Dünyanın en çok turist çeken ülkelerinden biri olan Tayland'ın kendine özgü mutfağı, birbirinden güzel yemeklerle dolu, ancak bir tanesi var ki tek bir lokması bile karaciğer kanserine neden olabiliyor.
Tayland mutfağına ait son derece kanserojen bir yemeğin, her yıl 20 bin kişinin ölümünden sorumlu olduğuna inanılıyor. Ülkedeki Khon Kaen eyaletinde ve yine ülkenin en yoksul eyaletlerinden biri olan Isaan'da popüler olan bu yemeğin adı Koi pla.
Kıyılmış çiğ balığın; otlar, baharatlar ve limon suyu ile öğütülerek tüketildiği bu yemekte, karaciğer kanseri riski doğuranın çiğ balığın ta kendisi olduğunu düşünebilirsiniz, ancak durum böyle değil. Kansere neden olan, yemekte kullanılan balığa özgü parazitik yassı kurtlar.
"SESSİZCE ÖLÜYORLAR"
Bilim insanlarına göre bu parazitler, Mekong bölgesindeki tatlı su balıklarına özgü ve bu balıkların yoğun bir şekilde tüketildiği Isaan bölgesi de dünyada nüfus başına bildirilen en yüksek safra kanalı kanseri oranına sahip.
Tayland'dan Dr. Narong Khuntikeo, anne ve babasının bu balığı tükettikten sonra trajik bir şekilde karaciğer kanserine yakalanarak ölmelerinin ardından bu tehlikeli lezzete karşı savaş açtı. Agence France-Presse'e (AFP) konuşan karaciğer cerrahı, şu ifadeleri kullandı:
"Bu, buralarda çok büyük bir sağlık yükü ama kimse bunu bilmiyor ve ağaçtan düşen yapraklar gibi sessizce ölüyorlar."
"100 KİŞİDEN 80'İ PARAZİTİ KAPMIŞ..."
Karaciğer kanserinin, ameliyatla tedavi edilmediği takdirde tüm kanserler arasında en düşük hayatta kalma oranlarından birine sahip olduğu bilinmekte. Dr. Khuntikeo, bilim insanları, doktorlar ve antropologlarla birlikte, Isaan bölgesindeki köylülere parazit testleri yapmak için yıllarını harcadı.
Ultrason makineleri ve idrar test kitleri kullanan doktor, bazı topluluklarda yaşayanların yüzde 80'inin ölümcül paraziti kapmış olduğunu tespit etti.
ÇİĞ GIDALARA DİKKAT
Dr Khuntikeo, Koi pla yemeği hakkında bilgi ve uyarılar yaymaya çalışırken yerel sağlık yetkililerinin yanı sıra çocuklara çiğ gıdaların risklerini öğretmeyi amaçlayan bir okul müfredatı da başlattı. Dr Khuntikeo, daha çok eski nesillerin uyarılara aldırış etmediğini söylüyor.
Buna göre, sağlık riskine rağmen değişime direnenler, paraziti öldürmenin en iyi yolu olan balığı pişirmenin, yemeğin tadını tamamen bozduğunu iddia ediyor.
Dünya, 2024.09.30 12:02