Spora teknolojinin egemen olması hakemlik mesleğini bitirmek üzere

Basketbolda official review ( resmi inceleme / net karar verilemeyen, tartışmalı pozisyonlarının görüntülerinin hakemler tarafından ekrandan tekrar izlenmesi) futbolda da VAR sistemi; hakem faktörünü neredeyse devre dışı bırakabilecek boyutlara geldi!

Maçları izlerken yanlış bir düdük çalınsa bile; biliyoruz ki ekran incelemeleri sonrasında büyük bir ihtimalle hatadan dönülerek (!); seyirciye alıştırılmak istenen robotik seyir konumuna  kilitleneceğiz.

Voleybolda da benzer bir uygulama ile GDS (Görüntülü Değerlendirme Sistemi) istenerek; maçların seyir keyfinin üzerine limon sıkılmaya başladı.

Fileye temas, servisten ya da smaç üzerinden dışarı çıkan toplarla, smaçlarda parmak temas olup olmadığına artık hakemler değil, GDS karar verici konuma getirildi!

Hakemlerin de işine geliyor bu görüntü rahatlığı.

Kendilerini işin işinden sıyırmak için GDS isteyeni asla ve kata geri çevirmiyorlar!

Bu yıl voleybol Sultanlar ve Efeler Liginde çizgi (bayrak) hakemlerini de lav ettiler!

Topların dışarı, çıkıp çıkmadığına görüntülü değerlendirme sistemi karar veriyor!

Böyle bir ortamda yeni hakem nasıl yetişecek?

Bayrak kaldırmadan file hakemliğine terfi ettirmek; voleybolun altını oymak gibi bir şey.  

 Verdiği karardan emin olamayan hakem ya VAR'a, ya da official review'e, ya da GDS'ye başvuruyor!

'Lüks hayat yaşıyorlar' yani!

Çok sıkmaya başladı bu sistem ve artık yoğun bir şekilde eleştiriliyor...

Çünkü 'hata yapmama adına' teknolojiden yardım istemek; artık istismar boyutuna ulaşmış durumda.

O zaman ben de onlara şu soruyu sorarım;

'Kendinizden emin değilseniz, kendinize güvenmiyorsan niye hakem oldunuz ki?'

Maçların keyfi ile zevkini kaçırdıkları gibi;

Seyircileri tribüne geldiğine pişman ediyorlar.

Bir penaltı için, bir ofsayt için, bir kart için 'doğru muydu yoksa , yanlış mıydı?' incelemesinde dakikalarca oyun duruyor;

Sahada futbolcu, parkede basketbolcu ile voleybolcu maçtan soğuduğu gibi, konsantrasyonları da olumsuz etkileniyor.

VAR, official review ile GDS olmasaydı ne yapacaktınız?

Sözün özü;

Bu sistem hakemleri obez çocuklara çevirdi.

Teknik yardım almaktan koşmasını unuttular!

Eski tempo ile süratleri kalmadı.

'Hata yaparsam nasılda VAR'dan uyarırlar' rahatlığı; futbol hakemlerinin başının üzerinde demoklasin kılıcı gibi sallanıyor.

VAR'ı arkasına almadan cesur düdük çalmak unutulup gitti.

Ayni şey basketbol ve voleybol için de söz konusu;

Ekrana bak; hatan varsa düzelt, sonra maçına devam et...

Böyle hakemlik mi olur?

Eskileri düşünüyorum da;

Bir yerlere danışmadan verilen kararlarla ne maçlar göstere göstere kaybedilmiş;

Ne maçlar bir taraftan alınıp, öbür tarafa hediye edilmiş;

Ne kartlar çıkartılıp, oyuncalarla, takımların canlarını yakmışlar!

Şunun şurasında 10 yıl öncesine kadar mekanik değil, doğal hakemler görev yapıyordu!

Hatası, sevabıyla çalıyor, maçlar bir şekilde bitiyordu.

Bugünkü gibi de çok ses çıkartan olmuyordu!

Doğan Babacan, Hilmi Ok, Ertuğrul Dilek, Ahmet Çakar gibi isimler geçmişin sıfır katkılı hakemleriydi;

Şahane maçlar yönetir; taktir toplarlardı.

Bana sorarsanız; o günler hakemler adına daha güzel günlerdi!..

Şimdi futbolda bu kalibrede hakem kalmadı.

Ekrana gittiği halde hatasında ısrar edenlerin sayısı hiç az değil!..

Sürekli eleştiriliyorlar;

Maçlarına istenmelerin sayısı ise rekor rakamlara ulaştı.

Çok yakın bir zamanda maçlar yapay zekalar ile yönetilmeye başlanırsa şaşırmayalım.

ChatGPT gibi robotların karar verici olmalarına az kaldı!.

İnsan 'out' makineler 'in';

Yavaş, yavaş oralara doğru evriliyoruz ...

Yetiştirmeye de gerek yok zaten!

Kenarda ve ekranlarda hızır gibi imdada yetişecek birileri varken; niye emek harcasınlar ki?

Cuma akşamı Real Madrid ile Fenerbahçe BEKO takımları arasındaki Euroleague maçını izliyorum.

Hakemler ekranda görüntü tekrarı izlemekten maça yoğunlaşamadı.

İtirazlarda sürekle masaya koşarak; çaldıklarının doğru olup olmadıklarını kendi aralarında tartıştılar.

Bir ara çekincede kalarak; 'ne yapalım; ilk çaldığımız gibi mi olsun; yoksa kararı değiştirelim mi? ' şeklinde görüş ayrılıkları yaşamaları ise çok şaşırtıcıydı.

Düdüklerinden emin değiller;

İzleyince de karar veremiyorlar!

Buyurun sizlere yıllarca parkede maçlar yönetmiş FİBA kokartlı üç hakem!

Maç sakız gibi uzayıp, gece yarısından sonraya sarktı.

Teknolojinin spora bu kadar egemen olmaya başlamasını doğru bulmuyorum.

Ortak bir konsensusla / akılla / daha makul seviyelerde başvuru yapılması için yeni yöntemler geliştirilmeli.

Öyle her isteyenin keyfi için oyun durdurulmamalı.

Kabak tadı vermeye başladı çünkü...