Talasemi hastalığı neden olur, bulaşıcı mıdır, belirtileri nelerdir, tedavisi var mı, öldürür mü?

Nefesle alınan oksijeni dokulara taşımak için, alyuvarlar içinde bulunan "hemoglobin" adındaki proteinin yetersiz miktarda olması veya hiç olmaması ile kendisini gösteren Talasemi hastalığı, günümüzde sıklıkla rastlanan rahatsızlıklar arasında yer almaktadır. Genetim yolla bulaşan bu hastalığın önüne geçmek için çeşitli önlemler bulunmaktadır. Peki Talasemi nedir? Talasemi hastalığı neden olur, bulaşıcı mıdır, belirtileri nelerdir? - Talasemi (Akdeniz Anemisi) tedavisi var mı, öldürür mü? 

TALASEMİ HASTALIĞI NEDEN OLUR?

Talasemi hastalarında hemoglobin yapımının yetersiz olması veya hiç olmaması, alyuvarların düzgün çalışamamasına ve zamanından önce parçalanmasına neden olur. Bu nedenle Talasemi hastalarında hem alyuvarların yıkımı ile ciddi düzeyde bir kansızlık, hem de bu hücrelerin yıkımından ortaya çıkan sarılık görülmektedir. Talasemi hastalığı ömür boyu ayda bir kan transfüzyonu almayı ve bu kanla alınan demirin vücutta birikimini engellemek amacıyla da ömür boyu ilaç kullanmayı gerektirir.

TALASEMİ BULAŞICI MIDIR?

Talasemi genetik olarak kalıtılan bir hastalıktır. Çekinik genetik kalıtım ile anne ve babadan çocuklarına aktarılır. Hasta bireylerde, biri anneden diğeri babadan gelen 2 adet Talasemi geni vardır. Hastalık çok büyük oranda anne ve babanın Talasemi taşıyıcısı olması durumunda ortaya çıkmaktadır. Anne ve babanın Talasemi taşıyıcısı olma durumunda doğacak olan her bir çocuk için yüzde 25 oranında Talasemi hastası olma riski vardır. Anne ve baba Talasemi taşıyıcısı olduklarını bilmiyorlarsa böyle bir riskin farkında olmayabilir ve Talasemili çocuk dünyaya getirebilirler. O nedenle ülkemiz gibi Talasemi hastalığının sık görüldüğü ülkelerde çocuk sahibi olmadan önce kişilerin taşıyıcı olup olmadığının bilinmesi çok önemlidir.

TALASEMİ'DEN NASIL KORUNULUR?

Talasemi hastalığının önlenmesi mümkündür. Ülkemizde taşıyıcı bireylerin belirlenmesi için evlilik öncesinde Talasemi taşıyıcılığı için tarama yapılmaktadır. Tarama sonucunda hem kadın hem de erkeğin Talasemi taşıyıcısı olması durumunda bu bireylere nasıl Talasemisiz çocuk sahibi olabilecekleri konusunda genetik danışmanlık verilmekte ve bilgilendirme yapılmaktadır. Talasemi taşıyıcısı olmak evlenmeye veya çocuk sahibi olmaya engel değildir ancak çocuk sahibi olmadan önce bilgilendirmeleri gerekir.

TALASEMİ NEDİR? | Nefesle alınan oksijeni dokulara taşımak için, alyuvarlar içinde bulunan "hemoglobin" adındaki proteinin yetersiz miktarda olması veya hiç olmaması ile kendisini gösteren Talasemi hastalığı, günümüzde sıklıkla rastlanan rahatsızlıklar arasında yer almaktadır. Genetim yolla bulaşan bu hastalığın önüne geçmek için çeşitli önlemler bulunmaktadır. Peki Talasemi nedir? Talasemi hastalığı neden olur, bulaşıcı mıdır, belirtileri nelerdir? - Talasemi (Akdeniz Anemisi) tedavisi var mı, öldürür mü? İşte merak edilenler...

TALASEMİ HASTALIĞI NEDEN OLUR?

Talasemi hastalarında hemoglobin yapımının yetersiz olması veya hiç olmaması, alyuvarların düzgün çalışamamasına ve zamanından önce parçalanmasına neden olur. Bu nedenle Talasemi hastalarında hem alyuvarların yıkımı ile ciddi düzeyde bir kansızlık, hem de bu hücrelerin yıkımından ortaya çıkan sarılık görülmektedir. Talasemi hastalığı ömür boyu ayda bir kan transfüzyonu almayı ve bu kanla alınan demirin vücutta birikimini engellemek amacıyla da ömür boyu ilaç kullanmayı gerektirir.

TALASEMİ BULAŞICI MIDIR?

Talasemi genetik olarak kalıtılan bir hastalıktır. Çekinik genetik kalıtım ile anne ve babadan çocuklarına aktarılır. Hasta bireylerde, biri anneden diğeri babadan gelen 2 adet Talasemi geni vardır. Hastalık çok büyük oranda anne ve babanın Talasemi taşıyıcısı olması durumunda ortaya çıkmaktadır. Anne ve babanın Talasemi taşıyıcısı olma durumunda doğacak olan her bir çocuk için yüzde 25 oranında Talasemi hastası olma riski vardır. Anne ve baba Talasemi taşıyıcısı olduklarını bilmiyorlarsa böyle bir riskin farkında olmayabilir ve Talasemili çocuk dünyaya getirebilirler. O nedenle ülkemiz gibi Talasemi hastalığının sık görüldüğü ülkelerde çocuk sahibi olmadan önce kişilerin taşıyıcı olup olmadığının bilinmesi çok önemlidir.

TALASEMİ'DEN NASIL KORUNULUR?

Talasemi hastalığının önlenmesi mümkündür. Ülkemizde taşıyıcı bireylerin belirlenmesi için evlilik öncesinde Talasemi taşıyıcılığı için tarama yapılmaktadır. Tarama sonucunda hem kadın hem de erkeğin Talasemi taşıyıcısı olması durumunda bu bireylere nasıl Talasemisiz çocuk sahibi olabilecekleri konusunda genetik danışmanlık verilmekte ve bilgilendirme yapılmaktadır. Talasemi taşıyıcısı olmak evlenmeye veya çocuk sahibi olmaya engel değildir ancak çocuk sahibi olmadan önce bilgilendirmeleri gerekir.

TALASEMİ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Fotomac'ın haberine göre, Talasemi çoğunlukla doğumdan birkaç ay sonra belirti verir. Daha az ciddi türlerde çocukluğa, hatta yetişkinliğe kadar bir belirti ve ciddi bir sağlık sorunu görülmez.

Akdeniz anemisi, solgunluk ve çabuk yorulma gibi belirtileri nedeniyle demir eksikliğini taklit eder. Bu yüzden kansızlıkla karıştırılan talasemi de, erken çocukluk döneminden itibaren ayrıca şu şikayetler de ortaya çıkar:

Cilt renginin aşırı solukluğu

Karaciğer ve dalağın giderek büyümesine bağlı karın şişmesi

Kansızlık

Büyüme ve gelişme geriliği

Sarılık

Safra kesesinde taş

Kemik deformeleri

Zayıf ve hassas kemikler nedeniyle kemik kırılmaları

Alında ve yanak kemiklerinde belirginleşme

Burun kökünde basıklık, üst çenede öne çıkma

Adet başlangıcında gecikme.

Bacaklarda yaralar ve deride koyulaşma da talasemiye işaret edebilir.

Talasemi tedavisi gören hastalarda kan trasfüzyonu nedeniyle vücutta biriken aşırı demir boşaltılamazsa kalp yetmezliği, hormonal sistemin bozulması, kemik deformitesi ve dalak büyümesi gibi sorunlar ortaya çıkar.

TALASEMİ TEDAVİSİ VAR MIDIR, ÖLDÜRÜR MÜ?

Talaseminin tedavisi, hastalık vücudun çeşitli yerlerini etkilediğinden birçok branştan uzmanın katılımıyla yapılır. Hematoloji Uzmanı, Kardiyolog, Endokrinolog, Psikolog, Çocuk Cerrahı tarafından hasta takip edilir ve tedavileri planlanır. Tedavinin düzenli sürdürülmesi ve gerekli tetkiklerin aksatılmaması konusunda hekim ve ailenin işbirliği çok önemlidir.

Kaynak: BURSADA BUGÜN

Sağlık, 2023.05.08 09:43