynayacağını vurguluyor. GEOMAR'dan Prof. Heidrun Kopp, "Tüm sonuçları düzenli olarak Yunan yetkililerle paylaşıyoruz. Amacımız, olası yeni depremlerde hızlı ve güvenilir bilgi sunmak" dedi.
Kaynak: BURSADA BUGÜN
Güncel, 2025.09.25 08:31