Emekli aylıklarında oluşacak maaş farkı nasıl çözülecek? Konuşulan formüller neler?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, 2024 ile 2025 yılları arasında emekli olacaklar için oluşacak maaş farkları ile ilgili bir çalışma yaptıklarını söyledi. Özellikle 2025 yılında emekli olacakların yüzde 30'un üzerinde daha düşük maaş alacağı son dönemde kamuoyunda sıkça tartışılmıştı.

MAAŞ FARKI NEDEN OLUŞUYOR?

Peki yapılacak çalışma ne olacak? Emeklilere ocak ayında ne kadarlık bir zam öngörülüyor? Konuyla ilgili merak edilenleri açıklayan Sosyal Güvenlik Müşaviri Emin Yılmaz şu ifadeleri kullandı: "2024 yılı ile 2025 yılı arasında kabaca %30- %35'e varan maaş farklılıkları oluşmaktadır. Bunun temel sebebi emekli maaş hesaplamasından kaynaklanmaktadır. Burada emekli maaşı kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Özellikle kişilerin çalışma hayatındaki sigorta günleri, yaşı, yatırılan prim miktarı, aylık bağlanma oranları (ABO), enflasyon verileri ve ülkenin gelişme hızı emekli maaşını etkilemektedir.

2024 yılında enflasyon yüksek çıktığından ve 2025'te enflasyonun düşeceği beklendiğinden dolayı aslında 2024'te emekli olunduğunda 2025'e göre yüzde 35'e varan maaş farkı ortaya çıkıyor. Yani 2024 yerine 2025'te emekli olunduğunda maaşlarda %35'e varan oranlarda düşüş doğabileceğini söyleyebiliriz.

MAAŞ FARKLARI İÇİN HANGİ DÜZENLEME YAPILACAK?

Burada EYT ile ilk etapta 2.2 milyon kişi olmak üzere toplamda 4.8 milyon kişi emekli olacak. Dolayısıyla bu sene emekli olacaklar da sisteme katıldığı zaman emekli sayılarında bir yükselme olacaktır. Burada maaş güncelleme katsayısının sabitlenmesi öngörülebilir veya alt sınır aylığı dediğimiz rakam belli bir tutarla sabitlenebilir. Asgari ücret üzerinden bir değerlendirme yapılarak belli bir oran üzerinden emekli maaşları güncellenebilir.

'GÜNCELLEME KATSAYISI SABİTLENMELİ'

Özellikle emekli maaş hesaplama sisteminin mutlaka değiştirilmesi gereklidir. Yoksa sonraki dönemlerde de enflasyona bağlı olarak aynı sorunlarla karşılaşılabilir. O sebepten dolayı buradaki güncelleme katsayısının sabitlenmesi bu sorunu ortadan kaldırabilir. Uzun vadede sistemin revize edilmesi gerektiğini tekrar hatırlatmak isterim.

'ASKERLİK VE DOĞUM BORÇLANMASI İLE ERKEN EMEKLİ OLUNABİLİR'

Erken emekli olmak için 11 tane borçlanma yöntemi var. Askerlik ve doğum borçlanmaları en yaygın olanları. Bunlardan kendinize uygun olanı seçebilirsiniz. Yapılan borçlanma ile birlikte 2025'te emekli olacakken, bunu 2024'e çekebilirsiniz. Bu durumda maaş farklarıyla ilgili bir çalışma olmasa dahi erken emekli olup kendinizi korumuş olursunuz.

OCAK AYINDA NE KADAR ZAM YAPILACAK?

Ocak ayında yapılacak emekli zammı için hedef enflasyon üzerinden 3 farklı tahminde bulunabiliriz. Eğer yıl sonu enflasyonu %38, %40, %41,5 seviyelerinde çıkarsa bu durumda sırasıyla %10,64, %12,25, %13,45 arasında maaş zammı yapılacağını söyleyebilirim. Bu oranlar sadece enflasyon farkı olacaktır. Olası bir refah payı eklentisi gibi ilaveler yoktur.

EMEKLİLİK İÇİN DİLEKÇE VERECEKLER DİKKAT!

SSK, Bağkur, kamu işçisi ve 2008 sonrası Emekli Sandığı'na geçenler için aynı maaş hesaplama yöntemi uygulanmaktadır. Maaş farkı için yapılacak düzenlemenin 2008 öncesi devlet memurluğuna geçenleri kapsamayacağını söyleyebiliriz. Bu yıl emekli olmak için SSK ve Bağkur'luların 31.12.2024, kamu işçilerinin ise 14 Ocak 2025'e kadar başvuru yapmaları gerekmektedir. Tüm sigortalıların emekli olmak için aralık ayına kadar beklemelerini tavsiye ediyorum. Bu sürece kadar hazırlanacak olan düzenleme ve enflasyon verilerinin netleşeceğini söyleyebiliriz."

Ekonomi, 2024.10.02 08:28