Gözyaşının yeterli salgılanamaması durumunda ortaya çıkan bu durum; yanma, kaşıntı, batma ve kızarıklık gibi şikayetlerle kendini gösteriyor. Peki göz kuruluğu neden olur?
GÖZ KURULUĞU NEDİR?
Göz kuruluğu sendromu, gözyaşının yetersizliği durumudur. Gözyaşı bezlerinden gelen sıvıların üretiminde azalma meydana gelmesi gözyaşı zarının sağlamlığını etkiler. Gözyaşı eksikliği uzun vadede ciddi problemlere yol açabilir.
Gözyaşı tabakasında bulunan; mukus tabaka, ortada sulu (aköz) tabaka ve en dışta yağlı (lipid) tabakanın herhangi birinin bozukluğu ve eksikliği olması durumunda kuru göz problemi ortaya çıkar. Yani kuru göz tanısı konulan kişide ya gözün rahat etmesini sağlayacak miktarda gözyaşı salgısı yoktur ya da yeterli gözyaşı salgısına rağmen gözyaşında kalite bozukluğu söz konusudur.
Yetersiz gözyaşları göz kuruluğuna sebep olabilirken, gözyaşının kalitesiz olması da yine kuruluğa sebep olur. Bu durumun geçici veya kronik olma ihtimali vardır.
Göz kuruluğunun kronik olması durumunda belirtiler zaman zaman iyileşme gösterebilir, ancak göz kuruluğu tamamen ortadan kalkmaz. Göz kuruluğunun kronik olması çoğunlukla yeterli gözyaşı üretilemediğinde ortaya çıkar. Bunun nedeni gözyaşlarının çok hızlı buharlaşması olabilir. Ayrıca gözün içinde veya göz çevresinde iltihaplanma olmuş olma ihtimali de vardır.
Geçici göz kuruluğu ise genellikle çevresel faktörlerden dolayı ortaya çıkar. Kontakt lens kullanımından dolayı veya kuru bir ortamda uzun süre bulunmak nedeniyle semptomlar ortaya çıkar. Göz kuruluğunun kronik olması genellikle altta yatan başka bir durumdan kaynaklanır. Göz bezlerindeki ve göz civarındaki cilt hastalıkları ve alerjik durumların hepsi kronik göz kuruluğuna sebep olabilir.
GÖZ KURULUĞUNUN NEDENLERİ
Göz kuruluğuna sebep olan etkenler aşağıdaki gibi sıralanabilir;
Göz damlalarına ve merhemlerine karşı alerji,
Göz kırpma refleksinde bozulmalar meydana gelmesi,
Duman, güneş, rüzgar, nem düşüklüğü, kapalı mekanlarda ısıtma yöntemleri gibi çevresel faktörler,
Alerjik ve bakteriyel enfeksiyonlar nedeniyle göz kapaklarındaki bezlerin görev yapamaması neticesinde gözde oluşan dokusal değişiklikler,
Blefarit yani göz kapağında oluşan iltihabi hastalık durumu,
Ektropion yani göz kapağının göz yuvarlığından sarktığı rahatsızlık durumu,
Göz kapağının içe döndüğü rahatsızlık hali,
Okuma, bilgisayar-tablet-cep telefonu kullanımı sırasında ve dikkatli bir şekilde bir yere bakarken, iki göz kırpma arasında geçen süresinin yetersiz olması,
Tansiyon ilaçları, anti alerjik ilaçlar, antidepresan ve uyku ilaçlarının kullanımı,
Vücuttaki mukozalarda salgıları kontrol eden hormonal mekanizmalar,
Bağışıklık sistemini tutan sistemik hastalıklar,
Gözün zararlı ışıklara uzun süre maruz kalması, aşırı sigara ve alkol tüketimi.
GÖZ KURULUĞU BELİRTİLERİ NELERDİR?
Tedavi edilmediği takdirde ilerleyen süreçte görme kaybına kadar gidebilen kuru göz hastalığının belirtileri şunlardır;
Gözlerde yanma şikayeti, yabancı madde bulunma hissi,
Gözlerde kaşıntı,
Özellikle rüzgar ve dumana karşı aşırı gözlerdeki hassasiyet,
Okuma sırasında gözlerin çabuk yorulması,
Kontakt lens kullanmada güçlük,
Göz içi ve çevresinde 'sekresyon' olarak adlandırılan ip benzeri oluşumlar,
Uyanılan vakitte gözleri açmakta zorlanma,
Akşam saatlerinde yorgunluk nedeniyle göz kapaklarını açma isteğinin azalması.
GÖZ KURULUĞU TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR? GÖZ KURULUĞUNA NE İYİ GELİR?
Özellikle yaz aylarında kullanılan klima ve vantilatörden kaynaklanan hava akımlarından kaçınmak göz kuruluğu oluşmasını önler. Yine yaz aylarında güneş gözlüğü kullanmak da bunu önlemek için etkili bir yoldur.
Kış aylarında ise evlerde doğal olmayan ısıtma yöntemleri havanın kurumasına neden olur. Bu nedenle gözler daha fazla kurur. Bunun önlenebilmesi için evin havasının özel cihazlarla nemlendirilmesi veya kalorifer peteklerinin üzerine buharlaşarak havayı nemlendirecek su koyulması gerekir.
Sık kitap okuma, uzun süre bilgisayar kullanımı ve uzun süre TV izleme gözleri yoran ve kuruluğa neden olan etkenler arasındadır. Bu aktiviteler devam ederken ara verip gözlerin birkaç dakika dinlendirilmesi göz kuruluğunun oluşmasını engeller. Bunun dışında göz kuruluğunun altında yatan göz kapağı iltihabı için doktor bir antibiyotik içeren damla veya oral antibiyotik önerebilir.
Yine kornea iltihabından kaynaklanan göz kuruluğu için de antibiyotik tedavisi uygulanır. Yapay gözyaşları da birçok doktor tarafından tavsiye edilebilir.
Kaynak: BURSADA BUGÜN
Sağlık, 2023.11.20 11:38