Dünyanın en tehlikeli ve en büyük fay hattı olarak bilinen San Andreas fay hattı, filmlere bile konu olan bir fay olarak aktif varlığını sürdürüyor. Peki, dünyanın en tehlikeli fayı olarak ünlenen San Andreas fayı nerede? Türkiye'nin en tehlikeli fay hattı olan Kuzey Anadolu Fayı ile benzediği noktalar var mı? İşte San Andreas fayı açıklamaları...
Dünyanın en tehlikeli ve en büyük fay hattı olarak bilinen San Andreas fayı, tarih boyunca pek çok büyük depremin ortaya çıktığı nokta olarak adını tarihe yazdırdı. Filmlere bile konu olan tehlikesi ile varlığını sürdüren San Andreas Fay Hattı'nın Türkiye'nin en büyük fayı olan Kuzey Anadolu Fay Hattı ile benzerlik gösterdiği de söyleniyor. Peki, dünyanın en tehlikeli fayı olarak ünlenen San Andreas fayı nerede? Türkiye'nin en tehlikeli fay hattı olan Kuzey Anadolu Fayı ile benzediği noktalar var mı? İşte San Andreas fayı açıklamaları...
SAN ANDREAS FAYI NEREDE?
San Andreas Fay Hattı ya da San Andreas Kırığı, Kuzey Amerika'nın en batısındaki Dünya kabuğunun büyük bir kırığıdır. Kaliforniya Körfezi'nin kuzey ucundan başlayarak bin 300 kilometre boyunca kuzeybatıya doğru uzanan ABD'nin batı Kaliforniya boyunca San Francisco yakınlarında Pasifik Okyanusu'na doğru denize ilerleyen fay hattı, Pasifik levhası ile Kuzey Amerika levhası arasındaki tektonik sınırı oluşturur ve sağ yanal atımlı bir faydır. İsmini San Andreas Gölü'nden alan fay hattının 20 milyon yıl önce ortaya çıktığı tespit edildi.
EN BÜYÜK YIKIM 1906'DA GERÇEKLEŞTİ
Büyük ve yıkıcı depremler üretmesiyle dünya çapında üne sahip olan San Andreas Fayı, en büyük felaketini ise 1906'da büyük San Francisco depremiyle gösterdi. Büyüklüğü net olarak belli olmasa da, bilim insanları depremin 8,3 büyüklüğünde olabileceğini tahmin ediyor.
Depremin ardından San Francisco'yu kasıp kavuran büyük yangın, 3 binden fazla kişinin ölmesine, 225 bin kişinin de evsiz kalmasına neden oldu. Bu sayı, o dönemki San Francisco nüfusunun yarısından fazlasına denk geldi ve 28 bin binanın yıkılmasına yol açtı.
KUZEY ANADOLU FAYI İLE BENZERLİK GÖSTERİYOR MU?
Dünyanın en tehlikeli fay hattı San Andreas Fayı, Türkiye'nin en tehlikeli fay hattı olan Kuzey Anadolu Fay hattı ile birçok yönden benzerlik gösteriyor.
Jeolog İhsan Ketin bu iki fay hattının karşılaştırmasını şu şekilde açıkladı:
"San Andreas Fayı ile Kuzey Anadolu Fayı arasında çok yönlü bir benzerlik vardır. Her iki fayın birer fay zonu ya da fay sistemi halinde gelişmiş bulunmaları; fay zonlarında oluşan özel yapı şekillerinin hep aynı oluşu; boylarının birbirine uygunluğu (1100 - 1600 km); doğrultu atımlı sağ yönlü olmaları ve sol yönlü ikincil kollarının bulunması (Garlock ve Karlıova-Bingöl Fayları); aynı zamanda Dönüşüm Fayı niteliğinde olmaları; her ikisinin de Miyosen sonlarında ya da Pliyosen başından (10-12 milyon yıl öncesinden) beri hareket etmekte oldukları ve Alpin yaşlı sıradağları (Coast Range ve Kuzey Anadolu sıradağlarını) küçük açılar altında kesmeleri, bu benzerliğin başlıca belirtileridir. Her iki fay sisteminin birbirine uymayan yönleri ise: En fazla atım değerlerinin birbirinden oldukça farklı bulunması (San Andreas'ta 300 km, Kuzey Anadolu'da 90 km) ve fizyografik görünümlerinin değişik olmasıdır. San Andreas Fay Zonu'nda, aşınma ve biriktirme gibi dış olayların etkileri, Kuzey Anadolu Fay Zonu'na oranla daha fazladır; bu nedenle Kuzey Anadolu'da fay morfolojisi, San Andreas'a göre daha belirgindir."
Kaynak: BURSADA BUGÜN
Güncel, 2025.08.11 14:58