Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü DOSAP Araştırmacısı Dr. Cenk Kayhan, 12-13 Ağustos'ta gerçekleşecek olan Perseid göktaşı yağmurunun Türkiye'nin her yerinden gözlemlenebileceğini söyleyerek, "Bu yıl yeni ay etkisi dolayısıyla daha net gözlemlenebilecek" dedi.
Göktaşı yağmurunun buzlu ve küçük taşlardan oluştuğunu söyleyen ERÜ Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü DOSAP Araştırmacısı Dr. Cenk Kayhan, "Perseid yağmuru, ismini Kahraman Takımyıldızı'ndan alan bir göktaşı yağmuru. Aslında Swift-Tuttle adında bir kuyruklu yıldızın arkasında bıraktığı buzlu ve küçük taş parçalarından oluşuyor. Dünya yörüngesi üzerinde bu parçalara denk geldiği zaman o bölgeden bunlar yeryüzüne doğru akın ediyorlar ve biz de böyle belirli bir zaman boyunca sürekli bu olayı gözlüyoruz. Yani sürekli bir göktaşı kayması oluyor gibi geliyor. Öncelikle şunu söylemem lazım kuyruklu yıldızlar buzlu taşlı yapılar. Bunlar güneşe yaklaştıkça eridikleri için, artlarında bu parçaları bırakıyorlar. Bu parçaların boyları genelde çok büyük olmuyor. 50-100 kiloluk devasa kayalıklardan ziyade 2-3 kiloluk irili ufaklı parçalar genelde oluyor. Bu kuyruklu yıldız 1800'lü yıllarda keşfedilmiş bir yıldız ve yaklaşık olarak 133 yılda bir dünyayı ziyaret ediyor diyebiliriz, yaklaşıp uzaklaşıyor. Bu yüzden de bu göktaşı yağmuru sürekli devam ediyor. Yani kuyruklu yıldız geldikçe o taşlar yenileniyor, yenilendikçe de çok fazla miktarda göktaşı dünyamıza kadar ulaşıyor ve gökyüzünde görebiliyoruz" diye konuştu.
"1 saatte yaklaşık 100 tane görebilme imkanımız olacak bu göktaşı yağmurunda"
Kayhan, bu yıl göktaşı yağmurunda saatte 100 tane görebilme imkanı olabileceğini söyleyerek, "Perseid göktaşı yağmuru genel olarak hesaplanan zamana göre 1-2 gün kaymasına rağmen 12 ve 13 Ağustos'ta en fazla gözlenir. Zaman zaman 12 Ağustos gecesi, zaman zaman da 13 Ağustos gecesi çok olur. Bu yıl 13 Ağustos'ta çok fazla olacak ve özellikle gece yarısından sonra rahatlıkla gözlenebilecek. Bu olayı gözlemlemek isteyenler için aslında gökyüzünde Perseus Takımyıldızı doğrultusuna bakmak gerekiyor. Fakat herkes gökyüzünü bilmeyebilir. Bu yüzden yön olarak kuzey, kuzeydoğu yönünü söyleyebiliriz. Gözlem saati olarak da gece yarısından sonra. Eğer kuzeydoğu yönüne doğru bakıp, kolumuzu uzatıp karışımızı açtığımız zaman ufukta, o kadarlık bir yükseğe bakmak yeterli olacaktır. 1 saatte yaklaşık 100 tane görebilme imkanımız olacak bu göktaşı yağmurunda" ifadelerine yer verdi.
Bu yıl yeni ay etkisinden dolayı gökyüzünde ışık kirliliği olmayacağını ve daha rahat gözlem yapılabileceğini söyleyen Cenk Kayhan, sözlerine şu şekilde devam etti:
"Perseid yağmurları aslında hemen hemen her sene aynı oluyor. Mesela bazen 90, bazen 100-120 tane gözlenebiliyor ama bunun yanı sıra gözlem koşulları da çok önemli. Perseid göktaşı yağmurunun bu kadar ünlü olmasının bir nedeni hava koşullarının yazın iyi olması ve rahat gözlenebilir olması. Bunun da yanı sıra bu yıl özellikle yeni ay evresinde olması yani ayın gökyüzünde hiç görünmeyecek olması da gökyüzünde ek bir parlaklık oluşturmayacağı için çok daha karanlık bir şekilde gözlenecek. Bu da gözlenen taş sayısını artıracak. Aslında Kayseri'nin hatta Türkiye'nin tamamından izlenebilir gök olayı. Yalnız bu gök olayı uzun bir süre sürdüğü için vatandaşlarımız kendilerini rahat bir konuma alacakları bir noktada gözlem yapmaları çok önemli. Bunun dışında daha fazla göktaşı görmek istiyorlarsa çok daha karanlık bölgelere gitmeleri gerekiyor. Evlerinin balkonundan da izleyebilirler ancak şehirde ışık kirliliği olduğu için gözleyecekleri sayı çok az olacaktır. Daha fazla görmek için karanlık yerler tercih ediliyor. Kayseri'de de bu yıl Erciyes Dağı'nda Hacılar Kapı mevkiinde yine bir şölen olacak. Buna ilgi duyan vatandaşlarımız da oradan çok daha rahatlıkla hem yükseklik olarak atmosferik kirliliğin üstünde bulunup hem de ışık kirliliğinin az olduğu bir noktada keyifle gözlem yapabilecekler."
Kaynak: IHA
Teknoloji, 2023.08.11 11:17