Vergide yeni düzenlemeler kapımızda!

Kayıt dışı ekonomiyle mücadele kapsamında Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklamalar yapılırken, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'ten vergi denetimi açıklaması gelmişti.

Sosyal medya hesabından da "Vergi kayıp ve kaçağına sebebiyet vererek haksız kazanç sağlayanların ve haksız rekabet oluşturanların takipçisi olmaya devam edeceğiz" şeklinde açıklama yapmıştı.

Son günlerde vergi kaçağı, IBAN ile yapılan ödemelerin mercek altında olduğu haberlerini de okumuşsunuzdur.

Bugünkü yazımda enflasyonla mücadelede izlenen para politikasının yanında maliye politikası üzerine konuşalım istiyorum.

Bursa Yeminli Mali Müşavirler Odası Başkanı İhsan Akar ile geçenlerde buluştuğumuzda vergi adaleti, kayıt dışılık, vergi denetimleri, af düzenlemeleri, vergi politikası, KDV iade ve daha birçok konuyu sordum.

Vergi mükellefleri ve iş çevrelerinin yakındığı konulara da değindik.

Sohbete Bursa YMM Odası olarak gerçekleştirdikleri faaliyetlerle başladık.

Bursa Yeminli Mali Müşavirler Odası'nın kamu kurumu niteliğindeki bir meslek kuruluşu olan Türkiye'deki 8 Yeminli Mali Müşavir Odası'ndan 190 üyeli 4. büyük oda olup, 1990 tarihinden itibaren Bursa, Balıkesir, Çanakkale illerinde çalışan YMM'lerin bağlı olduğu bir oda olduğundan bahsetti.

Oda üyeleri arasında Akademisyenler, Müsteşarlık,  Genel Müdürlük, Daire Başkanlığı, Defterdarlık, Vergi Dairesi Başkanlığı ve Vergi Müfettişliği gibi kamu görevi yapanların yanında özel sektörde yöneticilik yapmış veya mali müşavirlikten sınavla yeminli mali müşavirliğe geçiş yapmış üyelerin bulunduğuna değindi.

"Odamızın çatı örgütü TÜRMOB'da bu dönem 1 yönetim kurulu üyesi ve denetleme kurulu başkanlığı yapan üyelerimiz de mevcuttur. Odamız; kanun ve yönetmeliklerle verilen rutin hizmetlerin yanında ekonomi, vergi mevzuatı ve bağımsız denetim alanlarındaki mesleki eğitim çalışmaları ile mesleki sorunların giderilmesine yönelik Cumhurbaşkanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile ilgili Bakanlıklar, 'TÜRMOB' ve 'YMM Odaları Başkanlar Kurulu' nezdinde çalışmalarını kararlılıkla sürdürmektedir" diye ekledi.

"Yeminli mali müşavirlerin yaptığı iş ve işlemler nelerdir, çalışma alanları nelerden ibarettir? Sorumlulukları nelerdir?" diye sordum ve devamında "Bağımsız denetim konusunda ne söylemek istersiniz?" diye de ekledim.

İhsan Akar, yeminli mali müşavirlerin çalışma alanları ile ilgili detaylara girdi:

"Yeminli malî müşavirler, işletmelerin muhasebe sistemleri kurmak, işletmecilik, muhasebe, finans, mali mevzuat alanındaki uygulamaları gerçekleştirirler. İşletmelerin malî tablolarını ve vergi beyannamelerini mevzuat hükümleri, muhasebe prensipleri ile muhasebe standartlarına uygunluğunu ve hesapları denetim standartlarına göre inceler, tahlil ederler, rapor düzenlemek suretiyle tasdik ederler.

Yeminli malî müşavirler, başta kurumlar/gelir vergisi tam tasdiki, KDV-ÖTV iade tasdik raporları, SPK (Sermaye Piyasası Kurulu), YTB (Yatırım Teşvik Belgesi),TÜBİTAK Ar-Ge raporları, SPK işlemleri vb. olmak üzere çeşitli mali ve finansal raporlar düzenlemektedirler. Yapılan tasdikin amacı mali tabloların eksiksiz ve gerçeğe uygun şekilde düzenlenerek güvenin hâkim kılınması, işletmelerin hak ve yararlarının korunması olmakla birlikte idareye karşı müteselsilen sorumlulukta üstlenilmektedir."

"Ülkemizde yeminli mali müşavirlerce yapılan tam tasdik işlemlerinin sayısı kaçtır? Bursa'da tam tasdik yaptıran işletme sayısı ne kadardır?" sorumu şu şekilde yanıtladı:

"Yeminli mali müşavirler tarafından Türkiye'de 35 bin, Bursa Odası'na kayıtlı üyeler tarafından ise 1600 civarında büyük işletmeye/şirkete kurumlar vergisi tam tasdiki yapılmaktadır. Yine üyelerimiz tarafından da devletin iş yükünün azalmasına ve işletmelerin finansmana erişmesine vesile olan takriben 3500-4000 civarında da KDV-ÖTV İade raporu düzenlenmektedir.

Üyelerimizin büyük çoğunluğu bağımsız denetçi olup, KGK (Kamu Gözetimi Kurumu) siciline kayıtlı 20-25 civarında bağımsız denetim şirketinde üyelerimiz faaliyetlerini sürdürmektedir. Bağımsız denetim şirketleri tarafından bağımsız denetime tabi işletmelerin finansal tabloları uluslararası muhasebe ve ekonomik sisteme uygun olarak TFRS (Türkiye Finansal Raporlama Standartları) ve BOBİ (Büyük ve Orta Boy İşletmeler) finansal raporlama çerçevesine göre denetlenmekte ve raporlanmaktadır."

GELELİM İŞ DÜNYASININ VE VERGİ MÜKELLEFLERİNİN YAKINDIĞI KONULARA...

"Bursa iş dünyasının ve vergi mükelleflerinin durumunu, işletmelerin özellikle KDV iade ve mahsuplarının gerçekleşme sürecinin uzadığı yönünde iş çevrelerinin yakınması olduğunu biliyoruz. Neler söylemek istersiniz?"

Bursa Yeminli Mali Müşavirler Odası Başkanı İhsan Akar, şöyle değerlendirdi:

KDV...

"Bursa; sanayi, ticaret ve hizmetler sektörünün güçlü olduğu ve 17 organize sanayi bölgesinde üretim, istihdam, ihracatın yapıldığı bir ilimizdir. Ancak, KDV iade/mahsuplarında geçmişten ve pandemi döneminden gelen, personel ve fiziki imkânsızlıkların tetiklediği gecikmeler yaşanmakta olup artan kredi faiz oranları ile birlikte nakit iadelerin veya teminat mektuplarının iadesinin gecikmesi işletmeler üzerinde ciddi bir finans maliyeti oluşturmaktadır. Başta vergi mükellefleri ve meslek mensuplarının yaşadığı bu zorluk ve güçlüklerin Gelir İdaresi-Vergi Dairesi Başkanlığı,  BTSO-SİAD'lar ve Bursa'nın diğer dinamiklerinin de katkısıyla kısa sürede aşılacağına inanıyoruz."

"Vergi adaleti, kayıt dışılık, vergi denetimleri, af düzenlemeleri, vergi politikası konusunda neler söylemek istersiniz?"

VERGİ ADALETİ - AF DÜZENLEMELERİ...

"Vergi adaleti için uygulanabilir vergi yasalarının yanında, etkin bir mali idare ve denetim mekanizması gereklidir. Yeminli mali müşavirler, tasdik ve denetim yaptığı işletmelerin doğru matrah ve vergi beyanı gerçekleştirmesini sağlamak suretiyle hazineye ciddi katkı sunmaktadırlar. Ancak sık yapılan af düzenlemeleri vergide adaleti ortadan kaldırmakta, mali sistemi bozmakta olup zor durumdaki vergi mükellefler için borç yapılandırması hariç matrah artırımı-stok affı vb. düzenlemeler içeren af yasalarının sık çıkarılmasını doğru bulmuyoruz."

ENFLASYON - MALİYE POLİTİKASI...

"Ekonomi alanında ise, enflasyonla mücadelede izlenen para politikasının yanında maliye politikası araçlarının devreye sokulması, gündemdeki kamuda tasarruf tedbirlerinin etkin uygulanmasını, en önemlisi de devletin verimli ve hızlı işlemesine yönelik tedbirlerin alınmasını ve uygulanmasını önemsiyoruz."

Ardından şöyle devam etti:

VERGİ...

"Maliye politikası araçlarından olan vergilerde indirim ve istisnaların azaltılması ile uygulamanın sıkı denetlenmesi, 2023 yılında Gayrisafi Milli Hâsıla'nın (GSMH) yaklaşık yüzde 6'sına tekabül eden 2024 yılında ise 2,2 trilyon TL öngörülen vergi harcamalarının daraltılması, vergi kayıp-kaçağına yönelik vergi incelemelerinin etkin kılınması yaygın-yoğun vergi denetimlerinin artırılması, indirim ve istisnalar üzerinden belli oranda vergi alınması, çok uluslu şirketlere yönelik asgari kurumlar vergisi, vergi tahsilâtının hızlandırılması, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın taşra teşkilatı olan defterdarlık ve vergi dairesi başkanlıklarının birleştirilmesine yönelik yasal değişikler ve düzenlemeler de yakın zamanda ülke ve kamuoyunun gündemine gelecektir."

IBAN - VERGİ DENETİMLERİ...

"Yine son zamanların popüler konusu IBAN denetimlerine benzer denetimler ve vergi incelemeleri Maliye idaresince geçmişten beri yapılmakta olup, bazı işletmelerin hizmet veya mal satan işletme dışında 3. kişilerin hesaplarını kullandırması nedeniyle yapılacak denetimlerde bu durumun tespiti halinde Vergi Usul Kanunu ve Bankacılık Kanunu'ndaki müeyyideler uygulanabilecektir. İdare tarafından KDV oranlarının yanlış uygulanmasını önlemek için tebliğ düzenlemesi yapılmış olup vergi mükelleflerince bu düzenlemeye uyum noktasında vergi incelemesi ve yaygın-yoğun vergi denetimleri yapılmaktadır."

Son olarak...

ENFLASYON DÜZETMESİ / MUHASEBESİ...

"Yine son yıllarda yaşanan yüksek enflasyon sonucu yaklaşık 20 yıl sonra işletmelerin 31.12.2023 tarihli bilançolarında uygulanan enflasyon düzetmesi/muhasebesi mali müşavir ve yeminli mali müşavirleri oldukça yorduğunu da ifade etmekte fayda görmekteyim" diyor Bursa Yeminli Mali Müşavirler Odası Başkanı İhsan Akar...