Atletizmin yaşayan efsanesi: Bob Beamon...

ABD'li uzun atlamacı Robert 'Bob' Beamon (1946), 1968 yılında Mexico City'de yapılan Yaz Olimpiyatları'nda 8.90 metre atlayarak dünya ve olimpiyat rekoru kırınca; Olimpiyat Stadı'na derin bir sessizlik çökmüştü.

Derece öylesine olağanüstüydü ki en başta metrik ölçülere pek alışkın olmayan Beamon'ın anons edilen rekoruna olan kayıtsızlığı dikkatlerden kaçmayacaktı.

Sanki rekoru kendisi kırmamış gibi şaşkın bakışlarla etrafını süzmeye başladı.

Ardından inanamamış olacak ki; ellerini yüzlerine götürüp uzun süre öylece kala kaldı!.

Ardından yarışa nezaret eden hakemlerin atlayış sırasında bir hata yapılıp yapılmadığını aralarında tartışmaya başlamaları; o güne kadar atletizm tarihinde pek rastlanmamış bir kusur arama yöntemi olarak belleklere kazındı.

Neredeyse 'Beamon'ın atletizm tarihinde hala kırılamayan ender rekoruna ' olmadı bir daha dener misiniz ?' demedikleri kalmıştı!.

Hakemlerin kendi aralarında uzun süre bir ihlal olup olmadığını tartıştan sonra; nihayet stadın hoparlöründen tarihi rekorun anons edilmesine geçildi.

O günün teknolojisi ile gözlerden kaçmış faul kokan ufak birkaç ayrıntı söz konusu olabilir miydi bilinemez de; asıl olan Beamon'un efsanevi 8.90'lık atlayışının olimpiyat tarihinin nazar boncuğu olarak arşivlerdeki erişilmezliğini sürdürmeye devam etmesidir.

Yarış bittikten sonra takım arkadaşı ve hocası Ralph Boston, kendisine dünya rekorunu 2 fite yakın farkla kırdığını söyleyince; Beamon yaptığı derecenin ne kadar büyük bir iş olduğunu anlamış, arkasından uzun süre şaşkınlığını gizleyememişti.

Yarışın bitiminde Amerikalı sporcunun; oyunların bu unutulmaz anında, rakiplerinin yardımıyla ayağa kalktığı söylenir!.

Olimpiyatların bitiminde spor basınından Dick Schaap, Beamon'un rekor atlayışı üzerine 'The perfect jump /Mükemmel atlayış/ isimli bir kitap yazarak atleti ödüllendirmişti.

Beamon'un atlayışı öncesinde, uzun atlama dünya rekoru 1901'den itibaren toplam 13 kez kırılmıştı.

Her defasında rekorun ortalama gelişimi 6 cm ve en büyük artış ise 15 cm civarındaydı.

Bob Beamon'un bu rekoru 23 yıl sonra 1991'de Tokyo'da Mike Powell tarafından kırılsa da (8.96 metre); söz konusu organizasyon dünya şampiyonası olduğu için, efsane atlet an itibariyle uzun atlamada elde ettiği 8.90'lık derecesiyle olimpiyat rekorunu elinde bulundurmaya devam ediyor.   

1964 Tokyo Olimpiyatları şampiyonu Büyük Britanyalı Lynn Davies, Beamon'la tanıştıklarında 'ortada mücadele bırakmadın' demiş, Amerikalı sporcunun rekor atlayışı spor jargonuna; eşsiz başarıları tanımlamak üzere kullanılan yeni bir sıfat olan 'Beamonesque'yi kazandırmıştı.

Beamon'un rekoru, yanı sıra bir başka Amerikalı efsane atlet Jesse Owens'in 1935-1960 yılları arasında elinde tuttuğu 25 yıllık rekordan sonra, 'en uzun süreli geçilemeyen ikinci derece' olma farkındalığını da sürdürüyor.

Yeri zor doldurulacak atletin özel yaşamıyla ilgili çarpıcı anekdotları da sizlerle paylaşmak istiyorum.

Bob Beamon New York'un Queens bölgesinde dünyaya gelmiş.

Jamaica High School'la devam ettiği dönemde atletizm koçu Larry Ellis tarafından keşfedilir. 1965'te uzun atlamada Birleşik Devletler ikincisi olarak, Teksas El Paso Üniversitesi'nden atletizm bursu kazanır.

Beamon ırkçı politikaları olduğu gerekçesiyle Brigham Young Üniversitesi'ne karşı yarışmayı reddedince üniversiteden uzaklaştırılır. Bu tepkisiyle antrenörsüz kalan sporcuyu, daha sonraları kendisini rekora götürecek çalışmaların sahibi Ralph Boston sahiplenir.

Bob Beamon'a rekor getiren atlayışı sırasında birçok çevresel faktörün kendisine yardım ettiği hâlâ konuşulmakta.

 2240 metrelik rakıma sahip Mexico City'de hava direnci, deniz seviyesine göre daha azdı. Bu da atletlere daha hızlı koşma, dolayısıyla daha iyi atlama şansı tanıyordu.

1968 Mexico Yaz Olimpiyat Oyunları'nda başka sprint ve atlama mücadelelerinde de dünya rekorları kırılmıştı.

Bunun yanında Beamon saniyede 2 metre hızında esen rüzgâr avantajına da sahipti. Bu rakam rekor kayıtları için izin verilen en yüksek miktardı!

Rakım ve rüzgârın Beamon'ın atlayışına toplam katkısının 31 cm kadar olabileceği hesaplanmıştı.

Aynı saat içerisinde Lee Evans 400 metrede 20 yıl boyunca geçilemeyen dünya rekoru derecesini yapacaktı.

Beamon katıldığı 23 yarıştan 22'sini kazandığı 1968 sezonunda, Olimpiyat Oyunları'na da favori olarak çıkmıştı. Sezon içinde kariyer rekoru 8,33'ü atlamış; oyunlar sonrasında da 8,22 mt'lik derece elde etmişti.

Beamon'ın bu rekor atlayışı Sports Illustrated dergisi tarafından '20. yüzyılın en iyi beş spor olayı'ndan biri olarak gösterildi.

Atletin atlayışı halen Olimpiyat rekorudur ve 50 yılı aşkın süredir tüm zamanların 'ikinci en uzun geçerli rüzgâr hızıyla yapılmış atlayışı' olarak kabul edilmektedir.

Kendisinin bilinmeyen bir özelliği de Meksika Olimpiyatları'nın bitiminde NBA Takımları'ndan Phoenix Suns tarafından draft edilmesiydi.

Diğer yandan eğitimine devam eden Bob Beamon 1972 yılında Adelphi Üniversitesi'nden sosyoloji diploması alarak mezun oldu.